Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1951 Year 12 Ank 17 to 24 and Year 13 Ank 01 to 16

SR No.: 525936
Original Sutra Author: N/A
Author: Manilal Mokamchand Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1951
Total Pages: 212
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 22 MB

Page 180

:
:
'.
કાં
*
- ૧૧૦
પ્રબુદ્ધ જૈન
તા, ૧–૧૧–૧૧ આજે એ પ્રેરક બળ આપણા દેશમાં જ માત્ર નહિ પણ દુનિયામાં આપણી ઉપર પિતાના વિચારો કે અભિપ્રાય લાદવા કઈશું નહિ. * . અન્યત્ર પણ હું જેતે નથી. આજે દુનિયાના ઘણા ખરા દેશમાં અને જો એ ભાવનાઓ ચાલી ગઈ હોય અને હિંદની સેવા એ ભાવનાઓની
મહાન લેખાતા રાષ્ટ્રમાં જે વૃત્તિ વ્યાપક રીતે ફેલાયેલી જોવામાં આવે ઉપાસનારૂપ ન હોય તે પછી હિંદ વિષેનું આપણું અભિમાન ગળી * છે તે વૃત્તિ ભયની છે અને આ ભય એક ભારે અનિષ્ટ વસ્તુ છે અને જાય છે અને સેવા કરવાની ભાવના શમી જાય છે. તેમાંથી અનિવાર્યપણે અનેક અનર્થજનક કાર્યો પેદા થાય છે. આપણા આપણને એમ કહેવામાં આશિ. કે આ બધા અવ્યવહારૂ પરમ પિતાએ હિંદને કાળ જુને બધપાઠ-અભય અને અહિંસાને આદર્શવાદ છે અને આજની કઠોર વાસ્તવિક્તા સાથે તેને કશે પણ
બેધપાઠ-શિખવ્યું હતું અને તેને લીધે આપણી જેવા નાની દુનિયાના સંબંધ નથી. હું તેમને જવાબ આપીશ કે આ તે જ અવ્યવહારૂં છે. નાના માણસોના કદમાં પણ વધારો થયે હતે. વળી તેમણે આપણને આદર્શવાદ છે કે જેને લીધે આપણે વિજય પ્રાપ્ત કર્યો છે અને લેકે છે. સાધનનું મહત્વ પણ સમજાવ્યું હતું અને સાધ્યની અપેક્ષાએ સાધનને જેની વાત કરે છે તે આ તે જ કહેવાતે વાસ્તવવાદ છે કે જેણે [ લેશ માત્ર ગૌણસ્થાન આપી ન શકાય એમ શિખવ્યું હતું. આમ ' આજ સુધીમાં અનેક યુધ્ધો પેદા કર્યા છે અને જે હજુ પણ બીજું છે છતાં પણ આજની પ્રજા તિરસ્કાર અને હિંસાવૃત્તિને ઉત્તેજી એક અને વધારે ભયંકર યુદ્ધ પેદા કરે એ સંભવ છે. આ * . રહેલ છે અને ભયંકર યુધ્ધો માટે તૈયારી કરી રહી છે. આવા મહાન વાસ્તવવાદ એવા મહાન અને નૂતન ઐતિહાસિક બળોની અવગણના
, - - * યુદ્ધો આપણે કળી ન શકીએ એવા માર્ગે જ આગળ વધતા હોય છે કરે છે કે જે બળા આજની દુનિયામાં ક્રાન્તિ પેદા કરવાની શક્યતા છે અને આપણે કદિ ઈચ્છમાં ન હોય કે ધાર્યું ન હોય એવાં પરિણામે ધરાવે છે. આ બળાના સ્વરૂપ અને શકયતાને બરાબર સમજવામાં
એમાંથી ઉદભવે છે. અને ખરી રીતે આવાં યુધ્ધ મોટા પ્રશ્નોને તે નહી આવે ત્યાં સુધી આજની પરિસ્થિતિની આપણે ખરી કદર કરી E ' કદિ પણ ઉકેલ લાવતાં જ નથી. આ આજ સુધીના ઈતિહાસમાંથી નહિ શકીએ.'
નીકળતો સાર આજે ભૂલી જવામાં આવે છે.
' આપણે વિજ્ઞાનના યુગમાં રહીએ છીએ અને વિજ્ઞાન જ ગાંધીજીએ હિંદુત્તાન પુરતા આ ઐતિહાસિક બળાને બરાબર દ. આધુનિક દુનિયાને ગતિમાન કરતી મહાન શક્તિ છે એમ માનવામાં પારખ્યાં હતાં અને તે બળેના પિતે જ પ્રતિનિધિ બન્યા હતા. તેઓ
આવે છે. ધર્મો અને સંપ્રદાય સામે તેને હંમેશા વિરોધ કલ્પવામાં મહાન હતા તેનું કારણ આ જ હતું અને હિંદના લાખે માનવીઓમાં ' ' આવે છે. આમ છતાં પણ આજે જુદા જુદા વાદનું-ભલે આપણે તેઓ જે આવ મારું જામ પેદા કરી રહ્યા હતા તેનું પણ આ જ કારણ છે , તેને ધાર્મિક વિશેષણ ન લગાડીએ-આ દુનિયા ઉપર રાય ચાલી, હતું. હિંદ જેની અપેક્ષા ધરાવતું હતું' તે શું છે તે અને સાથે સાથે ન રહ્યું છે. વિજ્ઞાન કે જે એક મુકિતદાતા શકિત હતી અને જેણે હિંદની તાકાત અને ત્રુટિઓ-ઉભયને પણ તેઓ બાબર સમજતા હતા. . ' માનવજાત માટે અગણિત લાભ પેદા કર્યા છે તે વિજ્ઞાન આજે તેણે આમ હોવાથી તેમનું જીવન હિંદની રાજકીય મુકિત અર્થે જ માત્ર
પોતે જે કાંઈ ઉભું કર્યું છે તે સર્વને અને માણસના મનને પણ નહિ, પણ દીનદુઃખી અને પદદલિત લાખ માનવીઓના ઉદ્ધાર અર્થે નાશ કરવાને ઉકત થયું હોય એમ માલુમ પડે છે.
- સમર્પિત થયું હતું. આ લોકો માટે તેમજ આપણી સ્ત્રી જાતિ માટે I ! જે ઔદ્યોગિક ક્રાતિ યુરોપમાં આજથી લગભગ બસે ૧ વર્ષ તેઓ એક મુકિતદાતા શકિત હતા. પણ સામાજિક ન્યાય અને જાતિગત “પહેલાં શરૂ છે. થઈ અને આજે એવી કક્ષાએ પહોંચી છે કે જ્યારે (Racial) તેમજ આર્થિક સમાનતા પેદા કરવા માટે નિર્માણ થયેલી માણસના આત્મા અને તેને મુક્ત મન ઉપર યંત્ર સ્થારી આ મહાન શકિતને ઉપયોગ કશા પણ તિરસ્કાર કે પશુબળના ઉપયોગ કરી રહ્યું છે અને હજાર વર્ષની તપસ્યા દ્વારા ચાલી રહેલ સિવાય કરવામાં આવ્યો હતે. પ્રત્યેક આંખનું પ્રત્યેક આંસુ લુંછવું એ સત્ય અને સુખની શોધ માટે માનવી મનને નાલાયક-કમતાકાત- તેમને મને રથ હતા. જ્યારે આજના અનેક મોટા માણસે આંસુઓ બનાવી રહેલ છે આવી ઔદ્યોગિક ક્રાન્તિનું આખરે આવું . અને લેહીના સાગર પેદા કરવાને અને એ રીતે દુનિયાના પ્રશ્નોને * પરિણામ આવી રહ્યું છે?
" ઉકેલ શોધવાનો પ્રયત્ન કરવાને મનોરથ ધરાવતા માલુમ પડે છે. છે. મારા તેમ જ અન્ય અનેકના દિલમાં મંથન પેદા કરી રહેલ છે. એવા કેટલાક વિચારે આજે આપની સમક્ષ રજુ કરવાનું હું સાહસ
" અનુવાદક : પરમાનંદ કરું છું, કારણ કે મને લાગે છે કે આપણે આપણા ઉદેશે સ્પષ્ટતા- સંઘની પ્રવૃત્તિઓને મળેલું આર્થિક સિંચન પૂર્વક નકકી કરી શકીએ તે પહેલાં આ પ્રશ્નોને કાંઈક જવાબ
- તા. ૧૫-૮-પ૧ ના અંકમાં પર્યુષણ દરમિયાન વસુલ થયેલી યાદી આપણે મેળવવો જ જોઈએ. એ ઉકેલ આપણે શોધી ન કાઢીએ તે
ન આપવામાં આવેલ હતી તે પછી આવેલી રકમ નીચે મુજબ છે. જીવન અર્થવિનાનું પ્રયોજન નાનું બની જવાનું.
'' ' ' .આ સમસ્યા જગદ્રવ્યાપી છે. સંસ્કૃતિ અને સભ્યતા કોઈ એક પ્રબુધ જૈન '
અથવા અમુક અનેક પ્રજાના ઈજારાની વસ્તુ નથી અને આ દુનિયામાં ૨૫-૦-૦ ખુશાલદાસ જે. શાહ છે , સુલેહશાન્તિની આશા એ ઉપરછલ્લી શુભેચ્છા માત્ર નથી, પણ જો ' ૧૧-૦-૦ શિવરાજજી જુગરાજજી કુકડ
સભ્યતાભર્યું જીવન ટકવાનું હોય તે આજની એક અગત્યની અપેક્ષિત ૧૦-૦-૦ સુગનચંદ્રજી લુણાવત જરૂરિયાત છે. આપણે અન્ય દેશો પાસેથી ઘણું ઘણું શિખવાનું છે, પ-૦-૦ કેશરીયલ ગુગલીયા
પણ આપણે કેટલુંક ભણેલું ભૂલવાનું પણ છે અને કોઈ પણું ૫૧-૦-૦ " " સંગમાં હું ખાત્રીપૂર્વક માનું છું કે જે આપણે આપણું સ્વત્વને ' સંઘને ભેટ છે. અને જે ભાવનાઓ ભૂતકાળમાં આપણને સતત પ્રેરણા આપતા આવી ર૫-૦-૦ શ્રી. આર. યુ. શાહ છે , છે તે ભાવનાઓને આપણે ગુમાવી બેસીએ તે આપણું અસ્તિત્વ
૧૦-૦-૦ શ્રી. માણસી વરસી. રી , પછી કશા પણ અર્થવાળું રહેવાનું નથી. આપણે હિંદની સેવા કરી -
૩૫-૦-૦ તે છે તે એટલા માટે નહિ કે તે એક વિશિષ્ટ કોટિનું ભૌગોલિક એકમ
વ્યાખ્યાનમાળા છે, પણ તે પાછળ એવો આપણે ખ્યાલ રહેલ હતું કે, એકકસ ,
૨૫-૦-૦ શ્રી. પાસુભાઈ ખીયસી ફરીયા , આદર્શ અને ભાવનાઓ, માણસજાતની ભૌતિક અને આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ અને માણસજાતની એકતા–આ સર્વ ઉદાત્ત તનું હિંદ એક ખુલાસે: તા. ૧૫-૧૦-૫૧ના અંકમાં રૂા. ૧૫ શ્રી. જયંતિલાલ પ્રતિનિધિત્વ ધરાવે છે. આપણા વિચાર અને અભિપ્રાયો અન્ય ઉપર લલ્લુભાઈ પરીખના પ્રબુધ્ધ જૈનને ભેટમાં છાપ્યા છે, તેના બદલે આપણે જરા પણ લાદવા કદિ ઈછયું નથી, પણ સાથે સાથે આ રૂા. ૧૦૦ પ્રબુધ્ધ જૈનને ભેટ અને રૂા. ૫૦ વ્યાખ્યાનમાળામાં તેમ બાબતમાં પણ આપણે મકકમ છીએ કે આપણે અન્ય કોઇને પણ સુધારીને વાંચવું. મંત્રીઓ, મુંબઈ જૈન યુવક સંઘ.