Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
हीनता
[ ६७१ ]
हुड़दंग-गा
हीनता, सं. स्त्री. (सं.) अभाव:, राहित्यं, | हुकूमत, सं. स्त्री. (अ.) शासनं राज्यं त्रुटि: (स्त्री.), न्यूनता २. क्षुद्रता, तुच्छता २. अधिकारः, प्रभुत्वम् । ३. नि-अप कृष्टता । हुक्का, सं. पुं. (अ.) *धूमपानयंत्रम् । हीमोग्लोबिन, सं. पुं. (अं. ) रक्तकणः, रक्त- | - पानी, सं. पुं. ( अ. + हिं . ) सामाजिक
व्यवहारः ।
रकम् ।
'हीर', सं. पुं. (सं.) शिवः २. इन्द्रवज्रं ३. सर्पः - गुड़गुड़ाना, भु, धूमपानं कु । ४. हार: ५. सिंहः ६. हीरकः ।
होर, सं. पुं. (हिं. हीरा ) सारः, सारांश:, अन्तर्भागः, तत्रं २. वीर्ये, शुक्रं ३. बलं, शक्तिः (स्त्री.) ।
हीरक, सं. पुं. (सं.) दे. 'हीरा' ।
हुक्म, सं. पुं. (अ.) आदेशः, आज्ञा दे. २. अनुमतिः (स्त्री.) ३. प्रभुत्वं, अधिकारः ४. नियम:, विधि, उपदेश: (धर्मशास्त्रादि का ) ५. क्रीडापत्र रंगभेदः । -मन, सं. पुं. (हिं. + सं. मणिः ) हेमवर्ण: नामा, सं. पुं. ( अ. + फ़ा. ) आज्ञापत्रम् । कल्पितः शुकभेद:, *हीरमणिः । -बरदार, सं. पुं. ( अ. + फ्रा.) आज्ञा, पालकहीला, सं. पुं. ( अ. हील : ) व्याज:, अनुसारिन्- अनुवर्तिन् अधीन । छद्मन् (न.)व्यपदेशः, मिषं, २. साधनं, उपायः । --करना, क्रि. अ., वि., अपदिश् (तु. प., (अ.), कपटं झन् कृ ।
-- बाज़, बि., कापटिकटाद्मिक (-की स्त्री. ) । - हवाला, सं. पुं., दे. 'हीला' ।
हीरा, सं. पुं. (सं. हीर: ) हीरकः, वज्र- जं, • रत्नमुख्यं, सूचीमुखं दधीच्यस्थि (न.), वरारकम् ।
हीही, अव्य. (सं.) हर्षाश्चर्यसूचकमव्ययं, ( हर्ष ) हन्त २. ( आश्चर्य ) अहह ।
-पानी बंद करना, मु., समाजात् बहिष्अपांक्ती कृ, जातेः निष्कक्षू ( प्रे. ) । हुक्काम, सं, पुं. ( अ. हाकिम का बहु . ) शासकअधिकारि, वर्गः: वृन्दम् ।
हुंकार, सं. पुं. (सं.) हुंकृति: (स्त्री.), हुंकृतं, भर्त्सनाशब्दः २. गर्जनं-ना, निनादः, हुहुतं ३. चीत्कार:, उत्क्रोशः । हुंकारना, क्रि. अ. ( सं . हुंकार > ) निर्भत्स् ( चु. आ. अ. ), तज्' (चु.), अधिक्षिप् (तु. प. अ. ) २. गजू-ग - निनद् (भ्वा. प. से..) ३. चीत्कृ, उत्कुश् (भ्वा. प. अ.) । हुडाबन, सं. पुं. (हिं. हुंडी ) * विधिपत्र शुल्क:
ल्कम् ।
-
- निकलना, मु., उपायः ज्ञा ( कर्म. ), हुजूर, सं. पुं. (सं.) सामीप्यं, संनिधिः २. साधनं प्राप् (कर्म) । न्याय, आलय: सभा ३. ( संबोधनशब्द ) भगवन् ! श्रीमन् ! ( संबोधन एक ), भगवन्त: ! श्रीमन्तः ! (संबोधन बहु. ) ।
हुंडी, सं. स्त्री. (देश ) *विधिपत्रं, धनार्पणादेशपत्रम् |
हुक्मी, वि. ( अ. हुक्म ) आज्ञा-पालकअनुवर्तिन २ अमोघ, सफल, सिद्धिकर ३. लक्ष्य, भेदिन-वेधिन ४. विकल्परहित, अवश्यकर्तव्य, अनिवार्य |
हुजूम, सं. पुं. (अ.) जन, समूहः-समुदाय:मर्द :-ओः ।
हुँ, अव्य. (सं.) ओं, आं, २. साधु, बाटं, हुजूरी, सं. की. ( अ. हुजूर > ) निकटता, समीपता २. उपस्थितिः (स्त्री.), विद्यमानता
अस्तु ।
३. राज-राजकीय, सभा । सं. पुं. विशिष्ट, - सेवकः भत्यः २. राजसभासद्, सभ्यः, सभिकः ।
हुज्जत, सं. स्रो. (अ.) कुतर्कः, व्यर्थयुक्तिः (स्त्री.) २. विवाद:, वाग्युद्धम् ।
कुतार्किक
करना, क्रि. अ., व्यर्थं तर्क (चु.) २. विवद् (भ्वा. आ. से. ), वाग्युद्धं कृ । हुज्जती, वि. ( अ. हुज्जत २. कलह - विवाद, प्रिय 1 हुड़दंग-गा, सं. पुं. (अनु. हुड़ + हिं. दंगा ) उपद्रवः, तुमुलं, संक्षोभः ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |