Page Text
________________
,
1. ,
.'''
...
૨૪
* , '
: ",
કરીને
િહી જ ન દા ચરો ત્યાં સુધી તે હવાડા, મેહ, વયના પુરૂષ. સાથે, કે ગમે તેવી શારીરિક સ્થિતિવાળા માણસ આ ક્ષિતિજની પેલી પાર શું છે તે સમૂજવા ૫ણ નહિ દે છે સાથે પરણાવી દેવી પડે છે. ભવિષ્યની પ્રજાનું માયકાંગલાપણા
છેકામીવાદીdeતત્વજો રાષ્ટ્રધર્મ કે માનવધર્મનું બાધક આ અનિષ્ટને આભારી છે અને દેશને એ જબરી: ખોટ છે ન તો ગણાય છેએક સર્વે અનેકવિધ નુકસાન કરી સભ્યદાયમાં કલહમય 5" લનના પ્રશ્ન વિષે પણ યુવકે કહેવા ઇચ્છે છે કે એ પ્રશ્ન વાતાવરણ ઉત્પશ્કરી સમાજ શક્તિનો નાશ કર્યો છે. સાચા વ્યકિત સ્વાતંત્ર્ય ઉપર છોડવામાં આવે તે નથી લાગતું કે સમાન પણ ધમને ભુલાવ્યું છે. યુવકો ઈચ્છે છે કે સામાજિક વ્યવસ્થામાં જેના અનેક પ્રશ્નોને આપોઆપ ઉકેલ આવી જાય છેઆખા રસ રાટી વ્યવહાર ત્યાં બેટીવ્યવહાર હોવો જ જોઈએ અને સંપ્રદાયમાં સમાજને વધુમાં વધુ તંગ કરતે પ્રશ્ન તેની લગ્નવ્યવસ્થા છે. ' મૂળભૂત સિધ્ધાંત એટલે જ તફાવત રાખી બાકીનાં બધાં કાર્યો
ભિન્ન ભિન્ન ધળો કે જ્ઞાતિઓ, ભાનવવિક્રય, વિધવાની અવદશા. : - અને જેન તરીકેની બધી વિચારણા હવે પછી સકલ જૈન સમાજે બાળલગ્ન કે વૃદ્ધલગ્ન એ, બધા જ પ્રશ્નો લગ્નના પ્રશ્નપર રચાય છે, એકત્ર મળીને કરવી જોઈએ- કોઈ એક ફીરકાએ નહિ, '.. .
યલા પેટા પ્રશ્નો છે. એમ લાગ્યા વિના નહિ રહે. આ પ્રશ્ન
પર સમાજ ડખલગિરિ કરવાનું છોડી દે તે ઘણા પ્રશ્નો - ક છે . (૩) સમાજના પક્ષાપક્ષી ધોરણ અને લગ્નધ્ય
ઉકેલ સુલભ બને છે, એટલે યુવકે આ પ્રશ્ન તરફ. સમાજનું વસ્થા. લગ્નવિષયર્કબતમાં સ્ત્રીઓ તરફ થતા અન્યાય માટે
ખાસ ધ્યાન ખેંચે છે. યુવકે સંમાર્જને પુંછે છે કે હજુ કર્યા સુધી દીકરીઓને ગરીબ
(૪) એકહથ્થુ શાસનતંત્ર. સમાજ પાસે યુવકની ગાય જેવી ગભરૂ માની દોર્યા કરવી છે? તેની પિતાની ભાવનાને
એક ફરિયાદ એ છે કે સમાજનું તત્ર એકહથ્થુ હોય છે. આથી કયાં સુધી અવગણ્યા કરવી છે? પુરૂષે અનેક વખત પરણે
તેમાં યુવક વર્ગને કે સામાન્ય પ્રજાજનને સ્થાન નથી મળતું. તેમાં કઈ ખાટુંભમાનનારે આપણે નાની વયની બાળવિધ
આ વાત ભલે કદાચ તદન સાચી ન હોય તે પણ ઘણે અંશે. વાઓ આડે પુનેલગ્નનિષેધની ભીંત ઉભી કરીને હજુ કયાં સુધી સાચી છે. સમાજનું બંધારણ અને તેની વ્યવસ્થા આજે જેમ્બર તેને જીંવનભર એશિયાળી અને આંસુ સારતી’ મેં છૂપાં પાપ
પરિવર્તન માગે છે. વારસા હકના મહાજનવા, વંશપરંપરાના. કરતી રાખવી છે ? દેશની વર્તમાન સ્થિતિ, વાતાવરણ જાતની
ભગવાતાં સામાજિક અધિકાર અને બંધારણમાં પ્રજાતત્રના એથિક પરાધીનતા અને સંસારમાં વ્યાપેલો વિકારમય જીવનની વચમાં ચિય વિધવા માટે એક જ માર્ગ નકી કર્યું ચાલે તેમ
પ્રતિનિધિત્વનો અભાવ આજે પૂર્ણ ફેરફાર અને પલટી મટે છે નથી. રે વૈધતા જતાં ગર્ભપાતે સ્ત્રીઓના રેગનું વધતું
- (y) સમાજનાં નાણાંનો વ્યય. આજે જે રીતે
સમાજના નાણુંનો વ્યય થાય છે એ રીત ભૂતકાળમાં આવકાર પ્રેમણિ, વિવાની તેજવિહીનતા અને માનસિક વિકારી વાતાવરણથી
દાયક ગણાતી હશે, પણ આજે તે નથી જ ગણાતી. ભૂતકાળમાં સમાજના સુસંસ્કારનું વળતું સત્યાનાશ હવે તે પોકારી પોકારીને
બીજા કાર્યોને અવકાશ નહિ હોય, પણ આજે તે કલ્યાભાવે કહે છે કે સ્ત્રીઓને સતી કે ત્યાગમૂર્તિ રાખવાની તમારી ભાવ:
બીડાયેલાં કે કદી નહિ ઉઘડેલાં અનેક વિકાસનાં દ્વાર ખોલવાની, નાને વંદન છે, પણ જે ત્યાગમૂર્તિ ન બની શકે છે જેને ત્યાગ
જ્યાં જરૂર ઉભી છે ત્યાં માનવહિત સિવાય બીજી કોઈ વાત મૂતિ બધાની સાનુકુળ સંજોગ ન હોય તેને વધુ નીચે ઉતરતી
સમાજને કેમ સંભારે? આપણું ખર્ચાળ જીવન અને તેથી ખરી અટકાવવા કેઈ વચલા માર્ગનું નિરૂપણ કરી લેવાની હવે જરૂર
કાર્યમાં અનુભવાતી તંગી અનેકના પ્રાણ રૂંધે છે. આ ડ છે. તપસ્વી જીવન અને પતિત જીવન વચ્ચે વચલે ભાગે તે
- ' સમાજના મોવડીઓને યુવકે પૂછે છે કે અત્યાર સુધીમાં પુનર્લગ્ન છે. જોકે, “ ; ;
'આપણાં સમાજના બાળકો માટે આપણે શું કર્યું છે તેમનાં જીવને ૬ (૩) વરવધૂધિય. આ માટે બીજાને જવાબદાર ગણવા ઘડવા માટે શું કર્યું? તેનું જીવન ધન્ય બનાવવા શું કર્યું.
પહેલાં ખુદ યુવકને પહેલા જ જેવાબદાર ગણવા રહે છે. કન્યા- એક તરફ સમાજ કાયમ રડે છે કે દ્રવ્ય કયાં છે ? સાધન - : વિક્રય માટે માબાપને જવાબદાર ગણી શકાય, પણ વરવિક્રય કયાં છે?' ત્યારે બીજી તરફ પ્રજા ઉતરતી જાય છે,
માટે તે યુવકોને જ વરવિયને પવન આજે અતિ પ્રબળતાથી ક્ષીણ થતી જાય છે, સંસ્કાર બંગડતા જાય છે, પણ એ સમાજમાં વ્યાપી રહ્યો છે. આમાં જેટલી સ્ત્રી જાતિની અવહેલના તરફ સમાજે કદી પણ ધ્યાન આપ્યું છે ?! ! આજે આખા છે એટલી જે બે કે તેથી પણ વિશેષ પુરૂષ જાતની ‘પણુ છે. સમાજમાં આપણાં બાળકો અને બાળાઓ એવા સંસ્કારમાં ઉછરે : એસડે બંગાળમાં પ્રવેશ્યો અને અનેક ગંભળાઓએ મા- છે. કે મેટા થયા પછી જીવનલ્હાણુ ભાગ્યે જ અનુભવી શકે છે, બાપેને ચિંતામુકત કરવા પોતાના પ્રાણની આહુતિઓ આપી. પ્રગતિને પથે ભાગ્યે જ જઈ શકે છે દુનિયાની અદ્દભુત પ્રગતિને
આ પોપ પારસીઓમાં પેઠું અને પરિણામે અનેક બાળાઓ - ભાગ્યે જ સમજી શકે છે, કળપુતળાંની માફક કેઈના દેર્યા અને જ બહુ જ મોટી ઉંમર સુધી ગૃહિણી બની શકતી નથી; પાટીદારોમાં નચવ્યા નાચી વ્યક્તિત્વવિહોણું જીવન પૂરૂ કરે છે, અને જીવન જ છે અને નારીની કીંમત પગના જુતા જેટલી કરી નાખી. આજે એટલે જાણે કે જન્મી. જન્મીને જમીનમાં ભળી જવું એટલું જ
તે કોમની અનેક પરિણિત સ્ત્રીઓ નિસાસા નાખતી પિયરમાં બેઠી ન હોય એવું બની રહે છે. , . .!!! is be bl - - - -
છે ! આ પાપ બંધા સમાજમાં પ્રવેશતું જાય છે. યુવકે આ મુરખી! વધી ગયેલાં ખર્ચાઓ ઘટી શકશે, મરણના 0 , કેલકને ઉખેડી નાખી નારી જોતિને ભયમુક્ત કરે અને ગરીબ ભજન કે સીમતની ન્યાત અટકી શકશે,. મહાજન સંસ્થા હા માબાપેને ચિંતામુકત કરે એટલી આશા બીજાને સુધારવા તૈયાર સુધારી શકાશે, આ બધું ગમે ત્યારે બની શકશે–એક અટલ ન થનાર યુવકો માસેથી સમાજ અવશ્ય રાખે જે કન્યાવિક્રય અને નિશ્ચયના બળથી બની શકશે, પાંચ પચાસના પુરૂષાર્થથી બનશે
બાળલગ્ન તો લગભગ બંધ થયાં. દેખાય છે. છતાં એ વિષે પણ પણ નહિ બની શકે જો એક વખત એલાદ ઉતરી જોતાં
સમાજો સાવધ રહેવી જરૂરી છે. વરવિક્રયની કે કન્યાવિક્યની તેને ઉJબનાવવાનું કુસંસ્કાર અને અજ્ઞાનથી માનવતા ગુમાવી છે તે તો સચિત ક્ષેત્રને કારણે જ મળે છે. એટલે જ્યાં બેસનારને પુનઃ' માનવતા આપવાનું નહિ બની શકે સંસારના કાને છે
જ્યા વધારે હોય ત્યાં હાવરવિય અને વર વધારે હોય ત્યાં વિષમથી બગડેલાં હયઉપર અમરતાની અસર ઉપજાવવાનું હા કન્યાવિક્રય થાય છે અથવા તે નાની નાની કન્યાઓને બહુ મેરી નહિ બની શકે દટ થઈ ગયેલા સંસ્કાર અને બગડી ગયેલા
'
ર .
| SR No. | 525926 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1941 Year 02 Ank 18 to 24 - Ank 20 and 21 is not available and Year 03 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Mokamchand Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1941 |
| Total Pages | 236 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 27 MB |