Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1949 Year 10 Ank 17 to 24 and Year 11 Ank 01 to 16

SR No.: 525934
Original Sutra Author: N/A
Author: Manilal Mokamchand Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1949
Total Pages: 212
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 19 MB

Page 73

પ્રભુÜ જેન
તા. ૧૫-૪-૪૯
નિષ્ફળતા મળતાં તેના નીકાલ કાટ મારત કરાવવાની તજવીજ ચાલે છે અને એ ખાખતનેા નીકાલ આવતાવેંત મકાનનું ખાતમુહુત
કરવામાં આવનાર છે.
આ ક્રૂડમાં ભરાયેલ કુલ રકમમાંથી રૂ. ૧,૫૦,૦૦૦ વસુલ થયા છે. બાકીના દાતાઓને પોતપોતાની રકમ સરવર કલી આપવા સંસ્થાના ટ્રસ્ટીઓની વિનંતિ છે. શ્રી, સિધ્ધરાજ ઢઢ્ઢાને અભિનંદન
તાજેતરમાં ઉભુ` કરવામાં આવેલ રાજસ્થાન યુનીયનના પ્રધાનમંડળમાં શ્રી. સિધ્ધરાજ ઢઢ્ઢાની નીમણુક કરવામાં આવી છે અને તેમને વ્યાપાર, ઉદ્યોગ તથા આરગ્ય ખાતાન સોંપણી કરવામાં આવી છે. હિંદમાં આજ સુધીમાં રચાયેલા યુનીયનામાં આ યુનીયન સૌથી વધારે મેટુ' છે જેના મુખ્ય પ્રધાન શ્રી હીરાલાલ શી છે. ભાઇ સિધ્ધરાજ જૈન શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક વિભાગના જાણીતા આગેવાન જયપુર નિવાસી શ્રી. ગુલાબચ્છ ટ્ટાના પુત્ર થાય. તેએ એમ. એ.ની ઉપાધિ ધરાવે છે. કેટલાંક વર્ષ પહેલાં તે કલકત્તામાં ચેખર એક ઇન્ડીયન કામસના મંત્રી તરીકે કામ કરતા હતા અને ત્યાંથી નીકળતા ‘ તણુ જન ’ નાગના હિંદી ગાસિ કના એક સંચાલક હતા. ૧૯૪૨ ની લડત દરમિયાન તેમણે કેટલાક સમય જેલવાસ ભેગવ્યે. જેલમાંથી છુટયા બાદ તેઓ જયપુરમાં સ્થિર થયા અને ‘લાકવાણી' નામના દૈનિક પત્રનું સંપાદન તેમણે શરૂ કર્યુ. જયપુર કૉંગ્રેસની સ્વાગત સમિતિના તેએ એક સહમંત્રી હતા. આજે તેમને રાજસ્થાની પ્રધાનમંડળમાં સ્થાન મળે છે. આવા એક સાથી કા કર્તાને આવું મહત્ત્વનું સ્થાન મળવા બદલ અને આ રીતે પ્રજાની સેવા કરવાની આવી સુન્દર તક્ મળવા બદલ ભાઇ સિદ્ધરાજને જૈન સમાજના ધન્યવાદ ઘટે છે. સમાજ તેમ જ રાષ્ટ્રની અનેકવિધ સેવાદારા સિધ્ધ કરેલી યોગ્યતા તેમને આવા મહત્વનાં અધિકારશિખર ઉપર પ્રતિતિ કરી રહી છે. તેમના હાથે ભવિષ્યમાં દેશની અનેક સેવાએ નિષ્પન્ન થાય અને જે સમાજના તેએ એક અગભૂત વ્યકિત છે તે સમાજની શે.ભા અને ગૌરવમાં તેઓ વધારા કરે એવી આપણા પ્રાથના છે.
અન્તરની
જ્ઞાતિબહિષ્કાર પ્રતિમ ધક ધારો
તાજેતરમાં મુંબઇની ધારાસભાએ જ્ઞાતિબષ્કિાર તેમ જ સમાજઅહિષ્કારને ગેરકાયદેસર ઠરાવતા કાયદો પસાર કર્યાં છે. આ કાયદાના મૂળ ખરડામાં રહેલી એ ત્રુટિઓ સબંધે મુળ જન યુવક સંઘ તરફથી મુબઇ સરકારનું ખાસ ધ્યાન ખેંચવામાં આવ્યું હતુ, એક તે Commnity એટલે જ્ઞાતિ અથવા તે સમાજનું લક્ષણુ એવી રીતે ભૂાંધવામાં આવ્યું હતુ કે જેના પરિણામે જે કમી સંસ્થ’તુ... સભ્યત્વ કેવળ ઐચ્છિક ધોરણ ઉપર રચાયલુ હાય તેવી કમી સંસ્થાએના પણ આ Community/કંમ-શબ્દની વ્યાખ્યામાં સમાવેશ થઇ જાય છે એવા કેટલાએકને અભિ પ્રાવ થતા હતે. આ લક્ષણુ આ પ્રમાણે હતું. કાઇ પણ ચેકસ ધર્મ', કે ધાર્મિક માન્યતા ધરાવનાર વ્યક્તિનું મંડળ તેને (Commonity)-કેમ-તરીકે આળખવું અને તેમાં જ્ઞાતિએ અને પેટાજ્ઞાતિઐના સમાવેશ થાય છે એમ સમજવુ,” આમાં સુધારે કરીને પ્રસ્તુત શબ્દનુ લક્ષણ નીચે મુજબ સુધારવામાં આવ્યું છે. “જન્મ, ધર્માન્તર કે ચેકસ મિ ક ક્રિયાના કારણે અમુક વ્યક્તિએ અમુક ધમની અથવા તે અમુક ધાર્મિક માન્યતા ધરાવતી ગણુાય-આ ધારણ ઉપર પરસ્પર સંકળાયલી વ્યકિતનુ મ'ડળ એટલે Community એમ સમજવું અને આની અંદર જ્ઞાતિઓ અને પેટાજ્ઞાતિઓને સમાવેશ થયેલો લેખવા.” આ સુધારા વડે ઉપર જણાવેલી આ શકાનું નિવારણ કરવામાં આવ્યું છે.
૪૮૧
કાટ'માં દાખલ કરવા માટે પ્રાન્તિક સરકારની પરવાનગી અ વશ્યક હતી. આવી પરનાનગી મેળવવામાં સમય જાય અને ખર્ચ પણ થાય. આ કલમને સુધારીને આવી બાબતમાં પ્રાન્તિક સરકારની અથવા તે આ સબંધમાં પત મુંબઇમાં પોલીસ કમીશનર અને અન્યત્ર ડીસ્ટ્રીકટ મેનીસ્ટ્રેટના સ્થાનથી નીચેન હાય એવા રે કાઈ સરકારી અધિકારીને મુખ સરકાર સત્તા આપે તેવી પરવાનગીની અપેક્ષા રહેશે. આ રીતે આવા ગુન્હા માટે સરકારી કાર્ટીમાં કામ ચલાવવાનું કા વધારે સરળ બનાવવામાં આવ્યું છે. હવે તે સરકાર વિષે સમાજ સુધારકાની એટલી જ અપેક્ષા રહે છે કે આ કાયદાને સરકાર કડકપણે અમલ કરતી રહે, અને છા કાયદા નીચે જે કંઇ રાહત માંગે તેને તત્કાળ રાહત મળે કે જેથી સમાજહિષ્કારની ઘટના ભૂતકાળની હકીકત ખેતી ાય અને સામજિક આચાર વિચાર તેમજ વ્યવસારમાં પેતાતાના વિચાર પ્રમાણે ચાલવામાં કાઇ પણ સમાજ કે રૂતિ તથી જરા પણ અવરોધ કરવામાં ન આવે.
આ તે કેવા વિષયેંસ ?
મુંબઇ સમાચારમાં એક જૈનની સહીથી કેટલાક સમયથી ધણું ખરૂ દર શનિવારે જૈન ચર્ચા' એ ગથાળાથી એક લેખમ ળા ચાલે છે. અને એ લેખમાળામાં જૈન સમાજને સ્પર્શતી અનેક બાબતે વિષે ભાતભાતની ચર્ચા આવે છે, કેટલાએક સમય પહેલાં શ્રી સુ ́બઈ જૈન યુ ક સંધ સંબંધે બે ત્રણૢ કામાં તરેહતરેહની ચર્ચા કરવામાં આવી હતી અને તેમાં આપણી કલ્પમાં પણુ ન વે તેવાં કેટલાંક વિધાને કરવામાં આવ્યા તા વિશેષતઃ એ ચર્ચામાં જાણીતા જૈનાચાય વિધવલ્લમ સુરિને સુડાવવામાં આવ્યા હતા અને મુંબઇ જૈન યુવક સંધ, ઐ યાય શ્રી ની પ્રેરણ:થી જગ્ પામ્યો હતે, એમની દોરવણી નીચેજ આજ સુધી કામ કરી રહેલ અને આજે પણ જે કાંઇ થઇ રહ્યું છે તે પ છળ તેમ । જ પ્રેરણા, દોરવણી અને પ્રભુ પ્રવહે છે-બાવા ભાવેના તે લેખોમાં સીધાં તેમજ આ ડકતરાં સૂચના ભરેલા હતા, જ્યારે વાસ્તવિકતા તો એ છે કે મુંબઈ જન યુવક સધા નિર્માણુ, તેમજ આજ સુધીની કોઇ પણ કાર્યવાહીત શ્રી. વિન્ગ્યુવલ્લભ સૂરી સાથે કશો પણ સંબંધ છે નહિ કે હતા પણ નહિ. મારે પણુ જો તેમની સાથે ચેખવટ કરવામાં આવે તે સબત છે કે મુબઈ જૈન યુવક સધરી અને તેમની અદ્યતન ચારામાં અાસમાન જમીન જેટલે તા વાત માલુમ પડે, હમણુ માઁ એ જન ચર્ચાના લેખકે એક બીજી ભાખતનેએવું રૂપ આપ્યું છે કે જેથી લેાકા એમ માનવા લગે કે મુ ંબઇને સ્થાનકવાસી જૈન સંધ અન્ય ફીરકા એથી જુદા પડીને એમ કહેવા માંગે છે કે અમે જ હિંદુએ છીએ અને આવી દોરવણી તેમને મુબઈ જૈન યુવક સંધના પ્રમુખ શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહ આપી રહ્યા છે અને મુંબાઈ જે યુવક સ ધનુ પણુ આ જ મંતવ્ય છે. પ્રથમ તે મુજબ જૈન યુ ક સ ધે આવુ કશુ પણ મન્તવ્ય પેતાના અબિપ્રાય તરીકે એક યા બીજી જુએ નહેર કર્યું નથી. બીજી શ્રી. ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહે પોતાના પ્રસ્તુત વ્યાખ્યાનમાં સ્પષ્ટ કર્યુ છે કે જેના સામાજિક, આર્થિક તેમ જ કૌટુબિક હકક અને ફરજોનું નિયમન કરતા હિંદુ કાર દાની દૃષ્ટિએ હિંદુએથી અલગ નથી, પણ ધ દૃષ્ટિએ હિંદુએથી તા અલગ છે અને જૈન ધર્મ એક અલગ અને રવતંત્ર ધ છે. અને મુળના સ્થાનકસી સધને પણ માજ અભિપ્રાય છે. આ આખી ચર્ચા શ્રી ડ ીનાં -તિભેદ વિદારક ખીલના અંગે ઉભી થઇ તુતી. આ બીલમાં હિંદુ શબ્દની એવી વ્યખ્યા કરી હતી કે તેમાં તેનો સમાવેશ થઈ જાય અને પારસી, મુસલમાન, ખ્રીસ્તી, યહુદી અને શિખતે આ ખીલ લગુ ન પડે. આ બીલના હૅતુ (ચંદુ માં ગાતી વ્યકિતઓનૈ પોતપોતાની પેટાકામ, સમાજ કે જ્ઞાતિને જાહેર રીતે ઉલ્લેખ કે ઉપયોગ કરતા
બીજો વધે! મૂળ ખરડા- સામે એ હતા કે તે મુજબ આવા જ્ઞાતિ કે સમાજ બહિષ્કારના ગુન્હાની ફરિયાદ કોઇ પશુ સરકારી