________________
૧૫૨
જૈનધર્મને પ્રાણુ સાંભળતાં અને વાંચતાં આજે પણ બ્રહ્મચર્યના ઉમેદવારોને અદ્ભુત ધય અપે છે.
બ્રહ્મચારિણું શ્રાવિકા થયા પછી કેશા વેશ્યાએ પોતાને ત્યાં આવેલા અને ચંચળ મનના થયેલા શ્રી સ્થૂલભદ્રના એક ગુરભાઈ ને જે શિખામણ આપી સ્થિર ક્યની વાત નોંધાઈ છે, તે પડતા પુરુષને એક ભારે કામ આપે તેવી અને સ્ત્રી જાતિનું ગૌરવ વધારે તેવી છે.
પણ આ બધાઓમાં સૌથી ચડે તે દાખલે વિજય શેઠ અને વિજયા શેઠાણીને છે. એ બન્ને દમ્પતી પરણ્યાં ત્યારથી જ એકશયનથી છતાં પિતાપિતાની, શુકલ અને કૃષ્ણ પક્ષમાં બ્રહ્મચર્ય પાળવાની પ્રથમ લીધેલ જુદી જુદી પ્રતિજ્ઞા પ્રમાણે એમાં પ્રસન્નતાપૂર્વક આખી જિંદગી અડગ રહ્યાં અને હંમેશને માટે સ્મરણીય બની ગયાં. એ દંપતીની દઢતા, પ્રથમ દંપતી અને પાછળથી ભિક્ષુકજીવનમાં આવેલ બંદ્ધ ભિક્ષુ મહાકાશ્યપ અને ભિક્ષુણી ભદ્રાકપિલાની અલૌકિક દઢતાને યાદ કરાવે છે. આવાં અનેક આખ્યાને જૈન સાહિત્યમાં નોંધાચેલાં છે. એમાં બ્રહ્મચર્યથી ચલિત થતા પુરુષને સ્ત્રી દ્વારા સ્થિર કરાયાના જેવા ઓજસ્વી દાખલાઓ છે તેવા ઓજસ્વી દાખલાઓ ચલિત થતી સ્ત્રીને પુરુષ દ્વારા સ્થિર કરાયાના નથી, અથવા તદ્દન વિરલ છે. ૩. બ્રહ્મચર્યના જુદાપણાને ઇતિહાસ
જૈન પરંપરામાં ચાર અને પાંચ યાના (મહાત્રાના) અનેક ઉલ્લેખ મળે છે. સૂત્રોમાં આવેલાં વર્ણને ઉપરથી સમજાય છે કે ભગવાન પાર્શ્વનાથની પરંપરામાં ચાર યામે (મહાવ્રત) નો પ્રચાર હતા, અને શ્રી મહાવીર ભગવાને તેમાં એક યામ (મહાવ્રત) વધારી પંચયામિક
૧. જુઓ બદ્ધ સંઘનો પરિચય પૃ૦ ૧૯૦ તથા ર૭૪. ૨. સ્થાનાંગસૂત્ર પૂ૦ ૨૦૧૦
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
