Page Text
________________
તા. ૧-૨-૫
તેનું કારસ શાસિ પ્રત્યે અને ગમે તેમ છે પણ
તે
શ્રાવકેએ હવે નીકળવું જ જોઈશે, અન્યથા કોન્ફરન્સમાં જે નિશ્ચય શકે. અને તે એ કે વર્ષો થયાં કેન્ફરન્સ ઓફિસ મુંબઈમાં જ ' , કર્યો છે તે પૂરો નહિ થાય.
. ' , ' છે અને તેના કાર્યકર્તાઓ પણ મુંબઈમાં જ છે. મુંબઈવાળા - આખા ભારતવર્ષમાં અત્યારે પ્રાંતિયતાનું; મોજુ ફરી વળ્યું પાસેથી, મારવાડના કેટલાક સજજને ઓફિસ અન્યત્ર લઈ છે તેનું પ્રદર્શન આ. ધાર્મિક અધિવેશનમાં પણ થયું તે દુઃખદ જવા માગે છે, તેમાં તેઓ પુરી સફળતા મેળવી શકતા નથી. બીના છે. પણ મારે સ્પષ્ટ કહેવું જોઈએ કે કેન્ફરન્સના કાર્યક- તેનું કારણું બંધારણની જાની ધરેડ છે. એટલે તેમણે પ્રતિક્રિયાર્તાઓએ થોડીક સાવચેતી રાખી હતી અને બધાને વિશ્વાસમાં રૂપે કોન્ફરન્સ ઓફિસ પ્રત્યે આર્થિક અસહકાર કરવામાં સાથ લેવાના પ્રયત્ન કર્યો છે તે શ્રાવિકાશ્રમ જે સપાગી કાર્યને આપ્યો હોય એ પણ સંભવે છે. એ ગમે તેમ છે પણ કાર્યકર્તાઆગળ કરીને પ્રાંતિયતાને જે ઝગડે ત્યાં થયો તે થવા પામત એએ હંમેશા ખુરશીને મેહ જાતે કરે જોઈએ. જે રીતે નહિ. ફંડ થયું તેમાં તેના કાર્યકર્તાઓએ ઉત્સાહમાં જુદુંજુદે કાર્યકર્તાઓની ચુંટણી થઈ તેમાં સ્પષ્ટ હતું કે તેઓ પિતાની ખુરશીને ઠેકાણે જુદું જુદું કહ્યું છે એ ત્યાંની ચર્ચા ઉપરથી સ્પષ્ટ હતું. છોડવા માગતા નથી. કાર્યકર્તાઓની ચુંટણીને પ્રસ્તાવ સ્વયં પ્રતિજ્ઞા કરનાર બહેનનું મંતવ્ય તેમની પ્રતિજ્ઞામાં સ્પષ્ટ છે. જૂના સામા પક્ષ તરફથી જ આવે એટલી ઉદારતા તેમણે કેળવવી જોઈએ, કરામાં પણ મુંબઈમાં જ શ્રાવિકાશ્રમ સ્થાપવાની વાત સ્પષ્ટ છે. અને પિતાની તટસ્થતાથી સામા પક્ષને જીતી લેવાની કેશિશ કરવી આટલી ભૂમિકા હતી તો પછી જે તેમણે સામાન્ય સમિતિની આજ્ઞા : જોઇએ. એ ન બન્યું એટલે સામાપક્ષની પ્રતિક્રિયા વધી અને તે લઈને મકાન ખરીધું હોત તે પ્રાંતિયતાને બહાર આવવાનું આ એકિસને ગમે તે કારણે હેરાન કરવાની વૃત્તિને વેગ મળે.. જ્યારે અધિવેશનમાં કારણ રહેત નહિ. એ ગમે તેમ હોય છતાં ચર્ચા બહુ ગરમાગરમ થાય ત્યારે કાર્યકર્તાઓ દાવ ફેંકતા કે અમે “આપણુમાં ઊંડે ઊંડે કેવી પ્રાંતિવતા રહી છે અને તે ધાર્મિક બધું છોડી દેવા તૈયાર છીએ-અને આનું પરિણામ એ જ આવતું એકતા કરતા પણ બળવાન છે અને તેને નષ્ટ કરવામાં આપણી જે તેમણે દાવ કંકતી વખતે ધાયું હોય. સાર એ જ છે કે જે ધાર્મિક એકતા પણુ નિર્બળ છે એ આખી ચર્ચાને સાર છે. આપણે બધું છોડવા તૈયાર હાઈએ તે એ બધું આપણા ગળામાં મૂળે તે જૈન કામ એ વણિક કેમ છે. ધમં બધા ભલે એક હય, આપ આપ આવી જાય છે. પણ આપણું પિસાને લાભ આપણું જ આસપાસના આપણું
કોન્ફરન્સના જુના બંધારણમાં અર્થને પ્રાધાન્ય હતું. તેને ધર્મના લોકોને મળે એ સંકુચિત દષ્ટિ, એ 'પ્રાંતિય દષ્ટિ સામે
બદલે નવું બંધારણ જે પસાર થયું તેમાં સમાજને પૂરું • આપણો સાધર્મિક ભાઈ ગમે ત્યાં હોય તેને તેને લાભ મળે એવી
પ્રતિનિધિત્વ મળે તેવી વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે. પણ આ દષ્ટિને વિકાસ કરે એ કેટલું કઠણુ છે તે શ્રાવિકાશ્રમની ચર્ચા ઉપ
બંધારણું તે જ સફળ થશે જે જુદા જુદા પ્રાંતના લોકો સ્વયમેવ , રથી સ્પષ્ટ થયું. જન ધર્મ તે માનવમાત્રની દયા, અરે, પ્રાણી તેમાં રસ લઇને સભ્ય બનાવશે. ઓફિસ મુંબઈમાં બેઠા વગર– આ માત્રની દયાને વિચાર અને આદેશ આપે છે. છતાં આપણે આપણા પૈસે આખા હિન્દુસ્તાનમાંથી સભ્ય બનાવી શકે એ સંભવિત
* પ્રાતિયતામાં એવા અટવાઈ ગયા છી મ ક આપણી એ ભાવના લાગતું નથી. એટલે જે લોકો આવા સંપૂર્ણ પ્રતિંદ્ધિત્વને અવસાધર્મિક સુધી પણ પહોંચી શકતી નથી તે પછી સકલ માનવકાશ આપનાર બંધારણ માટે આગ્રહશીલ હતા તેમની ફરજ છે સુધી પહોંચવાની વાત અત્યારે તે સ્વપ્નવતું જણાય છે.
કે તેમણે આ નવા બંધારણને સફળ બનાવવા માટે પ્રયત્ન '.' * * મેટાં ફંડોની આશાએ અધિવેશન મદ્રાસમાં કરવાનું નકકી
સ્વયમેવ કરવો જોઈએ. ઓફિસ તે ઘાટકોપરમાં પસાર થયેલ થયું હતું એ આશા નિરાશામાં પરિણમી. તેમાં પણ સ્થાનિક
બંધારણ ચલાવવામાં નિષ્ફળ નીવડી છે તે જ પ્રમાણે આ બંધાલકની અનુદારતા-જ કારણભૂત હતી. સ્વાગત કરવામાં જરા પણ
છે. રણ ચલાવવામાં પણ નિષ્ફળ નીવડશે એટલે જેમને લોકશાહી . કમી નહિ રાખનાર એ ભાઈઓએ એ આગ્રહ ૫કડયા કે કંડ- બંધારણ માટેનો આગ્રહ હવે તેમની ફરજ છે કે તેમણે
કાળો કે સ્વાગત સમિતિની બચત મદ્રાસની સંસ્થાઓ, માટે જ અંધારણને સકળ બનાવવા પર પ્રયત્ન કર. અન્યથા - ' ખર્ચાવી જોઈએ. આ તેમની વાત બહારના કોઈ પણ સ્વીકારી , " તો કહી શકશે કે, અમને લોકોનો સાથ ન મળે એટલે અમે તે જ
શકે તેમ હતું નહિ, એટલે આર્થિક દૃષ્ટિએ આ અધિવેશનથી બંધારણનો અમલ કરવા અસમર્થ નિવડયા.' ' . . - કોન્ફરન્સને કાંઈ ફાયદે થયે નહિ. અધિવેશનની સ્વાગત સમિતિ
મદ્રાસમાં મળનારી યુવક પરિષદનું ભવિષ્ય જે શ્રી. જટું સમસ્ત ભારતવર્ષમાંથી ' રચાઈ હતી, માત્ર મદ્રાસ પ્રાંતમાંથી
એ ભાઈએ ભાખ્યું હતું તે ત્યાંની તેની કાર્યવાહી જોતાં સ્પષ્ટ જJયું. નહિ; તો પછી બચતમાં મદ્રાસનો જ માત્ર હકક રહે એ તેમની
કોન્ફરન્સથી વિચારમાં એક પણ ડગલું આગળ વધવાની વાત કોઈને ગળે ઊતરે તેમ હતું નહિ. વળી, મદ્રાસના જૈન . ભાઈઓ ગરીબ હતી અને ત્યાંની સંસ્થાઓનું સંચાલન
તેમની તૈયારી હતી નહિ, પણ કોન્ફરન્સમાં જ્યારે સામાજિક ' અર્થના અભાવે બેરંભે પડયું છે. તે અધિવેશનની એ ફરજ
. સુધારણાના પ્રસ્તાવ ઉપર વિચારણા ચાલતી હતી ત્યારે
કેટલાક યુવકો એમ કહેતા સંભળાયા કે એ પ્રસ્તાવ કોન્ફરન્સ શા ' ગણાતા કે તેમને માટે કાંઈક કરે, પરંતુ ત્યાં તે સમૃદ્ધ લોકે
તે માટે કરે-યુવકપરિષદ માટે કાંઈક તે. બાકી રહેવા દે. આ વસે છે. અને સંસ્થાઓ પણ ઉત્તરોત્તર સુંદર રીતે વિકાસ પામી રહી છે. એ સ્થિતિમાં આ પ્રસંગે જે સંકુચિત વૃતિ તેમણે
સાંભળી મને લાગ્યું કે આ યુવકે તે કેવા? વૃદ્ધો પોતે જ આગળ
જવા માગતા હોય તે તેમની બેડી કાપવી એ યુવકનું કામ કે • દાખવી તે શોભાસ્પદ ન હતી. કારણુ આગમખ્રકાશન જેવી સેપગી એજના માટે સારું એવું ફંડ કરવા ની કાર્યકર્તાઓને
. તેમને ઊલટી બેડી પહેરાવવી? આનું કારણ એક જ છે. કે તે આશા હતી તે પર પાણી ફરી વળ્યું. અને સંધએકય જેવી જે
ભાઈએ સ્પષ્ટ વિચારણા કરતા નથી; હજી યુવાન છતાં વૃદ્ધ છે. 'ખર્ચાળ યેજના કોન્ફરન્સ ઉપાડી છે તેના માટે તેમ જ કેન્યુ. મહિલા પરિષદ્ પણ વૃદ્ધોના મતનું જ અનુગમન કરનારી રન્સના નિભાવ માટે પણ કાંઈ ફંડ એકત્ર થઈ શક્યું નહિ. આને . હતી. પ્રમુખના ભાષણમાં ક્રાંતિકારક વિચારો ન આવી જાય તેની અર્થ તે એટલો જ છે કે એ બધું ખર્ચ” હવે મુંબઇએ જ કરવું તકેદારી રાખવામાં આવી હતી. છતાંય કેટલીક બહેનમાં સંપૂણુ , રહ્યું. અગર તે કાર્યકર્તાઓએ પોતાના વ્યકિતગત પ્રભાવને ઉપ- કાંતિને ઉત્સાહ હતા અને તે એક શુભ ચિન્હ હતુ. - '
ગ કરી ગમે ત્યાંથી પૈસા ઉઘરાવી લેવા-આવી ઉઘરાણી આવા ' , ભારત જૈન મહામંડળની સ્થિતિ તે “માન ન માન મેં તેરા અધિવેશનમાં સુકર હોય છે તેને લાભ તેમને મળે નહિ. આ મહેમાન' એવી કાંઈક હતી. એ સંસ્થા ત્રણે ફિરકાની છે છતાં , હકીકતના મૂળમાં લોકોને સાર્વજનિક અસંતેષ પણ કારણ હોઈ તેનું સંચાલન કોના હાથમાં છે. તે બહુ થોડા લે કે જાણે છે.
| SR No. | 525935 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1950 Year 11 Ank 17 to 24 and Year 12 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Mokamchand Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1950 |
| Total Pages | 204 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 22 MB |