________________
नाट्यशास्त्र एवम् अभिनवभारती में शान्त रस
: ७७
१३. काव्यप्रकाश, ४/४७. १४, काव्यालङ्कार संग्रह, ४/४. १५. अग्निपुराण, ३३९/श्लोक ९. १६. रसगङ्गाधर, १/पृ० १३२-१३५. १७. काव्यालङ्कार, १२/२-३ १८. शृङ्गारतिलक, १/९. १९. शममपि केचित्पाहुः पुष्टिर्नाट्येषु नैतस्य।। दशरूपक, ४/३५. २०. दशरूपक, ४/३५ पर धनिक वृत्ति. २१. भावप्रकाश, १, पृ० २६. २२. काव्यादर्श, २/२९२. २३. V. Raghvan, The Number of Rasas, Adyar, 1940 A.D., p. t. २४. मुनिना भरतेन यः प्रयोगो भवतीष्वष्टरसाश्रयो नियुक्तः।
ललिताभिनयं मतमत्भर्तामरूता दृष्टुमना: सलोकपालः।। विक्रमोर्वशीयम्, २/१८. २५. नाटकलक्षणरत्नकोश, पृ० १८३-१९०. २६. रसावर्णसुधाकर, २, पृ० १०४-११९. २७. सुन्दरसूरि, अध्यात्मकल्पद्म. २८. वेंकटनाथ, सङ्कल्पसूर्योदय. २९. अश्वघोष, शारिपुत्रप्रकरण. ३०. कृष्णमिश्र, प्रबोधचन्द्रोदय. ३१. V. Raghvan, The Number of Rasas, Adyar, p. 36-41. ३२. Krishnamachari, History of Classical Samskrit Literatue, p. 676-685. ३३. सर्वथा नाटकादावभिनयात्मनि स्थायित्वमस्माभिः शमस्य निषिध्यते। तस्य समस्त
व्यापारप्रविलयरूपस्याभिनयायोगात्। दशरूपक, ४/३५, धनिक-वृत्ति ३४. विलीन सर्वव्यापार: शमः स्थायी भवेद्यतः।।
अतोऽनुभावराहित्वान्न नाट्येऽभिनयो भवेत्। तस्माद्वृद्धप्रयोगेण रस पोषो न जायते।।
ततोऽष्टौ स्थायिनो भावा नाट्यस्यैवोप योगिनः। भावप्रकाश, १/ पृ० २६. ३५. अभिनवभारती, नाट्यशास्त्र, भाग १, पृ० ३३० से आगे.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org