________________
મારા પર
sh Chauhan,ી.કોમર્સ કાર
કરૂણામૂર્તિ ભાઈ વ્રજલાલ મેઘાણીનો દેહોત્સર્ગ ભાઈ વ્રજલાલ ધરમચંદ મેઘાણીના તા. ૧૦-૧-૪૭ શુક્રવારના ત્યાં જવાનું આજ સુધી ચાલુ રાખેલું. આમ છતાં તેમના સ્વજન જ નિપજેલ અકાળ અવસાનના સમાચાર આપતાં અત્યંત દિલગીરી સંબંધીઓનું આવું જોખમ નહિ ખેડવા માટેનું દબાણ વધતું થાય છે.
જતું હતું અને તેમના ભાઇએ વ્યાપારમાં જોડાયેલા હોવાથી તેમના શુક્રવારે બપોરના સાડાબાર વાગ્યા લગભગ ઘેરથી પેઢી ઉપર
દિલમાં પણું હવે ચાલુ નોકરી છોડી ભાઈઓ સાથે વ્યાપાર વ્યવસાયમાં જતાં પહેલાં ભાઈ મેઘાણી જેએ ઘાટકોપર રહેતા હતા તેમને
જોડાવાને વિચાર ચાલ્યા કરતો હતે. તા. ૧૦ મી અને શુક્રવારના બેલાવવા માટે તેમની બાજુમાં રહેતા પાડોશીને મેં ટેલીફિન કર્યો.
રોજ તેઓ લાંબા ગાળાની રજા લેવાના હેતુથી જ , સાધારણ રીતે બે ત્રણ દિવસે અમને એકાદ વાર મળવાનું બનતું
પિતાની ઓફીસે ગયેલા. કમનસીબે તેઓ પિતાની નેકરી છેડવાને
બદલે આપણને સવને સદાને માટે છોડીને ચાલી ગયા. કાળની જ. તેમને છેલ્લે છઠ્ઠી તારીખ અને સોમવારે સાંજે હું મળે અને અમે કેટકેટલી વાત કરેલી. આ અંક તૈયાર કરવાને સમય
ગતિ ગહન છે ! વિધિનાં નિર્માણ કણ કળી શકયું છે? પાકી રહ્યો હતો અને તેમની વાર્તાની મને ખાસ અપેક્ષા હતી. એ પણ કેવી કારમી ઘટના છે કે જે પાનાંઓ ઉપર આજે ઉપર જણાવેલ ટેલીફેનના જવાબમાં તેમના પાડોશીએ ભાઈ ભાઇ વજલાલ મેવાણીની કોઈને કોઈ વાર્તા પ્રગટ થવી જોતો મેધાણી મુંબઈમાં ખુબ ઘાયલ થયાના અને જે. જે. હોરપીટલમાં હતી તેજ પાના ઉપર આજે તેમની અવસાન નોંધ લખવાનું મારા હેવાના ખબર આપ્યા અને મને ફાળ પડી. વધારે તપાસ કરાવતાં નસીબે આવ્યું છે ! પ્રબુદ્ધ જૈનના અનેક વાંચકને ભાઈ મેઘાણીને એજ સમય લગભગમાં
પરિચય આપવાની જરૂર તેમણે દેહોત્સર્ગ કર્યાનાં
છે ખરી ? તેમને પ્રત્યક્ષ ખબર મળ્યાં. આ
રીતે જાણનારા બહુ સંબંધે વધારે વિગતે
અ૯પ હશે. પણ જે મેળવતાં માલુમ પડ્યું કે,
મુલાયમ તને તેમને . હમેશાની માફક તેઓ
આત્મા અથવા તો તે દિવસે સવારે ધાટક
સુક્ષ્મ દેહ બનેલ હતો પરથી પિતાની એફીસે
તેથી તે, પ્રબુદ્ધ જેનમાં જવા નીકળેલા. તેઓ
પ્રગટ થયેલી તેમની મુંબઈની મ્યુનીસીપાલી
અનેક વાર્તાઓ દ્વારા, ટીના મેડીકલ ઈન્સપેકટર'.
પ્રબુદ્ધ જૈનના સર્વ તરીકે છેલ્લાં એકવીશ
વાંચકે બહુ સારી રીતે વર્ષથી નોકરી કરતા
પરિચિત છે. તેમના હતા. તેમની ઓફીસ
જવાથી “પ્રબુદ્ધ જૈન - મુસલમાનેને જે ધીચ
પાંગળું બને છે. પ્રબુદ્ધ લતો ગણાય તે મદનપુ.
જનનું ભાવી સંચાલન રામાં હતી. ઓફીસે
હજું પણ મારા માથે . પહોંચ્યા અને ચાલુ કામ
જો નિર્મિત હોય તે પતાવીને ભાઈ મેઘાણી
તેમના અભાવે હું કેમ બીજ ત્રણ ડાકટરે
ચલાવી શકીશ એ એક અથવા તે સેનીટરી
અત્યન્ત મુંઝવતા પ્રશ્ન 'ઇન્સ્પેકટર સાથે એકીસમાંથી નીચે ઉતર્યા, ડો. વ્રજલાલ ધરમચંદ મેઘાણી
જન પુરતા તેઓ મારૂં અને ચેડા આગળ ચાલ્યા, તેવામાં બે મુસલમાન ગુંડાએ એક અનન્ય અવલંબન હતા. પ્રબુધ્ધ જૈનને મારા જેટલું જ તેમણે બાજુએથી આવી ચઢયા. સૌથી આગળ ચાલતા એક ડૉકટર ઉપર અપનાવ્યું હતું. તેમના જવાથી હદયદ્રાવક અને માનવતાના ઉંડા તેમને ઘા પડયે, તેઓ થોડા ધાયલ થયા અને ભાગ્યા. પાછળ સંવેદનથી ભરેલી ટૂંકી વાર્તાઓને સ્રોત લુપ્ત થાય છે. પ્રબુધ્ધ આવ્યા છે. વ્રજલાલ મેધાણી, જેમના ઉપર પાછળથી પેટના ભાગમાં જૈનની આ ખોટ હવે કાણુ પુરી પાડશે ? હુમલા કરવામાં આવ્યા, જે અ૫ કાળમાં જીવલેણ નીવડયા.
શ્રી. મુંબઈ જૈન યુવક સંધના બંધારણનું આજથી લગભગ પાછળ રહેલા બે જણા એકાએક પાછા ફર્યા અને બચી ગયા.
આ વર્ષ પહેલાં નવસંસ્કરણ કર્યું અને ત્યારથી તે ગયા વર્ષ સુધી મુંબઇમાં અને આખા દેશમાં જે કોમી હુતાશ છેલ્લા ચારેક માસથી તે શ્રી, મુંબઈ જન યુવક સંઘના મંત્રી રહ્યા. પ્રબુધ જનનું સળગી રહ્યો છે તેણે આપણા મેઘાણીને આ રીતે જોત જોતામાં
પણ આ આઠમું વર્ષ ચાલે છે. શ્રી. મુંબઈ જૈન યુવક સંધના ભરખી લીધા. '
કારણે જ તેમની સાથેના મારા પરિચયની શરૂઆત થઈ હતી અને મુંબઈમાં કોમી હુલ્લડો શરૂ થયા ત્યારથી તે આજ સુધી પ્રબુધ જૈનના કારણે અમારો પરિચય ઉત્તરોત્તર વધારે ગાઢ ભાઈ મેધાણ આ મુસલમાની લત્તામાં નિયમિત જતા અને પિતાની બનતે ચલ્ય હતે. અમારી પ્રકૃતિના ઘડતરમાં કેટલાક તફાવત હતા, નેકરી પુરી વફદારીથી બજાવતા. આવું જોખમ નહિ ખેડવા માટે પણ અમારા વિચારો અને સામાજિક તેમજ ધાર્મિક પ્રશ્નો પરનાં અમે તેમને વારંવાર ચેતાવતા, પણ ‘મેં કંઈનું કશું બગાડયું અમારાં દૃષ્ટિકોણમાં ઘણું જ સામ્ય હતું. આ કારણે તેમની અત્યંત નથી. મને કોઈ કશી ઇજા કરે જ નહિ' એવી શ્રદ્ધા ઉપર તેમણે નજીક આવવાનું સદભાગ્ય મને પ્રાપ્ત થયું. &તું. મને અનેક
મન
જ
છે
Sr.'