________________
• તા. ૧- ૧૧-૪૯ ,
સમાચાર–નોંધ શતં લીવ વારઃ
જવાહર અને અમેરિકા ગઈ તારિખ ૩૧ મીએ સરદાર શ્રી. વલ્લભભાઈ પટેલે ' પંડિત જવાહરલાલ નહેરૂની અમેરિકાની મુલાકાત, તેમને ૭૫ માં વર્ષમાં પ્રવેશ કર્યો,, એ તેમની જન્મજયન્તીને પ્રસંગે મળેલું સભ્ય માન અને તેમણે સ્થળે સ્થળે આપેલાં માર્ગદર્શક આ નોંધના આરંભમાં તેમને અભિવાદન કરતાં અત્યંત આનંદ વ્યાખ્યાનેથી “પ્રબુદ્ધ જેન'ના વાચક મિત્રો પરિચિત છે જ, થાય છે. દેવી ભારતીનાં બે ચક્ષુઓ સમા કિંમતી આપણું એટલે એ સંબંધમાં પિષ્ટપેષણ કરવું અનુચિત છે. પરંતુ દેશનાયકે સરદાર અને જવાહરના હાથમાં હિંદ સુરક્ષિત છે. આપણા માટે એ સુખેદ વસ્તુ છે કે આપણા વડા પ્રધાને - દેશ પર ફરીવળતા અનેક વાવાઝોડાં વચ્ચે આ બે સુકાનીઓ અમેરિકાની મુલાકાત દરમિયાન આપણા દેશનું ગૌરવ અત્યંત ભારતની નકાને સ્થિર રાત વહન કરાવવા મથી રહ્યા છે, આ વધાયું છે. વળી તેમણે આપણા રાષ્ટ્રપિતાના મહામુલા સિદ્ધાંતન
અતિ કઠિન કાર્યમાં આપણે તેમને આપણે સંપૂર્ણ સહકાર યુદ્ધત્રસ્ત જગત પાસે રજુ કરીને યુદ્ધખોર દેશને ગ્ય દોરવણી - આપવાની પ્રતિજ્ઞા સરદારશ્રીની જન્મજયન્તીના શુભ દિને લઈએ આપવા પ્રયાસ કર્યો છે. અમેરિકાએ પંડિતજીને અપૂર્વ મા
અને એમને માર્ગ સરળ બનાવીએ. દેશને વર્તમાન અને ભાવિ આપ્યું છે, તે નિખાલસ હોય, અને તે પાછળ કોઈ કામ કાઢી વિટંબનાઓમાંથી ઉગારવા માટે સરદારશ્રીને પ્રભુ દીર્ધાયુ બક્ષે લેવાની. અમેરિકાની દાનત ન હોય તે સારૂં, એમ ઇચ્છીએ. વળી એવી પ્રાર્થના સહ વંદન કરીએ.
અમેરિકા નહિ કપતું હોય એવી તટસ્થતા ખાસ કરીને રશિયા સૂ ની દીવાળી
સંબંધમાં પંડિતજીએ જાળવીને અમેરિકાની કોઈ મેલી મુરાદ હોય, - પ્રબુદ્ધ જૈનના મિત્ર અને વાચકોને નૂતન વર્ષના અભિનંદન
તે તેને ધૂળ ચાટતી કરી છે, એ આપણી ખુશનસીબી છે. પાઠવતાં આનંદ થાય છે. આર્થિક તંગીથી ત્રસેલી જનતા અને અપમાનપત્રો મંદીથી ગભંરાએલા વ્યાપારીઓ આ વર્ષની દીવાળીને લેશ પણ " ભિક્ષા પ્રતિબંધક ધારામાં જૈન સાધુઓને અપવાદ રૂપ આનંદથી ઉજવી શકયો નથી. તેમાં મેં ખોડની ગીથી તે લેાકા બનાવવાની મુંબઈ સરકારની શુભેચ્છા છતાં તેમણે જે એાળખએટલા મુંઝાઈ ગયા હતા, કે તેમને મન ઉપર દીવાળીના હોશકોશ પત્રો રાખવાને વિચિત્ર માગ કાઢયે છે, તે માટે સરકારના ઉચ્ચ દેખાતા નહોતા. દેશની દ વાળી સમાં એક સર્વોત્તમ તહેવારને ' પદે બેઠેલા આપણુ મહાનુભાવે ને શું કહેવું, એજ સુઝતું નથી, - બંગડી મૂકનાર દેશદ્રોહી કાળા બજારીઆઓને તે શું કહેવું એ જ આપણી પુરાણી સંસ્કૃતિનું જાહેર ભાષણમાં સમર્થન કરનારા સઝતું નથી. એકંદર દીવાળી સની ગઈ હોવા છતાં વર્ષ એવું આપણુ પ્રધાને ત્યાગીએના ત્યાગ અને ભિખારીઓને ભેગ સૂનુ ને જાય, એવી આશા રાખીએ.
વચ્ચે ફરક ન પાડી શકે, તે તેમના હિંદી૫ણુ માટે કેવળ ખેદ
જ દર્શાવી શકાય છે. ઓળખપત્રે રૂપી અપમાનપત્ર સામે જૈન ૧૨. બીજે દિવસે ધારાસભામાં બિલની રજુઆત કરતાં
જનતા તરફથી વિરેાધના જે સર પ્રગટ થયા છે, તેનું વિવેચન શ્રી. મેરારજીભાઈએ તેમના ભાષણમાં સ્પષ્ટતા કરી કે આ બિલ અહીં કરવા જરૂર નથી. આપણે હવે તે પ્રભુને પ્રાથૅના કરવી ઉચ્ચ પ્રકારના ત્યાગી જીવન ગાળનારા સાધુઓને લાગુ પાડવાને
સાધુઓને લાગુ પાડવાના રહી કે “સબુકે સનમતિ દે ભગવાન !' અમારો હેતુ નથી; અને આવા લોકોને પોલીસ હેરાન ન કરે તે માટે ખાસ સુચનાઓ આપીશું.
કાળા બજા ને અયદાન! . ૧૩. જાણીતા જૈન ધારાસભ્ય શ્રી. પટલાલ રામચંદ્ર શાહે
કાળાં બજારનું છૂપું નાણું બહાર કઢાવવા અને તે ઉપર ધારાસભામાં-અગમેની શાખા સાથે આ ધારાની અસંગતીઓ સામે
કરની વસુલાત લેવા સરકારે કાળા બજારીઆએને જે અભયદાન જોરદાર પ્રવચન કર્યું. ''
આપ્યું છે, તેની કાળા બજારીઓએ નોંધ લીધી હોય, એમ ૧૪, પેટા કાયદા ઘડાતી વખતે આ બિલમાં મેગ્ય સુધારા
લાગતું નથી. ઉલટું કાળ, બજાર કરનારને ફાંસીને બદલે કુલથી
વધાવવાની વાત સાંભળી તેમણે સરકારની નિબળતા પિછાની છે, કરવાની ગૃહમંત્રીએ ખાત્રી આપી.
- અને પિતાના ચાલુ માગે' એ જ રીતે વધુ હિંમતપૂર્વક આગળ ''ર ૧૫. ૧૯૪૯ ના સપ્ટેમ્બરની ૧૬મીએ મુંબઈ સરકારે
વધવાની પ્રેરણા મેળવી છે. સરકારનું આ તીર શૈથું બનીને પાછું ટીફીકેશન પ્રગટ કરી ઓળખપત્ર રાખવા અંગે સૂચિત આવશે. એ ભય અત્યારે તે સેવાઈ રહ્યો છે. સુધારે પ્રસિધ્ધ કર્યો. ૧૬. આ ઓળખપત્રની પધ્ધતિ સામે દેશભરમાં જૈન
કેસ ફરી વિચારે '' સમાજમાં વિરોધ પ્રગટ થયે.
આર. એસ. એસ. જેવી ધમધ, ફાસિસ્ટ અને પ્રખર ૧૭, ૧૮૪૯ ના અકટોબરની ૨૭મી એ, જેના ત્રણે ફિર
કોમવાદી સંસ્થાને કોંગ્રેસમાં સ્થાન આપવાને ગેસ કારોબારીને કાની કેન્ફરન્સ તરફથી શ્રી. નેમનાથજીના દેરાસરમાં શેઠ અમૃતલાલ
નિર્ણય ખાસ આવકારપાત્ર ગણ્યા નથી. પ્રગતિશીલ પક્ષેએ કાળીદાસના પ્રમુખપદે મુંબઈના જૈનની જાહેરસભા મળી, તેણે
તે આ નિર્ણયને વખોડી કાઢો જ છે; પરંતુ કેટલાક પ્રાન્તોની પ્રચંડ વિરોધને ઠરાવ કર્યો.
કોંગ્રેસ કમીટીઓએ પણ આ નિર્ણય સામે વિરોધના સુર કાઢવા
છે. સામ્યવાદીઓનાં કાનાને દબાવી દેવા માટે કોંગ્રેસને કોમવા- ૧૮. ધી યંગમેન્સ જૈન સેસાયટી તરફથી તા. ૨૪-૧૦-૪૯ને
દીએનું શરણું શોધવું પડે એ તે બકરું કાઢતાં ઊંટ પેસાડવા રેજ એક નિવેદન મુંબઈ સરકારને મોકલાયું.
જેવું છે. કાંગ્રેસ આગેવાને આ પ્રશ્નને ફરી એકવાર વિચારી લે, . ૧૯. મુંબઈ જૈન યુવક સંધ તરફથી એક વિરાધ-નિવેદન
એ ખાસ જરૂરનું છે. ખાસ કરીને પંડિત જવાહરલ લના પુનરાગતા. ૨૬-૧૦-૪૯ને રોજ મળેલી કાર્યવાહક સમિતિની બેઠકે પસાર
મને બાદ કાંગ્રેસ આ પ્રશ્નને ફરી વધુ ગંભીર દૃષ્ટિથી વિચાર” કરી’ મુંબઈ સરકારને મોકલી આપ્યું.
કરે; એટલું જ નહિ પણ જુદી જુદી પ્રાતિક સમિતિઓ તથા ' '૨૦હિંદના સંખ્યાબંધ શહેરોમાંથી જૈન સંઘેએ મુંબઈ અખિલ હિંદ મહાસભા સમિતિના અભિપ્રાય પણ આ વિષે સરકાર પર વિરોધના ત ર મોકલી આપ્યા.
માગે તે ખૂબ મહત્ત્વનું છે.
કરે; અ૮૩
જભાઇ,