Tejo Murti Bhagini

SR No.: 249296
Original Sutra Author: N/A
Author: Sukhlal Sanghavi
Publisher: Z_Darshan_ane_Chintan_Part_2_004635.pdf
Publication Year: 1957
Total Pages: 8
Language: Gujarati
Classification: Article & Biography
File Size: 145 KB

Page 4

૧૬]
દર્શન અને ચિંતન
ભાર મૂકી સાધ્યું. પરિણામે, પ્રાપ્ત ધ્રાણુ અને સ્પેન ઇન્દ્રિય દ્વારા જ એણે ભૌતિક વિશ્વમાં પ્રવેશવાનાં એનાં ત્રણે ખધનાને વટાવી માગ કર્યાં. એની ઘ્રાણુ અને સ્પન શક્તિમાં એવું જાદુઈ બળ પ્રગટયુ' કે, તે એ એ ન્દ્રિયા દ્વારા જ પાંચે ઇન્દ્રિયાનું કામ લેવા લાગી. બીજી ભાજી, તેને
આ બધુ કાર્યાં અરિન્દ્રિય ઉપર ભાર આપીને જ કરવાનું હોવાથી, તેની એ શક્તિ એટલી બધી તીત્ર ખીલેલી દેખાય છે, જ્યારે તે કા દૃશ્ય, શ્રવ્ય કે પૃશ્ય પદાર્થનુ વર્ણન કરે છે અગર તેના ભાવાનું વર્ણન કરે છે, ત્યારે તે વાંચતાં એ ઇન્દ્રિયવિકલ છે એ ભાન ભૂલી જવાય છે. આ ઉપરાંત તેની પ્રજ્ઞાન્દ્રિયના એટલા બધા વિકાસ થયો છે કે, તે દેશકાલાતીત સદાસ્થાયી ભાવાનું જ્યારે ચિત્રણ કરે છે ત્યારે તે ત્રણે તેનાં ઉપમા અને રૂપક આદિ અલકારા દ્વારા કવિવર ટાગારનું અનુગમન કરતી હાય એમ લાગે છે. પુરુષાર્થની મૂર્તિ હૅલને છેવટે એ વિકાસ દ્વારા વાણીનુ અધન તેમ તેવુ જ.
ક્રિયા પરસ્પર એકબીજાની શાક જેવી છે. જે જાગતી અને અળવતી તે બાકીની ક્રિયાનું સામર્થ્ય પૂર્ણ પણે ખીલવામાં આડી આવે. નેત્ર સૌમાં બળવાન. એના સંચરણુ-અને કાર્ય-પ્રદેશ અતિ વિશાળ, તેથી માણસ નેત્ર હોય તે તેનાથી જ કામ લે, અને સંભવ હેાય ત્યાં પણ સ્પર્શન અને પ્રાણથી કામ લેવાની માથાફેડમાં ન પડે, પણ દૈવયેગે નેત્રનું સામર્થ્ય જાય ત્યારે બધા ભેજો સ્પર્શન ધ્રાણુ ઉપર પડતાં જ તેની ગુપ્ત શક્તિએ બહાર આવી તે ક્રિયા જ નેત્રનુ પ્રધાનત્વ મેળવી લે છે, અને નેત્રવાનની કલ્પનામાં પણ આવી ન શકે એવાં ચમત્કારી કાર્યાં સ્પન દ્રિય પણ બતાવી દે છે. હેલનની સ્પર્શન દ્રિય આ વાતનો પુરાવે છે, એ ના દલાલે હાથમાંના ગણ્યાગાંડચા સકતે! એળખે એટલુ જ હસ્તલેખનથી નથી જાણતી, પણ હસ્તલેખન દ્વારા એ બધું શ્રવણુકા સાધે છે. અને એની ત્વચા ખીજા કાઈના હાથની કે મેટાની રેખાએ પારખી શકે છે એ સાંભળતાં તે ભારેમાં ભારે વિચારક પણ થોડી વાર મૂઝાય ખરી; ખેલતા ખીજા માણસાના હકો ઉપર આંગળી રાખી તેના શબ્દોને ઉકેલવાના તેના ત્વચાસાભર્થના વિચાર કરતાં તે! હું આશ્ચર્યમુગ્ધ બની જાઉં છું. ભાત્ર સ્વરના ભેદવાળા પણ ક્રમિક વ્યંજનની સમાનતાવાળા · પશુ, પાણી, ચળ, ચાળી, હાથી, હાથ' જેવા શબ્દો ઉચ્ચારતા મારા પેાતાના જ હેાટા ઉપર ભેદ પારખવા આંગળી મૂકી પ્રયત્નો કર્યાં અને એ દિશામાં શૂન્યતા જ અનુભવી, ત્યારે તા હેલન એક દિવ્ય તેજપે જ સામે આવી. અલબત્ત,
.