________________
તા. ૧-૫-૫૧
કેટલાક સમાચાર અને નોંધ આ સેમિનાથનો જલસો સાત સમુદ્રનાં પાણી અને પાંચ ખંડની માટી ' આસ્થી લગભગ અઢી વર્ષ પહેલાં જ્યારે જુનાગઢ રાજ્ય- કરવી. પરિણામે એ ઐતિહાસિક ઈમારતને નાશ કરવામાં આવ્યા માંથી બાબી વંશના નવાબની હકુમતને અસ્ત થયે અને હિંદની છે અને ત્યાં આજે નવા બાંધકામનાં ચણુતર ચાલી રહ્યાં છે. રાષ્ટ્રીય સરકારમાં જુનાગઢ રાજ્ય વિલીન થયું ત્યારે કેવળ આપ... હવે અદ્ધિ: જે કાંઈ કરવું તે અનન્ય અને અજોડ હોવું
ખુંદી અને ભોગવિલાસના પાયા ઉપર ઉભેલી એક રાજ્ય સંસ્થા જોઈએ-આ ધોરણે સાડા સાત શીટનું સળંગ એક આરસનું ()". નાબુદ થવાના કારણે હિંદભરમાં ભારે. આનંદની લાગણી વ્યાપી . શિવલિ ગ તયાર કરાવવામાં આવ્યું છે. નવા
શિવલિંગ તૈયાર કરાવવામાં આવ્યું છે. નવા મંદિરનું બાંધકામ રહી હતી. આ ઉપરાન્ત હિંદુ સમાજને માટે પણ આ અવસર:
જોસભેર આગળ વધી રહ્યું છે, અને શિખર વિભાગ પાસે પહેસવિશેષપણે ગૌરવવાહી બન્યા હતા. નવાબની હકુમત દરમિયાન
ચીને અટકયું છે. રૂઢિપરંપરા મુજબ શિવલિંગની પ્રતિષ્ઠા કર્યા હિંદુઓને તરેહ તરેહની કનડગત–પજવાણી ચાલ્યા જ કરતી હતી.
બાદ જ શિખરનું બાંધકામ શરૂ કરી શકાય. તેથી આ મે માસની અમુક સ્થળાએ કોઈ પણ નવું મંદિર ઉભું જ કરવા ન દે. જીરું
અગિયારમી તારીખે મજકુર શિવલિંગની પ્રતિષ્ઠા કરવાનું નકકી થતા દેવાલયેની મરામત કરતા અટકાવે. એકાએક કઈ પણ મંદિરને
કરવામાં આવ્યું છે. આ પ્રતિષ્ઠા હિંદના પ્રમુખ છે. રાજેન્દ્રપ્રસાદના " કબજો લઈ લે અને તેની દન પૂજા હંમેશાને માટે બંધ થાય.
હાથે થવાની છે. તેને લગતી વિધિ શુદ્ધ વૈદિક પદ્ધતિએ થવાની .' જાત જાતન કરે નાખે. જરૂરી ધર્મશાળા બાંધવા ન દે. કોઈ પણ
છે અને આજ સુધી કદિ જોવા કે જાણુવામાં આવેલ ન હોય મંદિરની કોઈ પણ મુસલમાન અધિકારી આશાતના કરે, અપમાન
એવા વિરાટ પાયા ઉપર આ સમારંભ ગેઠવાય છે. સાત સમુદ્રનાં કરે. હિંદુ આગેવાનોને રંજાડે, હેરાન કરે, ને કોમી હુલ્લડ ઉભા
પાણી લાવવામાં આવ્યાં છે. પાંચ ખંડની માટી ભેગી કરવામાં આવી કરે. એ મનસ્વી હકુમતનું અવસાન થતાં હિંદુ જનતાએ પૂર્વે:
છે, પ્રતિષ્ઠા માટે પારવિનાની પૂજા સામગ્રી એકઠી કરવામાં આવી છે. કદિ અનુભવી નતી એવી રાહત અનુભવી. તેના આનંદને કોઈ
ક્રિયાકાંડી બ્રાહ્મણનું એક બહુ મોટું દળ સંમાલિત કરવામાં આવ્યું પાર ન રહ્યો. જુનાગઢ રાજ્યના વિલીનીકરણ પ્રસંગે સરદાર
છે. સંતે, મતે અને શંકરાચાર્યોને નોતરવામાં આવ્યા છે. રૂઢિ- વલ્લભભાઈ પટેલ, શ્રી કનૈયાલાલ માણેકલાલ મુનશી, સૌરાષ્ટ્રના
પરંપરા પ્રમાણે અને વૈદિક પરિપાટી મુજબ જરૂરી બ્રહ્મભોજન તે મુખ્ય પ્રધાન શ્રી. ઢેબરભાઈ, રાજપ્રમુખ જામસાહેબ, મધ્યસ્થ
કરાવવાં જ પડશે. આ પ્રસંગે જાતજાતનાં પ્રદશને, જલસાઓ સરકારના પ્રધાન શ્રી ગીગાલ વગેરે અનેક મહાજને જુનાગઢ
અને નાટારંભ ગોઠવવામાં આવ્યા છે. સૌરાષ્ટ્ર સરકારે આ પ્રસંગને આવ્યા અને ત્યાંથી પ્રભાસપાટણ ગયા, એમનાથ મહાદેવનાં
પહોંચી વળવા માટે પાંચ લાખ રૂપીઆ મંજુર કર્યા છે. સાંભળવા પુરાણુ મંદિરમાં પ્રવેશ કર્યો અને સમુદ્ર કિનારે જઈને
પ્રમાણે સામનાથ ટ્રસ્ટમાંથી બીજા પાંચ લાખ રૂપીઆ આ પ્રસંગે સમુદ્રજળનું આચમન કર્યું. અનેક હુમલાઓનું ભેગ
વાપરવાનું નક્કી થયું છે. આ મેળામાં દોઢથી બે લાખ માણસે બનેલું સોમનાથ આજે આઝાદ થયું. આ ઘટનાએ
એકઠા થશે એમ માનવામાં આવે છે. તેમને ખાવાપીવાનું પુરતા સૌ કોઈના દિલમાં ન વર્ણવી શકાય એવી આનંદ
પ્રમાણમાં મળી શકે એવી ગોઠવણ વિચારાઈ રહી છે. આ પ્રસંગ પ્રફુલ્લતા પ્રગટાવી. આ શુભ ઘડિનું સ્મરણ કાયમ રહે
ઉપર દેશભરમાંથી અનેક આગેવાન રાજકારણી નેતાએ પધારશે એવું કાંઈક સ્મારક કરવું જોઇએ. એવી ભાવના સૌ કોઈના
એવી આશા રાખવામાં આવે છે. આ પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ ભારે દિલમાં તરવરવા લાગી. પરિણામે ત્યાં એકઠા થયેલા રાજવીઓએ
દબદબાપૂર્વક ઉજવવાને સર્વ પ્રબંધ નક્કી થઈ ચુક્યું છે. જ્યારે સારી રકમનું ફંડ ઉભું કર્યું અને જયાં ખંડિયેર ઉભું છે ત્યાં
અગિયારમી તારીખની સવારે ૩-૪૫ ના સમયે બાબુ રાજેન્દ્રકએક ભવ્ય વિાલય નિર્માણ કરવાને નિરધાર કરવામાં આવ્યું.
સાદના હાથે નવા શિવલિંગની પ્રતિણ કરવામાં આવશે ત્યારે તેના પ્રારંભમાં ૨૫ થી ૩૦ લાખના અંદાજ ઉપર નકશાઓ દેરાવા
સે ભડાકા કરવામાં આવશે અને ભેરી, શરણાઈ, ઢેલ તથા નગારાને,
અવાજથી માઈલેના માઈલ સુધીનું દિગંત ગાજી ઉઠશે. સારૂ થયા. આ. સવ યોજનાના શ્રી કનૈયાલાલ માણેકલાલ મુનશી મુખ્ય પ્રણેતા બન્યા. મુનશીને મન તે કંઈ કાળથી લેવાયેલું સ્વપ્ન
" પ્રભાસપાટણમાં આજ સુધી જે કાંઈ થઈ રહ્યું છે અને આજે મતિમત્ત બન્યું હતું. એટલે તેમના આનંદ ઉલ્લાસને
આગળ ઉપર જે કાંઈ થવાનું છે તેની આ સામાન્ય રૂપરેખા છે. કોઈ સીમા જ નહોતી. તેમના મગજમાં કલ્પના ઉપર કલપના
જ્યાં રાષ્ટ્રના અનેક આગેવાન રાજપુરૂષે એકરૂપ બનીને ભાગ જન્મવા માંડી. આખા હિંદમાં અસામાન્ય ગણાય, હિંદુ શિલ્પને
લઈ રહ્યા છે. ત્યાં વિસંવાદનો નાને સરખો પણ સુર કાઢતા ઉડે અત્યુત્તમ નમુને બને, ભવ્યતા અને વિશાળતામાં મીનાક્ષીના મંદિ..
વિચાર કરવો ઘટે છે. એમ છતાં પણ તેમનાથના ઉધારની આ રને ટકકર મારે એવું આ મંદિર નિર્માણ થવું જોઈએ એ ધોરણે
વિરાટ પેજના અને તેને આવડે માટે વિપુલ સમારંભ • જોતાં ક૯૫ના કામ કરવા માંડી. અને માત્ર મંદિર જ શા માટે?
કેટલાક મહત્વના પ્રશ્નો ઉભા થાય છે જેનું સમાધાન શોધ્યું
જડતું નથી. સંસ્કૃત ભાષાની એક યુનીવર્સીટી કેમ નહિ ? હિંદુ સંસ્કૃતિનું
૧. હિંદનું નવું રાજ્યબંધારણું બીલકુલ અસાંપ્રદાયિક-secularઅનુપમ કેન્દ્ર શા માટે નહિ? આ વિચાર સાથે જ ૩૦ લાખના
હવાને આપણો દાવે છે. એ રાજ્યબે ધારણ ઉપર રચાયેલી અડસટ્ટાના જ ૬૦ લાખ થયા અને વધતે વધતે આજે જે કાંઈ
. સરકાર અને તેના પ્રમુખ સત્રધાર એવી કઈ પ્રવૃત્તિમાં સક્રિય ત્યા કરવાનું વિચારાઈ રહ્યું છે તેને અંદાજ લગભગ એક કરોડ
ભાગ ન લે અને સક્રિય સાથ ન આપે કે જે કેવળ સાંપ્રદાયિક રૂપીઆના ખર્ચને કરવામાં આવ્યા છે. પ્લાન તૈયાર કરવા પાછળ
હેય-આ સહજ અપેક્ષા છે. આમ છતાં આપણી મધ્યસ્થ તેમ જ આજ સુધીમાં અડધાથી પણ લાખ રૂપીઆ ખરચાયા છે.'
એ જ સૌરાષ્ટ્ર સરકારે આ પ્રવૃત્તિમાં પુરેપુરી આગેવાની લઈ રહી છે થયા કે આજે જે સુપ્રસિદ્ધ સ્થાપત્ય ખંડિત અને અસાંપ્રદાયિક રાજ્યતંત્રના પ્રમુખ પિતાના વરદહસ્તે શિવલિદશામાં ઉભું છે તે. મૂળમાંથી ઉખેડી નાખવું કે તે રાખીને તેની ગની પ્રષ્ટિા કરવા અ.વનાર છે. આમાં કેઇ પણું પ્રકારની સંગતિ બાજુએ નવું શિવાલય ઉભું કરવું. આ પ્રશ્ન ઠીક ઠીક ચર્ચાયે, ભાસતી નથી. ' * - - -
ડેળા અને છેવટે નક્કી થયું કે, એ જુનું બાંધકામ પયામાંથી ૨. સંસ્કૃત ભાષાની યુનીવર્સીટી કોઈ પણ યોગ્ય સ્થળે આ ઉખેડી નાખવું અને તેની ઉ ૨ જ બવ , બાધકામની શરૂઆત ઉભી કર લાભાં આવે તે પૂવષ આવકારદાયક લેખાવું જોઇએ, પણ
કંપની
માં રાજા જ કઈ થવાનું છે
સ્થાય, તે
ભવ્યતા અને
t
'
'