Page Text
________________
१४
प्राकृत प्रकाशे
से वलोप । ४२ से ओकार । सकार आदि में है, अतः शेषादेशयो० नं. ६ से द्विस्व नहीं होगा। वीसासो । एवम् - (विश्रम्भः ) का वीसंभो । ईकार, रेफलोप, ओकार पूर्ववत् । नं. ३७ से मकार को अनुस्वार । वीसंभो । इदीतः पानीयादिषु ॥ १८ ॥
पानीय इत्येवमादिष्वादेरीकारस्य इकारो भवति । पाणिअं । ( २-४२ न् = ण्, २-२ यूलोपः, ५ - ३० सोर्बिन्दुः ) अलिअं । ( २-२ कूलोपः, ५३० बिन्दुः ) वलिअं । ( ३-२ य्लोपः, २-२ कूलोपः, ५-३० बि० ) तआणिं । ( २-२ दुलोपः, २-४२न् = ण्, ४ - १२ = बिन्दुः ) करिसो । ( २-४३ ष्= स्, ५-१ ओ ) दुइअं । ( ३-३ व्लोपः, ४-१ इ = उ, २-२ त्लोपः, यलोपश्ध, ५-३० बिन्दुः ) तइअं (१-२७ क्र = अ २-२ त्योलोपः । ५-३० बिन्दुः ) गहिरं । ( २ - २७ भू = ह्, ५ - ३० बिन्दुः ) | पानीय- अलीक - व्यलीक- तदानीं - करीष-द्वितीय-तृतीय- गभीराः ॥
इदीतः पानीयादिषु - पानीयादिषु ईकारस्य इकारः स्यात् । पाणि (पानीयम् ) । विलिअं ( व्रीडितम् ) । अलि (अलीकम् ) । दुइअं तइयं दाणि, णिरिक्खियो, गांअं, गहिरं । आणि । ( द्वितीयं तृतीयम्, इदानीं निरीक्षितं गृहीतं, गभीरम्, नीतम् ) ॥ १८ ॥
पानीयादिक शब्दों में ईकार को इकार हो । ( पानीयम् ) इससे ह्रस्व इकार । नं. २ से यकार लोप । ६२ से अनुस्वार । २५ से नकार को णकार । पाणिअं । (व्रीडितम् ) इससे इकार, नं. ५ से रेफलोप । नं. २० से डकार को लकार । नं. २ से तकारलोप, ६२ से अनुस्वार | बिलअं । (अलीकम् ) इत्य, कलोप, अनुस्वार पूर्ववत् । आलिअं ( द्वितीयम्) प्रकृत से इकार | नं. ३५ से उकार, तकार यकार लोप, अनुस्वार पूर्ववत् । एवम्(तृतीयम् ) नं. ९ से ऋ को अकार, अन्य कार्य नं. २+६२ से जानना । (इदानीम् ) दाणि । साधुत्व चतुर्थसूत्र में है । ( निरीक्षितम् ) नं. २५+३४+६+७+२+६२ से णिरिक्खि । (गृहीतम् ) नं. ९+२+६२ गहिअं । ( गभीरम् ) नं. २३ + ६२ से गहिरं । ( आनीतम्) आनिअं । पूर्ववत् । सर्वत्र प्रकृत सूत्र से मध्यस्थ ईकार को इकार होगा ॥ १८ ॥
एनीडापीड कीदृगीदृशेषु ॥
१९ ॥
नीडादिष्वीकारस्यैकारो भवति । डं' । ( २-४२ न् = ण्; ५-३० बिन्दुः ) आमेलो । ( २-१६ प्= म्, २-२३ ड् = लू, ५-१ ओ ) केरिसो । (१-३१ ऋ = रि, २-२ द्लोपः, २-४३ शू = स्, ५-१ ओ) एरिसो पूर्ववत् ॥ १९ ॥
एन्नीडापीडकीदृशेषु - एषामीकारस्य एत्वं स्यात् । नेड्ड ( नीडम् ) । आमेलो ( आपीडः ) | केरिसो ( कीदृशः ) । एरिसो ( ईदृशः ) ॥ १९ ॥
१. का. पु. ड्ड । तत्र सेवादित्वाद् द्वित्व ज्ञेयम् ॥
| SR No. | 091018 |
| Book Title | Prakruta Prakasa |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jagganath Shastri |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | |
| Total Pages | 336 |
| Language | Hindi |
| Classification | Book_Devnagari & Grammar |
| File Size | 14 MB |