Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1951 Year 12 Ank 17 to 24 and Year 13 Ank 01 to 16

SR No.: 525936
Original Sutra Author: N/A
Author: Manilal Mokamchand Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1951
Total Pages: 212
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 197

૧ર૭
:
*
*
*
* મધ્યપૂર્વમાં મુક્તિ આંદોલન ! ' વિખ્યાત માર્શલ લિઓએ મધ્યપૂર્વના આરબ અને !. આ હકીકત સમજી શકાય તેવી છે. સ્થૂળ દષ્ટિએ મધ્યપૂર્વના, . - મુસ્લીમ રાજ્યને નગારાંની ઉપમા આપેલી, પિતાની ઉપમનું વિવરણું રાજ્ય સ્વતંત્ર છે. ટર્કી, ઈજીપ્ત, ઈરાન, સીરીઆ, લેબેનોન, ઈરાક,
કરતાં લિએટીએ કહ્યું કે ગમે તે ભાગમાં રંગારને થપાટ માર અને ટ્રાંસજોર્ડન, ઈઝરાઈલ, સાઉદી એરેબિયા, યમન, કુવાઈને અને આખું નગારું અવાજથી ધ્રુજી ઉઠવાનું. આજે એ ઉપમાને ઈરાનના મસ્કત-એમાનની પ્રજા પર કોઈ અમેરિકન, ચ. કે અંગ્રેજ વડા પ્રધાન છે. મુસાદિકે ચરિતાર્થ કરી છે. તેમણે આબાદાનના તેલના ' આધિપત્ય નથી ભેગવતા આથી પ્રજા ભ્રમમાં રહે છે કે પોતે આઝાદ કુવાઓનું રાષ્ટ્રીયકરણ કરી મધ્યપૂર્વમાં બુંગિયો ઢેલ બજાવ્યો છે અને છે જ્યારે વાસ્તવિક્તા એથી જુદી જ હોય છે. મર્થપૂર્વને શાષિત વિરાટ સળવળી ઊઠે છે. રાષ્ટ્રીય સ્વમાન છે અને લગભગ પાંત્રીસ લાખ ચોરસ માઈલના વિસ્તારમાં ફેલાયેલા આ
સ્વાતંત્ર્ય માટેની લડતના ઘોડાપૂર.આબોદાનથી કેરે. બગદાદ, જેરૂસલેમ, વિસ્તારની વસ્તી માત્ર સાડા સાત કરોડની છે. હિંદ- કરતા મધ્યપૂર્વને.. " અને તેમાં ફરી વળ્યાં છે. : , . . .
. વિસ્તાર ત્રણ ગણે છે; જ્યારે વસ્તી ચેથા ભાગની' છે. સમગ્ર વિશ્વનાં . . પશ્ચિમ એશિયા (જે મધ્યપૂર્વ તરીકે ઓળખાય છે) પ્રમાણમાં સંબંધમાં મધ્યપૂર્વ પૃથ્વીના વિસ્તારને સોળમેર ભાગ છે; વિશ્વની શાંત વિસ્તાર હતો. પૂર્વ એશિયામાં જ્યારે પ્રકાશની. ગતિથી ચીન, અને ત્રીસમો ભાગ મધ્યપૂર્વમાં વસે છે. ઇઝરાઇલના યહુદીઓને ઈન્ડિોનેશિયા, ઈન્ડોચાઈના અને મલાયામાં લોકક્રાંતિ, વિકસતી હતી બાદ કરીએ તો, મધ્યપૂર્વની પ્રજા ઇસ્લામને અનુસરે છે. ત્યારે મધ્યપૂર્વના ઈસ્લામ રાયે અવારનવાર શહિવાદ વિરોધી નિવેદને
- .' '
રાજકીય મહત્ત્વ કરતા. અત્યંત ઝનુની વર્ગ કઈ, રાજી કે કોઈ વડાપ્રધાનના ખૂનમાં
વિશ્વનાં રાજકારણમાં મધ્યપૂર્વનું મહત્વ ઘણું મોટું છે. રાજકીય મર્થપૂર્વની, આંતરિક અશાંતિ વ્યક્ત કરતા પણ સામાન્ય જનસમૂહની,
- દૃષ્ટિએ આ વિસ્તારમાં બનતા બનાવેના પ્રત્યાધાત સમગ્ર, મુસ્લીમ ચળવળ ક્યાંય દષ્ટિગોચર થતી નહોતી. . . .
- .
જગતમાં પડે છેતહેરાનની મુકિતલડતના પડઘા આટલાંટિકના કિનારે ' મહાત્મા ગાંધીએ રાષ્ટ્રને સત્ય અને અહિંસાની દીક્ષા આપી, , આવેલા મેરકકથી શરૂ થઈ હિન્દી મહાસાગરના પાકિસ્તાન દ્વારા કે છે. છે . અને લેકે સત્યાગ્રહ માટે તૈયાર થઈ ગયા. અંગ્રેજોનું રાજય એક, દક્ષિણ ચીની મહાસાગર પર આવેલા ઈન્ડોનેશિયા સુધી પહોંચે છે. આ જબરદસ્ત સંસ્થા-કેર્પોરેશન હતું અને તેમનું તત્ત્વજ્ઞાન કહે છે કે, '
. . આર્થિક મહત્ત્વ
. સંસ્થા કે કોર્પોરેશનને આત્મા, નથી હોત.). એવા એક જબરદસ્ત
' ' પણ આ વિસ્તારનું સૌથી વધુ મહત્ત્વ આર્થિક દૃષ્ટિએ છે.
છે કોર્પોરેશનને આત્મશકિતને પરિચય કરાવવાનું કામ ગાંધીજીના સત્યાગ્રહ કર્યું.
મહા મધ્યપૂર્વ એટલે તેલ. અને પશ્ચિમની યાંત્રિક સંસ્કૃતિને પ્રાણ તેલ છે.
પર્વ એટલે ' હવે અહિંસા તથા સત્યની સાથે અપરિગ્રહ અને અસ્તેયને
* મધ્યપૂર્વની સમાજરચના મધ્યકાલીન છે. આ વિસ્તાર એટલે બધો જ હાથમાં લેવાનો સમય આવી ગયું છે. શ્રી. વિનોબાએ જોયું કે આજના .
પછાત છે કે ઇરાન અને ઈરાકના તેલનો બધો જ ઉપયોગ પશ્ચિમના જેમાનોનો મુખ્ય દૈષ ધનનિષ્ઠ છે. તેને દૂર કરવા માટે ધનસંગ્રહ
હતા. રાજ્ય કરે છે. મધ્યપૂર્વની આ અનર્ગળ સંપત્તિનું સંચાલન બ્રિટિશ પ્રતીક, પૈસાને જીવનમાંથી પ્રતિષ્ઠિત કરવાની જરૂર છે. ઉપવાસપૂર્વક
. . અમેરિકન, ફ્રેંચ અને ડચ કંપનીઓ કરે છે. આ કંપનીઓનું એટલું જ ચિંતન કરી તેઓ એક વિશેષ નિર્ણય પર પહોંચ્યા અને તેમણે ધનનું ,
1. બધું મહત્ત્વ છે કે મધ્યપૂર્વની સરકારે મોટા ભાગે તેલ કંપનીના * દાન લેવાનો ઈન્કાર કર્યો. ધન કમાવાની તે તેમની પાસે વાત જ નહોતી.
" કરવેરા પર જ નભે છે. ઈરાનના વર્તમાન અર્થતંત્રની કરૂણ પરિસ્થિતિ છે * નિયામાં શ્રમ અને ધન છે તને છે. શ્રમથી બચવું હોય તો ઉપરની હકીકત સ્પષ્ટ કરે છે. ધનસંગ્રહ કરવો જોઈએ. જ્યાંસુધી ધનની પ્રતિષ્ઠા છે ત્યાંસુધી શ્રેમ ગમે તેટલે વધે તેયે તે પ્રતિષ્ઠિત થવાનો નથી. તેમણે ધનને અપ્રતિ. '
. લકર મહં . :- 5 , જિત કર્યું અને શ્રમની પ્રતિષ્ઠા વધારી. આ પ્રમાણે જીવનમાં ફેરફાર '.. લશ્કરી ભૂહરચનાની દૃષ્ટિએ પણ મધ્યપૂર્વનું ગણનાપાત્ર કરવાથી હવે તેમને અપરિગ્રહવ્રત અથવા પરિગ્રહ ઓછો કરવાની મહત્ત્વ છે. મધ્યપૂર્વ ત્રણું ખંડો-યુરોપ, એશિયા અને આફ્રિકાનાં, દીક્ષા આપવાનો અધિકાર પ્રાપ્ત થયો, અને ભારતની જમીન, ભારતની સમતલ બિંદુ (Fulcrum) પર આવેલું, છે. . મધ્યપૂર્વના બંદરે પણ પ્રજા, ધમની અસર કબુલ કરવાની પિતાની પરંપરા ભૂલી નથી તેની આદર્શનૌકા મથકે પૂરા પાડે છે; હવાઈ મથકન-વિકાસ સારા પ્રમાણમાં સાબિતી કેટલાયે ભૂમિપતિઓએ આપી.
' ' ' થયેલા છે. આ’ ઉપરાંત આ વિસ્તારમાં સુએઝની - નહેર આવેલી છે. ..આપણે કહેતા આવ્યા છીએ કે રશિયાની પાસે એક રસ્તો છે. એશિયાથી યુરોપ અને યુરોપથી એશિયામાં સુએઝની નહેરના પ્રતાપે ?
અમેરિકાની પાસે બીજો અને ભારતની પાસે ત્રીજો રસ્ત, છે, પણ લકર અને સાધનસામગ્રીની હેરફેર અત્યંત ટૂંકા સમયમાં થઈ શકે છે. કારણ તેમાં આ ત્રીજા રસ્તાનું ચૈતન્ય આજ સુધી ઉત્કટ રૂપથી પ્રગટ નહોતું : ': ' નામનું સ્વાતંત્ર્ય : : : . થયું. કાયદાથી કે સરકારની તાકાતથી જે તે પ્રગટ થાત તે તેને અમે “ આ મુખપૂર્વના રબરાજે ખરા અર્થમાં પરાધીન " છે. ત્રીજો રસ્તે ન કહેત. જે ભૂમિદાનયજ્ઞના શ્રી. વિનોબાજી અધ્વર્યું છે : સંધિના હકકથી ઈજીપ્તની ધરતી પર બ્રિટનને લશ્કરી મથી રાખવામી 'તે દાનમાં અને અમેરિકાનું મદદરૂપે જે દાન દુનિયામાં ફેલાઈ રહ્યું છે છૂટ છે. લંડનની નિયમિત', આર્થિક અને લશ્કરી મદદ સિવાય કે તેમાં આસમાન જમીનનું અંતર છે. બન્નેમાં દીર્ધદષ્ટિ છે, પણ એકમાં ટ્રાંસજોડેન એક પણ દિવસ ટકી શકે તેવી શક્યતા નથી. ઈરાકમાં છે દ્રવ્યશક્તિ પર વિશ્વાસ છે. તે દ્રવ્યભની. વીણા' પર પિતાને રાગ બ્રિટન પિતાના લશ્કરી મથકે રાખવાને હક્ક ધરાવે છે. ઈરાનમાં
આલાપે છે, બીજા દાનના મૂળમાં આત્મશકિત છે. તેના હાથમાં ત્યાંગની એંગ્લો ઈરાનીયન ઓઇલ કંપની એટલી બધી શત્તાશીલ હતી કે - એકતારી છે. તેનું ભજને સાત્ત્વિક છે અને છેવટે તેને જ વિજય થશે. ઈરાનની સરકાર કરતાં તેને અનેક ગણી વધુ આવક હતી. સમગ્ર ગી
સમ્રાટ યયાતિ અને સમ્રાટ અશોક બન્નેએ રાજ્યવૈભવને અને રાજ્ય- ઇરાનના આયાત-નિકાસના વેપાર કરતાં ઍગ્સ ઈરાનીયન ઓઈલ સામર્થને અસાધારણ અનુભવ લીધા પછી નકકી કર્યું કે બેગ અને કંપનીને વેપાર વધુ હતા. ટર્કી, અમેરિકાની સામ્યવાદ વિરોધી જેહાદની ઐશ્વર્યમાં નથી શાંતિ કે નથી વિશ્વનું કલ્યાણ. સંગ્રહ ઓછા કરે ખર્ચ આબેદ્બ પ્રયોગશાળા બન્યું છે. સીરીઆ અને લેબેનોન, હજુ હમણાં જ 'ઓછું કરે ત્યારે જ આત્મશક્તિ જાગ્રત થશે અને દુનિયામાં શાંતિ પંચ અસરમાંથી થોડાઘણાં મુક્ત થયા છે. સાઉદી એરેનિયા અમેરિકન પર
તેલ, કંપનીના કરવેરાના શ્વાસે જીવે છે. સાઉદી એરેબિયા દ્વારા '[મંગલ પ્રભાત]
- કાકા કાલેલકર અમેરિકાએ' મધ્યપૂર્વમાં પગપેસારો કરવાની શરૂઆત કરી છે.
અને ભાતૃભાવ ફેલારી. . .
.
.
કાકા કાલેલકર અમેરિકામાં ન