________________
તા. ૧-૧૨-૪૯
* * પ્રિલ જેના
,
એ સમયે
આ
૨૫
ન દેશના સર ક ધીમા
*
સમાચાર–નોંધ
" થઈ રહ્યું છે, તેજ અટકાવવાને જે જૈન સાધુઓ લેશ પં
પ્રયાસ કરશે, તે તેમણે સમાજની ભારે સેવા બજાવી ગણાશે શ્રી. ઠકકર બાપા
4. ભીખબંધીના કાયદા સંબંધમાં આજે જે પ્રવૃત્તિઓ ચાલું , ગઈ તા. ૨૮ મીએ શ્રી. ઠકકર બાપાને ૮૦ મું વર્ષ પૂરું ' રહી છે, તેમાં સાધુઓએ આગેવાની ભર્યો ભાગ ભજવવા માંડ ' થઈ ૮૧ મું બેઠું. આ પ્રસંગને દીલ્હી, મુંબઈ તેમજ ગુજરાત- છે, તે પણ કઈ રીતે ઈચછનીય નથી. જૈન સાધુઓ પર કે
કાઠિયાવાડમાં સુંદર રીતે ઉજવવામાં આવ્યું હતું. શ્રી. ઠકકર બાપાએ “પણ જાતની આફત આવી પડે, તેને સામને કરવા તેમને પિતાનું સમગ્ર જીવન હરિજને તેમજ દેશનાં બીજાં પછાત કેમનાં સંસારી શિષ્ય તૈયાર છે, ત્યાં સુધી તેમણે કશી ચિંતા રાખવાનું માણસની ઉન્નતિ અર્થે ગાળ્યું છે, એટલું જ નહિ પણ આટલી જરૂર નથી. - વૃદ્ધ વયે તેમને એ સેવાયજ્ઞ એવો ને એવો ચાલુ રહ્યો છે. આ આ આપણા ધારાસભ્યો! ' ' ઉમરે જ્યારે કોઈ પણ માનવી નિવૃત્તિ છે, એ સમયે તેમની મુંબઈ ધારાસભાના શ્રો.. જયન્તીલાલ પટેલ નામના ધારાસ પ્રવૃત્તિમાં લેશ પણ ઢીલાશ કે. ધીમાશ આવી નથી. એંસી વર્ષના એક પત્ની હયાત હોવા છતાં બે વર્ષ પહેલાં બીજું લગ્ન કરેલું આ યુવાન દેશના સુકોમળ બનતા જતા યુવાનને ખરેખર પડકાર- ' આથી ગૃહકલેશ વધી જવા પામ્યો, જેને પરિણામે તેમની પહેલ ૨૫ છે. પ્રભુ એમને દલિતાની વધુ સેવા કરવા માટે વધુ લાંબુ પત્ની તથા પુત્રીએ આત્મહત્યા કર્યાના ખબર બહાર " આવ્યા છે આયુષ્ય અને વધુ સારી તંદુરસ્તી આપે, એવી પ્રાર્થના સહજ મુંબઈ ધારાસભા એકપત્નીવ્રતને કાયદો ઘડે, અને તેનું થઈ જાય છે. "
- સભ્યના જીવનને જે. આવા રંગ ઢંગ હોય, તે તે ધારાસ સિદ્ધાગ્રહ!
તરીકે કઈ રીતે લાયક ગણાય શકે? સમાજના હિતને માટે કાયદા '' એવા સમાચાર પ્રગટ થયા હતા કે મુંબઈ સરકારના ભીખ- ઘડવાની જેને આપણે સત્તા આપી છે, તેઓનાં જીવન જો આવા બંધી કાયદામાં જન સાધુઓને થયેલા અન્યાય સામે સત્યાગ્રહ સડેલાં હોય તે તેઓને આપણા ઉપર કાયદાઓ લાદવાને શે કરવા માટે શ્રી. નેમિસાકાર અને સુર્ય નામના બે સાધુઓ અધિકાર છે.?
, , જટુભાદી ' રાવલગાંવથી મુંબઈ જવા ઉપડયા હતા પરંતુ આચાર્ય શ્રી.
જ સમાચાર ' : શાનિત સાગરજીએ તેમને નાશીક પાસે અટકાવીને વધુ રાહ જોવા
સ્વ. શેઠ છોટાલાલ ખેતશી:-સાયલાના સુપ્રસિધ્ધ વતની જણાવ્યું હતું, આ રીતે ‘સિધ્ધાગ્રહ’ને નામે શરૂ થનાર સત્યાગ્રહ અને કરાંચીના જાણીતા ૩ ના વેપારી શેઠ: છોટાલાલે ખેતીનું
આજે તે અટકી પડે છે. ' '' ભીખ બંધીના કાયદા સંબંધમાં જેની સભાઓ મળે, તેમાં
- મુંબઈ મુકામે તા. ૧૩-૧૧-૪૯ ને દિવસે દુઃખદ અવસાન થયું છે. ઠર અને વર્તમાનપત્રે માં ગર્જનાઓ કરવામાં આવે એ બધા "
" સંવર્ગસ્થ કરાંચીના રૂઉ બજારમાં અને જાહેર જનતામાં આંદોલનના ઠીક કરી છે. પરંતુ સાધુએ પોતે ધીરજ અગ્રણી હતા. એક બાહોશ વેપારી છતાં તેમનું પ્રત્તિક્ષેત્ર બહુજ | ગુમાવીને સત્યાગ્રહ કરવા નીકળે, એ હાલને તબકકે તેમને માટે વિશાળ હતું. કરાંચીના ગુજરાતીઓની અને બીજી જાહેર પ્રવૃત્તિઓ
શોભારૂપ નથી. સાધુઓએ સરકાર સામે લડવાનું કામ સંસા ભાગ્યે જ એવી હશે કે જેમાં સ્વર્ગસ્થનું અગ્રસ્થાન ન હોય. રીઓને સોંપી દઈને રાજકીય પ્રકારની પ્રવૃત્તિથી દૂર રહેવું જરૂરી
કરાંચીન સંવેમાં વ્યાપારી મંડળે, કેળવણી સંસ્થાઓ, સામાજીક ' છે. જો તેઓ સત્યાગ્રહમાં માનતા જ હોય, તે આ દેશ જ્યારે
સંસ્થાએ, અને વતુ, જીવદયાની મંડળીની સ્થાપના અને પ્રગતિ
સત્યા, અને તુલા, બદલી : બ્રિટાની ગુલામી તળે કચડાતો હતો, અને જનતા પર 'ગોળીઓ તથા વિકાસમાં તેમને અમુલ્ય હિસે હતે.
" '' | અને લાઠીઓ ઝીકાઈ રહી હતી, ત્યારે તેમણે સત્યાગ્રહને માર્ગ,
કરાંચીના જૈન સમાજને બે દાયકા સુધી પોતાના અધ્યલેવા જોઇતું હતું. પરંતુ ત્યારે તેઓ એ પ્રવૃત્તિને રાજકીય ગણા ક્ષપદે, સુંદર દોરવણી આપી તેનું ઉચ્ચ સ્થાન તેમણે કરાંચીમાં વીને એથી દૂર જ રહ્યા. જયારે ખૂનખાર યુદ્ધ કરી કરાવેલું હતું. ' નીકળ્યું ત્યારે તેમનાં–જ અનુયાયી શ્રાવકે શસ્ત્રાસ્ત્રના કારખાનાં તેમના દુઃખદ અવસાનથી જૈન સમાજે એક માર્ગદર્શક ચલાવીને મહાન હિંસાને પિષણ આપી રહ્યા હતા ત્યારે પણ અને ઉત્સાહી અગ્રણી ગુમાવેલ છે. પ્રભુ તેમના આત્માને તેઓ ચૂપ જ રહ્યા. અરે, દેશમાં જ્યારે ભયંકર કોમી હિંસા શાંતિ આપે.' ફાટી નીકળી, ત્યારે પણ તેઓ શાંતિ સ્થાપવાને આગળ આવ્યા - (અ, ભા. ૧, ૨થા, જૈન કેન્ફરન્સ) નહિ; અને આજે હવે સરકાર સામે ઉતાવળે અને વગર વિચાર્યું :
- શ્રી અખિલ ભારતવર્ષીય વે. સ્થા. જન કેન્ફરન્સનું ૧૧મું - સત્યાગ્રહનું ૨. સ્ત્ર ઉગામવાની વાત કરે છે, તે તેમને શોભતી
અધિવેશન જે મદ્રાસ મુકામે તા. ૨૪-૨૫-૨૬ ડિસેમ્બરના રોજ આ વાત નથી. વળી ‘સત્યાગ્રહ'ને બદલે “સિધ્ધાગ્રહ’ જેવા નામો પેઈને તેઓ જૈન ધર્મની હાંસી જ કરાવી રહ્યા છે. તેમનું કર્તવ્ય
મળનાર છે, તેના પ્રમુખ તરીકે મદ્રાસની સ્વાગત સમિતિ તથા તે એ છે કે સરકારી કાનુન અનુસાર તેઓ ઓળખપત્રો ન રાખે,
મુંબઈના મંત્રી મંડળે મુંબઈ ધારાસભાના સ્પીકર માનનીય શ્રી અને તેથી જે કંઈ સહન કરવું પડે, તે આંત' કે રોદ્ર દયાન સેવ્યા
કુંદનમલજી ફિરોદિયાની સર્વાનુમતે વરણી કરી છેઅને શ્રી વિના શાન્તિથી સહન કરે એજ સાચે સત્યાગ્રહ છે. એમાં સવિનય
ફિદિયાજીએ તેને સ્વીકાર કર્યાના સમાચાર પ્રાપ્ત થયા છે. આ કાગ રહે છે, અને છતાં કાનૂનભંગ માટે તેમણે કંઇ પણ સમાચારથી દેશભરમાં ઉત્સાહનું વાતાવરણ પ્રસરી રહ્યું છે. ] પગેલાં ભરવાનાં નથી. જે સ્થિતિમાં તેઓ વિચરે છે, તે જ પ્રચાર સમિતિ તરફથી કોન્ફરન્સના પ્રતિનિધિઓએ દરેક સ્થિતિમાં ભીખબંધીને કાયદો અમલમાં આવ્યું સહેજે જ કાનન પ્રાંતને પ્રવાસ શરૂ કરી દીધો છે. મુંબઈનાં પરાંઓમાં સભાઓ ભંગ બની જાય છે; પછી સત્યાગ્રહને નામે આવી ધમાલ કરીને મળી રહી છે, અને સ્વાગત સભ્ય સારી સંખ્યામાં નોંધાઈ રહ્યા મેળવવાનું તે કંઇ નથી, પરંતુ આખા સાધુ સમાજ અને જૈન છે. અને પ્રાન્ત સ્થાનકવાસી સમાજમાં “ચલ મદ્રાસીને નાદ ગુંજી સમાજની પ્રતિષ્ઠા ગુમાવવાની છે.
રહ્યો છે. ' હજુ તે આ સંબંધમાં બંધારણીય પ્રવૃત્તિઓને પૂરતા અવકાશ છે. ત્રણે ફીરકાના આગેવાન જેનું એક પ્રતિનિધિ મંડળ
મદ્રાસ થી સ્વાગત સમિતિના નીચે મુજબ હોદ્દેદારે નીમાયા છે હમણાં જ મુંબઈ સરકારના મુખ્ય મંત્રીને મળી આવ્યું છે અને
- પ્રમુખશ્રી. મેહનલાલજી ચડિયા તે બાબત સરકાર વિચાર કરી રહી છે. એાળખપત્રો ન રાખવા ઉપપ્રમુખ શ્રી. સુરેન્દ્રભાઈ જેસીંગભાઈ
માટે હજુ કોઈ જન સાધુને પકડીને જેલમાં પૂરવામાં આવેલ ' મંત્રીશ્રી, તારાચંદ ગેલડા ' ' * નથી વાત વાતમાં સત્યાગ્રહની વાત કરવામાં શુરાતન નથી. આ સહમંત્રીશ્રી, જસવંતમલજી ઇંજીનીઅર
પરંતુ કાળાં કર્મો વડે ધમધ અને ધાર્મિકતાનું જે પતન સ્વયસેવકદળપતિઃ- શ્રી. ટી. જી. શાહ ૯
-
બી પી બી ધનિક કાથરો અમલમાં તેઓ વિયર છે તે
.