________________
તા. ૧૫-૧૨-૪૧
પ્રબુચ્છ જૈન
૧૧૯
' આશરે
કે માપ પ્રગતિ કે પ્રત્યાધાતને માપનારા હાલમાં તે દેખાતા નથી. ment પાછળ ખર્ચાઈ જતાં સમાજના બીજા અગત્યના કાર્ય અલબત હમણા હમણુમાં જગતના બીજા અંગેની પરવા કર્યા
માટે બાકી કંઈ રહેતું નથી ! વિના દેખાતા કે થઈ ગયેલા સુખી, ભણેલાની થોડીક વધુ સંખ્યા
અપૂર્ણ
વ્રજલાલ ઘ. મેઘાણી ધરાવતા અને બીજાને દ્રવ્ય, બુદ્ધિ, કે જુથબળે ગાડરની માત
સંધના સભ્ય અને “પ્રબુદ્ધ જેન'ના દરતા સમાજના કોઈ એક નાનકડા ભાગને પ્રગતિશાળી સમાજ
' વાંચકને વિનંતિ તરીકે ઓળખવાની બુરી પ્રથા આધુનિક જડવાદી જમાનામાં પ્રબુદ્ધ જેન’ પાક્ષિક પત્રનું આ ત્રીજુ વર્ષ ચાલે છે. પ્રચલિત થયેલી જોવામાં આવે છે. પણ તે મા૫ અતિ નાનું
તેમાં સમર્થ વિચારક, અને વિદ્વાન, તથા સુધારક વિચારના અને અસત્ય છે એમ માનવતામાં માનતા મહાનુભાવો માને છે
બંધુઓ તરફથી જુદી જુદી જાતની વાનગી પીરસવામાં આવે અને વાસ્તવિક રીતે એ માન્યતા બરોબર લાગે છે.
છે જેને ઊચ્ચ સંસ્કારી વિચાર ધરાવતા અને સાધારણ વિચાર જગતની સકળ રચના, અને તેની સ્થિતિ સમય
ધરાવનાર પણ આનંદથી પચાવી શકે છે. આ પત્ર જૈન સમાજમાં સંજોગ અને વાતાવરણને અધીવત જ છે તે સમયે
વિચારક વર્ગમાં ધીમે ધીમે વધુ લોકપ્રિય થતું જાય છે. આ સમયે સંજોગ અને વાતાવરણ મુજબ બદલાયા જ કરે છે. તેના - મુંબઈ જૈન ' ' ધને સાત આઠસો. જ પ્રગતિની કુચ કંઈ છેડે આવતે જ નથી.
ઉપરાંત સંધ તરફથી ત - “ જ ગતિસૂચક છે અને જે સદાય ગતિમાન
- કેમને છે તે જ સદાય જીવંત છે. હજારો વર્ષ થયાં આ પ્રગતિની કુચ ચાલુ જ છે. દરેક યુગે પિતાની જરૂરિયાત અને શકિત પૂરતું અંતર કાપ્યું છે અને ભવિષ્યમાં પણ તે મુજબ અંતર કપાયા : કરશે અને અંત વગરની ઘટમાળમાં જગતું ક્યાં જ કરશે. પણ પ્રક- ૩.
.નવા જે પિતાના પુરોગામીની કચથી જ સતેજ પકડી ગતિ થંભાવી ભાવના છે. આ વાંચનાલય અને પુસ્તકાલય ચલાવવા માટે તેમજ બેઠા છે તે જગતની ગતિમાં પાછળ રહી જાય છે અને નિષ્ક્રિય
તે નિષ્ક્રિય સંઘ તરફથી જાતી પર્યુષણ પર્વની વ્યાખ્યાનમાળાનું જે દિવસે બની તેજોવિહીન બને છે, કારણ કે ગતિનું દયેય સ્પષ્ટ છે, પણ દિવસે વધુ લોકપ્રિય થતી જાય છે તે તેમજ બીજી. પ્રવૃત્તિઓ સીમા, મર્યાદા નક્કી નથી. જેમ પાણી, બાષ્પભવન અને પુનઃ ” ના સંધને આશરે ત્રણેક હજારનું ખરચ થાય છે. સંઘની પણના ધટમાળ છે તાજ પાણીની અછતા, શુદ્ધતા, તાજીપણું 5 ઈ મુડ ન. પંઘના સભ્ય અને તેની પ્રવૃત્તિમાં રહે છે, જગતના સમગ્ર ચૈતન્ય કે ઉદ્ભીજને ઉપકારક બને
રસ લેનારા ભાઈ ને જ તેના બે ઉપાડી લે છે. એટલે છે અને કુદરતની અનેક રચનામાં મહત્ત્વનો ભાગ ભજવે છે.
સંધના સભ્ય અને પ્રબુધ્ધ જેના પ ર દિવાળીના પણું પાણી એકલું પરિવર્તન વગર ખાબોચિયાનું પાણી જ રહેતું
પડાપૂજન અને બેસતા વર્ષના માંગલીક પ્રસંગે .. હોત તો? જીવનનું પણ તેમ છે. સમાજનું પણ તેમ જ છે. ગતિ
આપવાની ય જરૂર કરે, અને તેમ કરી અમારી કાર્યવાહી એજ સમાજ સંજીવની છે.
સમિતિને ખરની ચિંતામાંથી મુકત કરે એવી અમારી નમ્ર સમાજના નાનકડા અંશે કે ભાગલાઓ વ્યવસ્થા જાળવવાના
વિનંતિ છે.
મણિલાલ મકમચંદ શાહ કારણે ભલે ટકે, પણ મુખ્ય લક્ષ્ય તે બધા અંશેનું પિતાના
વૃજલાલ ધરમચંદ મેઘાણી મૂળ શરીરને સમૃદ્ધ, શક્તિશાળી, અને શાન્તિમય બનાવવાનું જ હોવું જોઈએ. આ દૃષ્ટિએ સમાજના નાનકડા અંશોની રચના
सबकी बोली આવકારદાયક ગણાય, બાકી નહિ. આ વાત જાણવા માટે આપણે भाश्री! सबकी बोली बोल । એક વખત તે નાનકડા સમાજનું ખરું સ્વરૂપ જાણવું જોઈએ. भाषाका घमंड त रख तू सबका हिया टटोल । મેં શરૂઆતમાં કહ્યું છે તે મુજબ સંસ્થાનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ તે
માછી, સાદી વતી વેત્ત, { તેની સંસ્થાઓમાં જ જોઈ શકાય છે. તેથી સમાજની ભિન્ન ભિન્ન
सबक मनकी बात बताना । સંસ્થાઓને વિચાર કરતાં તેનું નીચે મુજબ વર્ગીકરણ કરી શકાય.
भाषाका घमंड क्यों लाना ।। - (૧) સમાજન્મ પિતાની આંતર વ્યવસ્થા જાળવનારી અને हिलमिलकर रहना है भाश्री, गाँठ हियेकी खोल । સમાજને નિયમનમાં રાખનારી સંસ્થા-Establishment
મશ્રી, સત્ર વો વોન / Office-જેવી. આ સંસ્થાનું લક્ષ્ય સકળ સમાજના વિવિધ
अरबी और फारसी छोडो । પ્રશ્નો, જરૂરિયાતો, ગુંચ ઉકેલેવાનું અને સમાજના પૃથક પૃથક
संस्कृत, प्राकृतसे मुँह मोडो । બળને એકત્રિત કરી તેને સમાજના કાર્યમાં છે તેમાંથી
हिन्दुस्तानवासियो बोलो, हिन्दुस्तानी बोल | નવું બળ જન્મવવાનું હોવું જોઈએ. તેને બદલે આજે તે
માળી, સવા વોશી વત્ત | આ સંસ્થાના પ્રાબલ્ય અને કામગીરી જ આખા સમાજનું
सबने मिलकर देश बसाया । લક્ષ્યકેન્દ્ર કેમ જાણે ન હોય તેમ લાગે છે. સમાજની સમગ્ર
फिर क्या अपना और पराया ॥ આર્થિક કે માનવશક્તિ આ સંસ્થાના નિભાવ પાછળ જ अपनी अपनी हाँक न भात्री, सबके मनमें डोल । વપરાઈ રહેલી છે. વાણિજ્ય માટે ઉભી કરવામાં આવેલી પેઢી–
મચી, સી વોની વાત છે. Estabjihment-જે વ્યાપારવિનિમયને બદલે કારકુને પટા
सबको अपने मनमें लाओ। વાળાઓ, મેનેજરને જ સંભાળવાનું કાર્ય કેવળ કર્યા કરે તે
" સંવ મને તુમ વE | એક દિવસે તે સંસ્થા નાબુદ થવાની તે શંકા વગરની વાત છે. जैसी बोली बोल जिससे प्रेम बढे अनमोल । આજે સંસ્થાઓના નાણાને વહીવટ તપાસવામાં આવે તે જરૂરી * *, ,
માઝી, નવી યોની || ખાત્રી થાય કે સમાજનું બળ, શક્તિ અને સાધન Establish- (‘નઈ દુનિઆમાંથી ઉદ્ભૂત ) सत्यभक्त