________________
૯૨ ખ.
તા. ૧-૧૦-૪૯
ભે, તે તેને અન્ન સુધી પકડી રાખે એવા મકકમ છે, એટલે પણું માઝા મૂકી ગયા અને બજારમાંથી અર્ધ રતલ ખાંડ મેળવવી તેમના ઉપવાસ ખરેખર ચિંતા ઉપજાવનારા છે. વળી : છેલ્લા સમાચાર પણ મુશ્કેલ બની ગઈ! મુજબ એમની તબીયત બગડી રહી છે, અને લેહીની ઉલટીએ
આપણા દેશનાં ઉદ્યોગપતિઓ અને મૂડીવાડીએને તે હવે પણ થાય છે. એટલે ગાંધી સપ્તાહના દિવસે માં કેવળ હરિજન' કહેવા જેવું શું રહ્યું છે ? બંગભંગથી શરૂ થએલી સ્વદેશીની સંપર્કથી કે હરિજનનાં સરઘસો મંદિરમાં લઈ જવાથી હરિજનું હિલચાલને પૂરતો ગેરલાભ તેમણે ઉઠાવ્યું હતું. પછી લડાઇથી ' કલ્યાણ થઈ જવાનું નથી, પરંતુ એમની દુર્દશાના મુખ્ય કારણુરૂપ " ઉભી થયેલી પરિસ્થિતિમાં તેમણે કરોડોને નફે બાંધી લીધે. . એમની અ ર્થિક સ્થિતિ સુધારવામાં જ એમનું કલ્યાણ થવાનું
સ્થિતિ સુધારાલામાં જ એમનું કલ્યાણું થવાનું જનતાએ આ બધું મુંગે માંએ સહન કરી લીધું. હવે તેઓ - છે, એમ સમજીએ. ભાઈ અમારામની ચકકસ માગણી છે અને આઝાદી પછી પણ આઝાદીને ગેરલાભ લેવા તૈયાર થયા છે. આપણી પાસે પૂરતી માહિતી નથી. પરંતુ હરિજનોની આર્થિક
મૂડીની હડતાળ દ્વારા સરકારને સતાવે છે. પરદેશી મૂડીને દેશમાં દશા જોતાં એમના પગાર વધારવાની માંગણી કઇરીતે અયે 5 તે નથી પથરીને તેમાંથી યે લાભ મેળવવાનું ધારે છે. ઉત્પાદન વધારવાને જ, સૌરાષ્ટ્ર સરકાર જો ગાંધીજીને પિતાના રાહબર તરીકે સ્વીકારતી' નામે સરકાર પાસેથી પોતાના હિતના કાર્યો કરાવી જાય છે હોય તે આજે સૌરાષ્ટ્રમાં અમલદારના મોટા પગારે, મેટા , અને તેમની આ ચાલાકીને છુપાવવા માટે પ્રચારનાં સાધન અમલદારની ક્ષણી મેટી સંખ્યા, તેમજ : પ્રધાન અને તેમના જેમાં લગભગ બધાં જ મેટાં અખબારોની માલીકી પણું તેમણે મંત્રીઓના હવાઈ જહાજોના વારંવારના પ્રવાસ અને પેટ્રોલના મેળવી લીધી છે. તેમના આ રાષ્ટ્રદ્રોહનું પરિણામ તેમણે બહુ ધુમાડામાં ઘટાડો કરીને પણ હરિજનના પગાર વધારવા જરૂરી
ખરાબ રીતે ભેગવવું પડવાનું છે, એને ખ્યાલ પણ કરવાની છે, એમ કહેવું વધારે પડતું નથી.
તેમને આજે ફુરસદ નથી. પરંતુ કાળ તેમને કાળિયો કરી જ " ગાંધી જ્યન્તી નિમિતે ધાટકોપરમાં હરિજન દિન ઉજવવામાં
જવાને છે; એટલે તેમને ઉદેશીને બહુ કહેવાનું રહેતું નથી. આવ્યો, અને હરિજનોનું એક સરઘસ ત્યાંના સ્થાનકવાસી જના
- પરંતુ જે કહેવાનું છે, તે તે આપણા દેશનો નાના મેટા - ઉપાશ્રયમાં લઈ જવામાં આવ્યું; અને ત્યાં બિરાજતાં મહાસતી શ્રી.
બી. વેપારીઓને, જેઓ આખરે તો મધ્યમ વર્ગના જ માનવીઓ છે, ઉજજવલકુમારીજીએ તેમનું સ્વાગત કરી, હરિજનેને અપનાવવા
અને છતાં મધ્યમવર્ગને જ ચૂસવાનું કાર્ય કરી રહ્યા છે. તેમની દ્રષ્ટિ જૈનને ઉપદેશ આપ્યો,- આ સમાચાર આનંદજનક છે, તેમ
- કેવળ અંગત જ થઈ પડી છે, અને પિતાને અંગત લાભ થાય એવાં જ ત્યાંના સંધના આગેવાન શ્રી. ચીમનલાલ પિ. શાહ માટે અભિનં
: કાર્યો તેઓ કરતા હોય છે, ત્યારે દેશની જનતાને પોતાનાં એ દનીય પણ છે. પરંતુ મહાસતીજી શ્રી. ઉજજવલકુમારજી મહા
કાર્યોથી કેટલું સહન કરવું પડશે, એને વિચાર તેઓ કરતા નથી. ત્મા ગાંધીજીનાં પ્રશંસક તેમ જ પ્રગતિશીલ વિચારનાં છે; અને
પૂરી એક દસકાની તેજી પછી કેવળ ચાર-છ માસની મંદી આવી શ્ર. ચીમનભાઈ પણ કોંગ્રેસી આગેવાન છે; એટલે આ બનાવ
ત્યારે તેમણે કાગારોળ કરી મૂકી હતી; અને છતાં જ્યારે ડાલર: લેશ પણ આશ્ચર્યજનક નથી. વળી સ્થાનકવાસી ઉપાશ્રય તે કેવળ
રૂપિયાનો સંબંધ બદલે, અથવા ખાંડની તંગી વરતાઈ, ત્યારે સભાગૃહ હોય છે. તેમાં કોઈ દેવ કે તિર્થંકરની મૂર્તિ હતી નથી;
જનતાના ભાગે પણ એને ગેરલાભ ઊઠાવવાનું તેઓ ચૂકયા નહિ. એટલે જૂના વિચારના સ્થા. જૈનોએ આ સામે વાંધો લીધે ન હોય
આ લોકો સરકારનું કામ ખૂબ જ મુશ્કેલ બનાવી દે છે, અને એ પણ સ્વાભાવિક છે. પરંતુ જેમાં સાચી પ્રગતિશીલતા અને
વળી પાછા સરકારની નિંદા કરવામાં પણ સામેલ થઈ જાય છે. ગાંધીજી પ્રત્યે અનુરાગ તે ત્યારે જ ગણાય કે જ્યારે હરિજનને
તેઓ જ સરકારના હાથ નબળા કરે છે, અને પછી સરકારને જૈન મંદિરોમાં વિનાવિધ દાખલ થવા દેવામાં આવે; અને
નબળી હોવા માટે દોષારોપણ કરે છે. આ વલણ તેમને માટે છાજતું તેમનો કાયદેસરને મંદિર પ્રવેશ અટકાવવાના ઉદ્દેશથી તેઓ જેને
નથી. તેઓ મૂડીવાદને પગલે ચાલવા કોશીશ કરે છે અને તેમા ૨ ટ્રદ્રો- હિંદુ નથી”. એ નવા સૂત્રને અને નવા દેલનને છેડી દઈ. પ્રભુ * મહાવીરના સાચા, માનવધર્મને અપનાવે..
હુમાં સામેલ બને છે; પરંતુ સમાજવાદ હિંદમાં જ નહિ, પણ ' ગાંધી જયન્તી હિંદુ મુસ્લીમોના સરઘસેથી કે હરિજન
જગતભરમાં પૂર વેગે આવી રહ્યો છે; અને જે તે સમયસર - સાથે સંપર્ક સાધ્યાથી જ યોગ્ય રીતે ઉજવી કહી શકાય નહિ;
: - ચેતશે નહિ, તે મૂડીવાદના નારા સાથે તેમને નાશ પણ સરજાઈ * પરંતુ ગાંધીજીના માર્ગે ચાલ્યાથી જ સાચી રીતે ઉજવી ગણાશે
જશે, એટલે તેઓ યાદ રાખે. એટલું સૌ લક્ષમાં રાખે.
? –એ પૂજારી છે – વેપારીઓને રાષ્ટ્રદ્રોહ
આપણા દેશના નામેટા વેપારીઓએ ૩૦-૩૨ ની લડત એ પૂજારી છે, વખતે હડતાળ વગેરે દ્વારા દેશહિતનાં કાર્યોમાં ઠીક સાથ આપે, માનવતાની, માત ની તે બાદ કરીએ તે દેશસેવાના યજ્ઞમાં તેમને ખાતે જમા બાજુ એ વિનાશક છે, ખૂબ નબળી છે, ૪ર ની ક્રાન્તિ વખતે તે તેમણે પાછલે બાર કલા કે જીવનને નહિ પરંતુ જડ રૂઢીઓને ; ણેથી વેપાર કરવામાં કશી કચાસ રાખી નથી. અને ત્યાર પછી એ વિદ્રોહ કરાવવા નથી માંગતે, ચાહે છે સંધિ; તે તેમણે સંગ્રહખેરી અને કાળાં બજાર મારફત જનતાને અન્ન
, ક્રાંતિ ચાહે છે, પરંતુ સુધારણ પુરતી. વસ્ત્રાદિ જીવન જરૂરીયાતની બાબતમાં કૃત્રિમ તંગી ઉભી કરીને
એ ક૯૫નામાં ઉડવા નથી માંગતે શક્ય તેટલી ચૂસવામાં બાકી રાખેલ નથી. આ. સ્થિતિનું જાણે
આ પણ કાર્યને યથાર્થ રૂ૫માં મુકવા માંગે છે. પુનરાવર્તન થતું હોય એમ ડોલર-રૂપિયાના દરમાં થએલા ફેરફારને
એ નાશ ઈચ્છે છે, કારણે તેમણે અમેરિકન-જાપાન ચીજોના ભાવે ખૂબ ઉંચે ચડાવી
જીવન અને ગતિને નહિ પણ સ્ત્રી અને પરંપરાને; દીધા છે. આટલેથી બસ ન થતું હોય એમ દવા જેવી બિમારે ને
અનિવાર્ય થઈ પડેલી ચીજોમાં તે તેમણે અસ્માન સધી મા એ મૃત્યુને ભેટવા તૈયાર છે. . ચડાવી દીધા છે; એટલું જ નહિ પણ કેટલીક ખૂબ અગત્યની જીવન ને ભાર રૂ૫ માની એનાથી છૂટકારો પામવા માટે નહિ દવાઓ તે બજારમાંથી અદ્રશ્ય જ થઇ ગઈ છે. ખાંડી વહેંચણીમાં પરંતુ સિધ્ધાંત, સત્ય અને યુવાનીની આકાંક્ષાઓને સજીવન રાખવા. થઈ ગએલી કેવળ અ૯૫છલી અવ્યવસ્થાને કારણે ખાંડના ભાવે -
નટવરલાલ શાહ
જટુભાઈ
___