SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 57
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ द्वितीयः परिच्छेदः । कलोपामावः,५-३० बिंदुः)। अङ्गुली (स्पष्टम् )। इङ्गालो (४-१७ बिन्दुः, ५-१ ओ)। चिलादो (२-३३ क-च , २-७ त्-द्, ५-१ ओ)। फलिहा (२-३६ प्-फ, २-२७ रु = ह्)। फलिहो (५-१ ओ, शे० पूर्ववत् )। हरिद्रा-चरण-मुखर-युधिष्ठिर-सुकुमार-करुण-अंगुरी-अङ्गार-किरातपरिखा-परिघ-इत्येवमादयः ॥ ३०॥ . हरिद्रादीनां रो लः-हरिद्रासदृशेषु शब्देषु रेफस्य लः स्यात् । हलद्दी । मुहलो। इंगालो । सोमालो । जुहिठिलो । चिलायो । फलिहो ॥ ३० ।! हरिद्रादिक शब्दों के रेफ को लादेश हो । (हरिद्रा) इससे रेफ को लादेश । 'ने रो वा' से रेफलोप। 'अत् पथिक' से इ को अकार। ६ से दद्वित्व । ५४ से ईकार । हलही । (मुखरः) २३ से ख को ह। उक्त सूत्र से रेफ को लकार। मुहलो । (अङ्गारः) 'इदीषत०' से अ को इकार । इङ्गालो । (सुकुमार) सोमालो, का (११२१) सूत्र पर साधुत्व है। (युधिष्ठिरः)२४ से य को ज । २३ से ध को ह। ३ से पलोप। ६ से द्वित्व । ७ से टकार । प्रकृत सेर को ल। हिडिलो। (किरातः) 'किराते चः' से . ककार को च । २ से तलोप । उक्त सूत्र सेर को ल। चिलाओ। (परिघः) इससे र को ल । 'पुरुषपरिघ०' से प को फ। २३ से घ को ह। फलिहो ॥३०॥ __ आदेयों जः ॥ ३१ ॥ अनादेरिति निवृत्तम् । आदिभूतस्य यकारस्य जकारो भवति । जट्ठी (३-१० = ठ, ३-५० उद्वित्वम् , ३-५१ = ट्, ५-१८ दीर्घः)। जसो (२-४३ श-स्, ४-६ स्लोपः, ४-१८ पुंस्त्वं, ५-१ ओ)। जक्खो (३-२९ श् = ख, ३-५१ ख = क्, ५-१ ओ)। यष्टिः, यशः, यक्षः ॥३१॥ ___ आदेर्यो जः-आदिभूतस्य यकारस्य जः स्यात् । जोव्वर्ण । जुबई । जामिणी । अनादिस्थत्वानेह-अवयवो । भूतपूर्वकस्यापि यस्य जादेश इष्यते । गाढजोव्वणं । बालजुवई । संजमो । सुजोग्गो ॥ ३१॥ आदि में विद्यमान य को जकार हो। (यौवनम्) य को ज। १४ से औकार । ४१ से वद्वित्व । २५ से न कोण। ६२ से अनुस्वार । जोवणं । (युवतिः) य को ज। २ से तकार का लोप । ६० से सुलोप। ५२ से दीर्घ । जुवई। (यामिनी) जादेश । २५ से न कोण। जामिणी। अवयवो यहां आदि में यकार नहीं है। प्रथम आदि में हो, बाद में समासादि के कारण आदि में न भी हो तो भी जकारादेश होगा। जैसेगाढजोब्वणं । बालजुवई। संजमो। (सुयोग्यः) से यलोप। ६ से द्वित्व । य को जकारादेश। सुजोग्गो॥३१॥ यष्ट्यां लः ॥३२॥ यष्टिशब्दे यकारस्य लकारो भवति । लट्ठी। (जट्ठीवत् ) ॥ ३२॥
SR No.091018
Book TitlePrakruta Prakasa
Original Sutra AuthorN/A
AuthorJagganath Shastri
PublisherChaukhamba Vidyabhavan
Publication Year
Total Pages336
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari & Grammar
File Size14 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy