Jain_Satyaprakash 1949 10

SR No.: 521657
Original Sutra Author: N/A
Author: Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
Publication Year: 1949
Total Pages: 36
Language: Gujarati
Classification: Magazine, India_Jain Satyaprakash, & India
File Size: 15 MB

Page 15

અક ૧]
ઇતિહાસના અજવાળે
[ ૧૩
• વિક્રમાંકનાં કાર્યો' નામની કૃતિ બિહષ્ણુ ક્રુત્રિની જાણીતી છે, એ ઉપરાંત ઇતિહાસ પર અજવાળુ પાઢતી રચનાએ ખાસ કરી જૈનધમી કવિઓ દ્વારા તૈયાર થયેલી જોવાય છે. પશ્ચિમ ચાને ગુજરાતના ચાલુકયવશ પર પ્રકાશ ફેંકતી રચનાઓ તે। સુવિદિત છે. સાલકી યુગના ઐતિહાસિક અંકાડા શોધવામાં લગભગ સ્મૃતિ ભ્રૂણા ભાગ જૈનધમના સાધુઓએ રચેલા ગ્રંથા જ ભજવે છે,
પા. ૨૬ : The systems which we call Jainism and Buddhism had their roots in the forgotten philosophies of the prehistoric past; but as we know them, were founded respectively by Vardhamana Mahavir and Gautam-Buddha. Both these philosophers, who were for many years contemporary, were born, lived, and died in or near the Kingdom of Magadha, the modern Bihar, Mahavir, the son of a nobleman of Viliall, the famous city north of the Ganges, was nearly related to the royal family of Magadha, and died at Pawa, in the modern district of Patna, within the territory of that kingdom.
જૈનધમ અને બૌધમના મૂળિયાં પ્રાગ્ઐતિહાસિક છે એમ એ ક્ષયના તત્ત્વજ્ઞાનમાં અવગાહન કરતાં જણાય છે. આમ છતાં ઇતિહાસકારા એના સ્થાપા તરીકે શ્રીવધ માન-મહાવીર અને શ્રીગૌતમબુદ્ધને અનુક્રમે લેખે છે. (અત્યારની શાધે શ્રીપાનાથ અને શ્રીઅરિષ્ટનેમિને પણ ઐતિહાસિક યુગમાં સ્વીકાર્યો છે.) આ મને તત્ત્વચિ’તત્ક્રા–ધમ સ્થાપા કે જેઓ સમેાઢિયા હતા અને તાત્ત્વિક નજરે એક્બીજાની હરીફા હતા, તેઓ મગદેશ નજીકના પ્રદેશમાં જન્મ્યા હતા અને તેમનાં કાળધમ પામ્યાના સ્થાને પશુ એ દેશની સમીપસ્થ હતાં. આજનું બિહાર એ તે કાળનું મગધ
શ્રી મહાવીર ગંગા નદીના ઉત્તર પ્રદેશમાં આવેલ સુવિખ્યાત શહેર વૈશાલીના પ્રતિકાસ'પન્ન ગીરાસદારના પુત્ર હતા અને મગધના રાજ્યવંશ સાથે સંબધથી સમળાયેલા હતા. તેઓશ્રીનું નિર્વાણુ · પાવા ’માં થયું હતું. ‘ પાવા ' એ સમયે મગધમાં ગણાતુ અને હાલ તેના સમાવેશ પટણા જિલ્લામાં થાય છે.
४
ઉપરના નુસ°ધાનમાં આગળ શ્રી ગૌતમબુદ્ધની વાત આવે છે જે હવે પછી જોઈશું. અહી વિચારવાનુ એ જ છે કે અગ્સ લેખકે જે શબ્દો વાપર્યાં છે એ ટૂંકા છતાં મુદ્દાસરના છે. વૈશાલી અને મગધ વચ્ચે એ કાળે કેવું ખીયાબારૂં હતું અને પાછળથી કુવા યાગામાં સ્નેહ જોડાયા, તેમજ ચેટક નરેશની પુત્રી જુદા જુદા રાજકુળામાં પરણી હતી; એ બધાના અકાડા મેળવાય તા-જૈન સાહિત્યના એ અંગેના કથા પ્રસગ સાથે સકળાય તેા એ દ્વારા જે સળંગ દોરી લખાય એનાથી ભગવ'તના સમયમાં વતતા પરિસ્થિતિ ચાલતા રીતરિવાજો અને દેશની સ્થિતિ પર સારું અજવાળું પડે. [ ચાલુ ]