Page Text
________________
૧૦૮
પ્રબુદ્ધ જૈન
તા. ૧-૧૦-૪૧
કે
જે કાર્ય ,
* . છે
મારા પેટનો આ પ્રશ્ન છે. મારા પુત્રને અઠવાડિયામાં મારી સમસ્યાઓને ભિન્ન ભિન્ન દૃષ્ટિએ થઈ રહેલો વિચ્છેદ રજુ કરે, પાસે મુકી જવામાં નહિ આવે તો શ્રીમાન ધ્રાંગધ્રા નરેશ, કાઠીયા- પ્રગતિને બાધક એવા અનેક રૂઢ વિચારોને ગ્રંથભેદ કરો, સર્વવાડના પિલીટીકલ એજન્ટ સાહેબ, તથા નામદાર વાઈસરોય ધર્મ-સમભાવને ખીલવે, જૈન દર્શન તેમજ અન્ય તત્વસાહેબ પાસે એક અનાથ નિરાધાર વિધવા બાઈને દાદ લેવા જવું દર્શન તેમજ વાદને સાચો ખ્યાલ રજુ કરવ, જૈન મહાપુની પડશે અને એના શાપ તમને તથા તમારા સાથીદારને લાગશે. તેમજ દુનિયામાં થઈ ગયેલા અનેક સંત મહાત્માઓની જીવનલી. હું છું ઠા, અમૃતલાલ લક્ષમણની માતા કથાઓને પરિચય આપ”-ટુંકાણમાં જન વિષય સાથે આજની
બાઈ નર્મદાબાઈ. વિશાળ વિચારદુનિયાની, માનવજીવનને સ્પર્શતી અને સુબ્ધ સંઘની પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળા
કરતી નવી ભાવનાઓની અને આદર્શ મૂર્તિઓની જૈન સમાજને શ્રી મુંબઈ જૈન યુવકસંઘ તરફથી કેટલાક સમયથી દર ઝાંખી કરાવવી-આવી અનેક કલ્પનાઓ મુંબઈ જેન યુવક સંઘવર્ષે પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળા જવામાં આવે છે. આ વ્યાખ્યાન- દ્વારા એજાતી પર્યુષણ-વ્યાખ્યાનમાળા સાથે જોડાયેલી છે આ માળા ગોઠવવાનું કામ મોટા ભાગે મારા માથે આવે છે. અને સમજવા માટે મુંબઈ જેન યુવક સંધને પણ યથાસ્વરૂપે ઓળખી હું જે રીત અને ખ્યાલપૂર્વક આ વ્યાખ્યાનમાળા ગેહવતે આવ્યો લેવાની જરૂર છે. જે અર્થમાં બીજી સંસ્થાઓ કેમી હોય છે છું તેને સંઘે આજ સ ' ' કરેલ છે. આ વ્યાપમ : તે અર્થમાં મુંબઈ જૈન યુવક સંધ કમી નથી. આ સંધને સંબંધમાં પ્રબુદ્ધ છે
આશય અને ઉદ્દેશ અનેક ધાર્મિક તથા સામાજીક રૂઢિઓને. કરવામાં -
સામનો કરવા સાથે કમી અને સાંપ્રદાયિક કા તા . બીજું શ્રી અબાલાગ -
કરવા અને જૈન સમાજને સાંકડા વિચારકૂપમાંથી કાઢીને . પ્રસ્તુત વ્યાખ્યાનમાળાનું પ્રયોજન છે -
સાચા ભારતીય અને વિશાળ - તાના પુજારી બનાવવાનો છે. * , મણિલ • • “વે છે કે “કેટલાક વખતથી સાધુ,
જે કાર્ય રાષ્ટ્રીય મહાસભાવી સંસ્થા કોમી વર્તુલે બહાર ગહીને કરી રહી છે તે જ કાર્ય આજના કેમી યુવક સંઘેએ
" તુંલની અંદર રહીને કરવાનું છે. આજ કારણે ગમી કે સાંપ્રદાયિક સંસ્થા આવી વ્યાખ્યાનમાળા
ને જૈન યુવક સંધ જે તે બેના સ્વરૂપમાં તેમ જ
ભાવનામાં ચક્કસ પ્રકારને ફરક રહેવાને જ. ન તમને
આજે જાતી વ્યાખ્યાનમાળામાં જેને જૈન વિષે કહેવામાં - રાવવી પડે. આ રીતે યુવક- આવે છે તેવા વિષય ઉપર એછામાં ઓછા ત્રણ ચાર વ્યાખ્યાને જ્યાખ્યાનમાળા શરૂ થઈ.”
હોય જ છે. પણ જન વિષયે અને જનેતર વિશે એવી ચેકસ ઇતિહાસનિરૂપણ તદૃન બરાબર નથી. કેટલું ? પ્રવૃત્તિઓ ભેદ-દીવાલ અમને સ્વીકાર્ય નથી તેમજ વ્યાખ્યાન-વિષયને અમુક ચેક્સ આશયપૂર્વક જ શરૂ થાય છે એમ નથી હોતું.
લગતી ચેકસ પ્રમાણભર્યાદા અમે સ્વીકારવા માંગતા નથી. કેટલીક પ્રવૃત્તિઓને પ્રારંભ અમુક ખ્યા થી કરવામાં
અમારી પસંદગી વ્યાખ્યાતા ઉચ્ચ કેટીને હોવો જોઈએ અને આવે છે અને પાછળથી તે ખ્યાલો બદલાય છે
વિધ્ય તેમજ નિરૂપણુ આપણા જીવનને સ્પર્શતું અને કાંઈક પણ અથવા તે નવા ખ્યાલે તેમાં ઉમેરે થાય છે. આજે ચાલતી
ન પ્રકાશ નાંખતું હોવું જોઈએ એ બે બાબતે ધ્યાનમાં રાખીને પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળાની શરૂઆત આજથી લગભગ તેર કે
કરવામાં આવે છે. ઉપાશ્રયથી બહાર છનાં શુદ્ધ સ્થિતિચુસ્ત ચૌદ વર્ષ પહેલાં અમદાવાદ મુકામે પંડિત રુ લાલજી રહેતા હતા
(Orthodox) પદ્ધતિએ પણું ઘણું વ્યાખ્યાનમાળા જરૂર છે
શકાય છે. પણ અમારે કાર્ય પ્રદેશ કાંઈક નીરાળે છે. તે દરમિયાન થયેલી. કેટલાક ભાઈઓને પર પણના દિવસે દરમિ
- શ્રી. અંબાલાલ પ્રેમચંદ શાહની સૂચનાઓ પર્યુષણ વ્યાખ્યાન યાન કેઈ સ્નેહીને ત્યાં એકત્ર થવાને અને ધર્મચર્ચામાં બને માળાની સ્વીકૃત ઉપગીતાને વિકસાવવાની દૃષ્ટિએ જરૂર બહુ તેટલો સમય ગાળવા વિચાર થઈ આવ્યું. આમાંના પં. કામની છે પણ તેને અમલ કરવામાં સંગોને લગતી અનેક મર્યાસુખલાલજી એક હતા. તેઓ આ વિરના પ્રેરક હતા કે ઝીલ
દાઓ આડે આવે છે. એક તે જે પ્રકારની પર્યું પણ વ્યાખ્યાનમાળા નારા હતા તેની મને ખબર નથી. ત્યારબાદ અમદાવાદના જૈનત્વ
મુંબઈનો સંઘ ચલાવે છે તેવી વ્યાખ્યાનમાળાને ઝીલનારા યુવક
સાથે આજે બહુ જ ઓછો છે. સ્થળે સ્થળે આવી ગોઠવણ પ્રચારક મંડળે કોઈ જાહેર સ્થાનમાં આ વ્યાખ્યાનમાળા ગોઠવવાની
ઉભી કરવી તે આજે મુંબઈના યુવક સંઘ પાસે જે પરિમિત અને જુદા જુદા વિષયો ઉપર જુદા જુદા વક્તાઓ પાસે વ્યા- * કાર્યશકિત છે તેની મર્યાદાની બહાર છે. પયું પણુતા ખ્યાને અપાવવાની શરૂઆત કરી. મુંબઈ જૈન યુવક સાથે
સોળ વ્યાખ્યાને મેળવવા એજ ઘણી વખત મુશ્કેલ પડે છે. તે
પરિસ્થિતિમાં એક મહીના પહેલાં વ્યાખ્યાતાઓ નકકી થઈ જાય ઈ. સ. ૧૮૩ માં . પત્ત હાથ ધરી. અમદાવાદના જૈન યુવક
અને તેમનાં લેખિત વ્યાખ્યાને મળી જાય એ અશકય નહિ તે સંધે પણ આ પ્રવૃત્તિ આજ અરસામાં કે આથી એકાદ વર્ષ
ખરેખર દુઃસાધ્ય તે છે જ. આવી સ્થિતિમાં આજે જેટલું થઈ પહેલાં શરૂ કરી હતી. ૧૯૩૨થી મુંબઈની આ વ્યાખ્યાનમાળાનું શકે છે તેથી જ હાલ તુરત આપણે સૌએ સતેજ ભાન રહે મૂત્ર મારા હાથમાં આવ્યું ત્યારથી આજ સુધી જાતી વ્યા- છે. આજે ત્રણ સ્થાએ મુંબઈ, અમદાવાદ અને કલકત્તા પર્યું પણ .
વ્યાખ્યાનમાળાએ એજાય છે. આવી વ્યાખ્યાનમાળા મોટા શહેરો -મ્યાનમાળા ઉત્તરોત્તર અધિક્ટર આકર્ષક અને વ્યવસ્થિત બનતી
સિવાય અન્યત્ર જાવી અશક્ય છે. પણ મુંબઈ યુવકઆવી છે. આ વ્યાખ્યાનમાળાને આશય કેવળ ઉપાશ્રયથી ઉન્મુખ સંધને પગલે ચાલીને અને તેની ભાવના સ્વીકારીને અન્ય બનેલા યુવકને ધર્મ શ્રવણની સગવડ આપવી તે અનેક મહત્વના સ્થળોએ આવી વ્યાખ્યાનમાળાઓ યોજવાની નથી, પણ પર્યુષણની તકનો લાભ લઈને, વ્યકિતગત ખાસ જરૂર છે. જે સમાજને સાંપ્રદાયિક અને કોમી સંકીર્ણતેમજ સમાજગત જીવનને સ્પર્શતા-ઐહિક તેમજ પાર
તામાંથી મુકત કરવાને અને વિશાળ જીવનષ્ટિ આપવાનો આ
એક સરસ ઉપાય છે. આ દિશાએ અન્ય સ્થળના સંઘે જે કાંઈ માર્થિક જીવનને લગતા–અનેક વિષય પરત્વે જૈન સમાજને પ્રવૃત્તિ હાથ ધરે તેને મુંબઈ જેન યુવક સંઘ પિતાથી બનતી સાચી દૃષ્ટિ આપવી, વર્તમાન દેશકાળને અનુલક્ષીને અનેક જીવન- મદદ કરવાને તૈયાર છે.
પરમાનદ,
| SR No. | 525926 |
| Book Title | Prabuddha Jivan - Prabuddha Jain 1941 Year 02 Ank 18 to 24 - Ank 20 and 21 is not available and Year 03 Ank 01 to 16 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Manilal Mokamchand Shah |
| Publisher | Mumbai Jain Yuvak Sangh |
| Publication Year | 1941 |
| Total Pages | 236 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India |
| File Size | 27 MB |