Prabuddha Jivan 1994 01 Year 05 Ank 01

SR No.: 525855
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1994
Total Pages: 12
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Prabuddha Jivan, & India
File Size: 2 MB

Page 5

તા. ૧૬-૧-૯૪
પ્રબુદ્ધ જીવન
જ રીતે ઉઠાવવાનો હોય છે. મોટા માણસોને સલામી આપનાર સેનાનાયકે આનંદ એકલા એકલા ચાલ્યા જવાનો છે. માણસ નેવે વખતે જાત સાથે પતિસર Slow March કરવાની હોય છે.
પણ વાતો કરી શકે છે, અજાણતાં વાતો કરવા લાગે છે. ક્યારેક તે ગીતો જેમ માણસની વ્યક્તિગત ચાલ જુદી જુદી હોય છે તેમ જુદા જુદા લલકારે છે. ચાલતાં ચાલતાં મુક્તકંઠે પોતાની જાતને વાચા દ્વારા વ્યક્ત દેશની પ્રજાઓની સાલમાં પણ વિશિષ્ટ લક્ષણો જોવા મળે છે. સામ્યવાદ્ય કરવાનો અને ત્યારે એક અનોખો અવસર સાંપડે છે. શાસનકાળ દરમિયાન રશ્ચિય. પુર્વક્મની, હંગેરી વગેરે દેશોમાં જ્યાં બે ચાલવાનો મહિમા પણ મોટો છે, પરંતુ શું ચાલવાથી જ દીર્ધાયુષ ગામ વચ્ચે વાહનોની સગવડ નહોતી ત્યાં માણસોને ઘંબાં લાંબાં ડગલાં મળે છે ? ધરમાં શાંત બેસી રહેનાર વ્યક્તિ છે દીર્ધાયુષ ન થઈ થઈ ભરીને અત્યંત ઝડપથી ચાલતા જોયા છે. જાપાનના લો અને તેમાં થકે ? એનો ઉત્તર એ છે કે ઘરમાં બેસીને સમય પસાર કરનાર વ્યક્તિ પણ મધિલાઓને નાની નાની કદમ નજીક નજીક ભરીને ચાલવાનો પણ જરૂર દીર્ધાયુમ થઈ શકે છે, પરંતુ તેવી વ્યક્તિએ પોતાના શરીરના ખાસ મહાવરો કરાવવામાં આવે છે, સહેજ વાંકા વળીને આવી રીતે ઓબ હલનચલનને લક્ષમાં રાખીને પોતાના આહારનાં પ્રકાર અને કદમ ભરતી મહિલાના દેહલાલિત્યમ વિનય અને વિનમ્રતા દેખાવાં પ્રમાણ નક્કી કરી લેવું જોઈએ. જેઓ તેવી સ્થિતિને અનુરૂપ થઈને જોઇએ એવી જાપાની માન્યતા છે.
આહાર-પાણી ઉ૫ર સંયમ રાખે છે તેઓને માટે ચાલવાની કસરતની પર્વતીય પ્રદેશમાં રહેતા લોકોની અને સપાટ મેદાનના પ્રદેશમાં
અનિવાર્યતા નથી. કેટલાક એવા યોગી મહાત્માઓ કે ગૃહસ્ય પૂર્વે જેવા રહેતા લોકોની ચાલવાની રોજિંદી ટેવમાં ફરક જણાશે. સપાટ મેદાનોમાં
મળશે કે જેઓ ચોવીસ કલાક પોતાના ધામમાં કે ઘરમાં બેઠા હોય અને રહેતા લોકોના પગ જમીનથી સહેજ જ ઉમા થઈને ગતિ કરી છે.
છતાં નેવુંની ઉંમર વટાવી ચૂક્યા હોય. બસન-રહિતત, નિયમિત ડુંગરાળ પ્રદેશોમાં રસ્તામાં આવતા પથ્થરો, ખડકો વગેરેને કારણે ત્યાં
સમતોલ નિઆહાર ઉણોદરી વગેરે વ્રત અને વિરોધ નો ચિત્તની પ્રસન્નતા રહેતા લોકોમાં કુદરતી રીતે જ પગ સહેજ ઊંચકીને કદમ ભરવાની ટેવ
આરોગ્ય જાળવવામાં સહાયરૂપ થાય છે. વૃક્વવસ્થા આવે અને શરીર પડી જાય છે, જેપી અજાણતાં ઠેસ લાગે નહિ.
અથકત થઈ જાય ત્યારે સિરવાસ કરી દેનાર કેટલાય સાધુ મહાત્માઓ સમૃદ્ધ દેશમાં જયાં રસ્તાઓ સીધ અને સપાટ હોય છે તથા મોટા
અને ગૃહસ્થો ઠીક ઠીક દીર્ધાયુષ્ય ભોગવતા હોય છે. નેવું વર્ષની વયે મોટા સેર, થિએટર, રેલવે સ્ટેશનો, એરપોર્ટ વગેરેમાં જન્ય ફરસ
સ્વર્ગવાસ પામનાર સાક્ષરવર્ય શ્રી વિષ્ણુપ્રસાદ ત્રિવેદી જીવનનાં છેલ્લાં એકસરખી હોય છે ત્યાં ઊંચું જોઈને ચાલનાર માણસને પણ કેસ ન
ત્રીસ વર્ષ ઘરની બહાર જવલ્લેજ નીકળ્યા હતા. મહાયોગી શ્રી અરવિંદ લાગે જરાક ઊંચીનીચી જગ્યા આવી તો તરત ત્યાં Watch your stepનું પાટીયું આવ્યા વગર રહે નહિ ર્યા અજાણતાં માણસ ભૂલ
પણ છેલ્લાં લગભગ ૩૭ વર્ષ ધરની બહાર નીકળ્યા નહોતા કરે એવો સંભવ હોય અને ઠેસ વાગવાનો કે પડી જવાનો સંભવ હોય
* અલબત્ત, આવાં ઉદાહરણોનું પ્રમાણ અલ્પ રહેવાનું. ચાલનાર ત્યાં પગથિયાને બદલે કુદરતી કાળ જેવી રચના કરવામાં આવે છે.
' વ્યક્તિને, ફરનાર વ્યક્તિને ભૌતિક, માનસિક તેમજ આધ્યાત્મિક ઘણ - આરોગ્યની દ્રષ્ટિએ ચાલવાની કસરત અંગે બધાના અનુભવો એક
લાભ થાય છે. 'ફરે તે ચરે' એ કહેવતમાં ઘણું વધ્યું છે. માણસે સતત સરખા ન હોઇ શકે. કોઈકને તે એકલા જ ચાલવું ગમે, તો બ્રેઈકને
જાગૃત અને મારીલ રહેવું જોઈએ એ ઉદેશને લક્ષમાં રાખીને ઠેઠ સાથે એકાદ પ હોય તો જ છે. કેટલાકને બે ચાર જણના સમર્મ
પ્રાચીનકાળથી ભારતીય તત્વચિંતકોએ કહ્યું છે : 'જાતિ તો ઘi' વાતો કરતાં કરતાં ચાલવું ગમે, તો ઈકને મુરી મૃગાં ચાવવું ગમે. એટલે કે જે ચાલે છે તેનું ભાગ્ય પણ ચાલે છે, જે બેસી રહે છે તેનું ૨ીની ફિલસૂફ લાઓસૅને મુંગા મૂંગા ચાલવું ગમતું. વાતો કરનારને તેઓ
ભાગ્ય પણ બેસી રહે અને જે સૂતો રહે છે તેનું ભાગ્ય પણ સૂતું રહે પોતાની સાથે ફરવા આવવાની મનાઈ કરી દેતા
છે. ચાલવું શબ્દ અહીંયા માત્ર અભિધાની દૃષ્ટિએ ન લેતાં ઘણાથી દિવસે નહિ પણ રાતે એક્વા ચાલ્યા જવાનો આનંદ પણ અનોખો તથા ભાવાર્થથી પણ લેવાનો છે. તેમાં ચાલવાની સૂલ યિાનો સમાવેશ હોય છે. તેમાં ચાંદની રાત હોય તો તો વળ ઔર મજ, પરંતુ અંદરામ થઈ જાય છે. જે માણસે સારું ભાગ્ય સારી તક મેળવવી હોય તે વનવગડામાં એકલા ચાલ્યા જવાનો આનંદ કેવો અકથ્ય હોય છે તે વ્યક્તિએ હરતાં ફરતાં રહેવું જોઈએ. ઘરમાં હાથ પગ જે.ડીને બેસી નો ઈ ભીલ કે એવા કોઈ આદિવાસીન પૂછીએ તો ખબર પડે રહેનારને સારી તક મળતી નથી.
ડુંગરાળ પ્રદેશોમાં પણ એવી જાતિના લોકોના પગલ કેડીઓના આમ ચાલવાનો, ચરણ-ચલણનો મહિમા દુનિયામાં સર્વત્ર, સર્વકાળ મહાવરાને લૌથ વ્યવસ્થિત રીતે પડતી હોય છે. એવા લોકોને રાનના માટે સ્વીકારાયો છે. ચાર્લ્સ ડિકન્સે એક સર્વે કર્યું છે : The sum વખતે અંધારામાં વાઘ -૧૨ કે સાપનો ભય પણ લાતો નથી. તેમનો of the whole is this : walk and be happy; walk ahd ઉછેર જ એ રીતે થયેલો હોય છે. એક વખત એક જંગલમાં અમે be healty. The best way to lengthen out our days is જીપમાં બેસીને જતા હતા ત્યારે પંદરેક વર્ષની એક આદિવાસી છોકરી to walk stવાdily and with a purpose. the wandeign લાકડી વણીને પોતાના ટોપલામાં નાખત ચાલી જતી હતી. તેને જોઇને man knows of certain ancients, far gone in years, અમને આશ્ચર્ય થયું, જીપમાં બેઠેલા અમને અચાનક વાધ આવી ચડે who have stayed off infirmitles and dissolution, by તેનો ડર હતો, પરંતુ એ બેકરીને વાઘનો ડર નહોતો. અમે પૂછ્યું ત્યારે earnes walking-hale fellows, close upon ninety, but એકે કહ્યું, 'વાલ અમને કંઈ કરે નહિ, હોઉં ! કુદરતને ખોળે ઉછરેલા brisk as boys. માનવીઓ પોતાની પરિસ્થિતિનો કેવો સ્વીકાર કરી લે છે તે આવા રવ રસ . પ્રસંગે ઉપરથી જોઇ શકાય છે.
0 રમણલાલ ચી. શાહ વનવગડમાં એકલા એક્લા નિદેશે આમતેમ ચાલ્યા જવાનો જે આનંદ છે ને કેટલો અનોખો છે તે તો જેણે સ્વાનુભવ હોય તે જ કહી
નેત્રયજ્ઞ શકે. માણસ જ્યારે એકલો ચાલ્યો જતો હોય છે ત્યારે નિસર્ગ સાથે તે
શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના આર્થિક સહયોગથી માંડવી (જી, કોઇ જ તનું ઐક્ય અનુભવે છે. પ્રારેક એને પંખીઓ ઉપરત વણો. લત્તાઓ, પાંદડાઓ કે ખવાખળ વહેતાં ઝરણાઓ પણ બોલતાં,
સુરત)ની નેત્રયજ્ઞ સમિતિ દ્વારા સુરત જિલ્લાના માંડવી ગામે રવિવાર, પોતાની સાથે વાતો કરન, ગાતાં સંભળાય છે. કુદરતમાં એકાંતમાં બ્રેઈક
તા૩૦મી જાન્યુઆરી, ૧૯૯૪ના રોજ નેત્રયજ્ઞનું આયોજન કરવામાં સ્થળે એકલા બેસવાનો જેવો આનંદ છે તેથી પણ કંઈક વિશિષ્ટ કોટિનો
આવ્યું છે.
0 મંત્રીઓ