Page Text
________________
પર્યાવરણ સુરક્ષા માટે
જેવિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ છે. બ્રાઝીલના પાટનગર
આ
પાીયના
રીઓ-ડી-જાનેરો ખાતે ૧૯૯૨ના જુન મહિનામાં મળેલી વિશ્વ પર્યાવરણ પરીષદને એક વર્ષ પૂરું થયું તેની યાદ રૂપે અને નવી પેઢીને સતત પર્યાવરણ માટે ખેવના રહે તેના ભાગરૂપે આ દિવસ ઉજ્જવામાં આવી રહ્યો છે. પરંતુ આજે પર્યાવરણ અંગે દરેક વ્યકિતએ ગંભીરતાથી વિચારવાની આવશ્યકના છે.
પર્યાવરણ જાળવણી માટે વિદ્યાર્થીઓ - મહિલાઓ અને ગ્રામજનો જાગ્રત નહીં થાય તો કશી જ ભલીવાર થવાની નથી. સ્વાતંત્રના ૪૫ વર્ષ બાદ પણ લાખો ગામડામાં પાણી માટે હજુ દોઢ કિ. મી. ચાલવું પડે છે. આ બાબત શરમજનક ગણાવી જોઈએ. પર્યાવરણ એટલે માન વાળો ઉગાડવાની કે જંગલો જાળવી રાખવાની પ્રવૃત્તિ જ નથી. પીવાનું પાણી, પડતર જમીનનો ઉપયોગ - . હવામાં પ્રદુષણ ઘટાડવું વગેરે બાબતોનો પણ સમાવેશ થાય છે.
ગંગા અને યમુના જેવી નદીઓના જળ દુષિત થઈ ગયા છે અને હવે શુધ્ધિકરણ માટે અબજો રૂપિયા ખર્ચાયા છે. આનો અર્થ એ થયો કે વહીવટકર્તા અને આયોજકો સા પ્રથમ ખોટું કરે અને પછી તે સુધારવા કર ભરનાર વર્ગ બીજા અબજો રૂપીયા ખર્ચે. આ કર્યાંનો ન્યાય? આમાં કોઈ જોવા-પૂછવાવાળુ છેકે નહીં? આટલી હદ સુધી ખોટું તો અગાઉ ક્યારેય થયું નથી.
યમુના નદીના શુધ્ધિકરણ માટે શૂ. ૪૨૩ કરોડની યોજના અમલી બની રહી છે અને તેમાં પાનની મદદ મુખ્ય છે. અહિં પ્રશ્ન એ છે કે આપણે એટલા નિર્બળ અને પરાવલંબી બની ગયા છીએ કે નદીઓના શુધ્ધિકરણ માટે પણ વિદેશ પાસે હાથ લંબાવવો પડે? પશ્ચિમી ટેકનોલોજીને કારણે કારખાનાનો કારો નદીઓમાં ઠલવાયો અને હવે તેઓ જ જળ શુધ્ધિકરણ માટે “વોટર ટ્રીટમેન્ટ” પ્લાન્ટ આપણને વેચાણ કરે છે.
ગંગા નદીના ળને શુધ્ધ કરવા માટે બ્રિટનની મદદ લેવામાં આવી હતી. તો યમુના નદી માટે જ્ઞાનની આર્થિક મદદ લેવામાં આવી છે. આ બધી જ બાબતો ખોટા અઝનાક્રમ દર્શાવે છે. પર્યાવરણ તેને હજુ પ્રજાનું યોગદાન માત્ર ચર્ચ..પૂરતું જ સિમીત છે. પર્યાવરણ એ પ્રકટીકલ વિષય છે. તેમાં ચર્ચા કરવા કર માં પરસેવો પડે તેમ કાર્ય કરવાની જરૂરત છે. ખાસ કરીને યુવાનો અને વિદ્યાર્થીઓ આ વાન સમજે તે અનિવાર્ય છે.
સૂર - વન જ્વર અને ગારા એ પરસ્પર સંબંધીત છે. તેમાં પણ ગાઓ માટે સાથી વધુ ટોચની અગ્રતા આપવાની આવશ્યકતા છે.. દરેક રાજકિય પક્ષ ચૂંટણી વખતે વચન આપીને છટકી જાય છે. પરંતુ ગાવંશના પશુઓની કતલ જો અટકશે નહીં તો ભૂ જોખમાશે અને તેના કારણે વન અને જ્ગ થઈ શકશે નહીં જે હાલમાં સ્પષ્ટ રીતે જોઈ શકાય છે.
વાર્ષિક શૃ. ૪૫૦૦ કરોડનું રાસાયણીક ખાતર આયાત થાય છે તેને મળે.. પશુઓની કતલ બંધ થાય તો તેથી બમણી રકમનું ખાતર ીનને કુદરતી રીતે પળી રહે તેમ છે. પરંતુ નજર સામે આંકડા - હકીકત દ્વરા જે સાબીત કરી શક્ય તેમ છે તે જાણવા છતાં રાજકારણીઓ આંખઆડા કાન કરી રહ્યા છે એ નિઃશંક ાત છે કે કુદરતી છાણીયું ખાતર જ અનાજ અને શાકભાજીમાં મીઠાશ લાવી શકે છે.
માતિકવાદે આના વિશ્વમાં પર્યાવરણના પ્રશ્નો ઉભા કર્યા છે. અમેરિકા તેમાં ટોચના ક્રમે છે. સમગ્ર વિશ્વમાં લોખંડ, લાકડું - પેટ્રોલ - અનાજ અને માંસમચ્છીના ભક્ષણમાં અમેરિકા સાથી આગળ છે. એક અમેરિકન બાળકને બારીકન કે એશીયન રાષ્ટ્રના સરેરાશ બાળક કરતાં ૨૦ ગણું દુધ પીવા મળે છે!! છતાં એ જ અમેરીકા છે જે ભારતને માનવ-અધિકારો અંગે સુધીઘણી સલાહ આપે છે.
એક મીટર ખાદી બનાવવામાં પાંચ લીટર પાણી વપરાય છે જ્યારે સૌન્મેટીક કાપડ એક મીટર બનાવવામાં ૫૦ થી ૬૦ લીટર પાણી વપરાય છે. ઉદ્યોગો અને તેમાં પણ પશ્ચિમની ટેકનોલોજી આધારીત ઉદ્યોગો વા કુદરતી સંપત્તિનો કેવો બગાડ થાય છે તે આ એક જ દ્રષ્ટાંત પરથી સમજી શકાય છે. આવી બધી બાબતોને કારણે જ મીઠા જળ ખલાસ થઈ રહ્યા છે.
છેલ્લે છેલ્લે તો વાઘનો શિકાર તેના હાડકાં શકિતવર્ધક છે, તેવા મુદ્દા પર કરીને માનવજાતે પર્યાવરણનો સર્વનાશ કર્યો છે. બંગાળના વાઘ ક્યારના ૧ અદ્રશ્ય થઈ ચુક્યા છે. ગીરના સિંહ માનવ વસ્તી પર ત્રાટકી રહ્યા છે કારણ કે જંગલ જેવું ગીરના વિસ્તારમાં હવે કશું ખાસ રહ્યુ નથી, આથી ઘાસ ખાનારા પશુઓ નથી. વળી સિંહનો ખોરાક નો આ પશુઓ જ છે. જે નથી એટલે સિંહ માણસોના શિક્ષર કરે છે.
(28)
VINIYOG
મુંબઈ ગર
તા.૧૩
ས་་་.
| SR No. | 520403 |
| Book Title | Sankalan 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Viniyog Parivar |
| Publisher | Viniyog Parivar |
| Publication Year | |
| Total Pages | 33 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Sankalan, & India |
| File Size | 5 MB |