Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
हरसिंगार
[ ६६०]
हरिद्रा.
हरसिंगार, सं. पुं. ( सं. हारशृङ्गारः) पारि- | हरास, सं. पुं. (फा. हिरास ) भयं, त्रासः २.
जातः-तकः, प्राजक्तः, रागपुष्पी, खरपत्रकः। । आशंका ३. विषादः ४. नैराश्य, निराशता। हरा, वि. (सं. हरित ) हरित, प(पा)लाश हरा हुआ, वि., अप-,हृत, चोरित, स्तेनित, २. प्रसन्न, प्रहृष्ट,प्रफुल्ल ३. अभि,नव, प्रत्यग्र, | मुषित, मुष्ट, २. आच्छिन्न, सहसा आकलित४. आम, अपक्व, अपरिणत ५. (व्रणादि) गृहीत-धृत ३. दूरीकृत, अपसारित ४. नाशित. अविरोपित, अशुष्क । सं. पुं., हरितः, पलाश- | ध्वंसित ५. नीत, ऊढ । हरिद् ,वर्णः।
हरि, सं. पुं. (सं.) श्री,कर:-धरः-निवासः। -पन, सं. पुं., हरितत्वं, पलाशत्वं २. अपरि- पतिः-वत्सः, विष्णुः दे. २. इन्द्रः ३. अश्वः णतिः (स्त्री.), अपक्वता ३. नवता, प्रत्यग्रता।। ४. कपिः ५. सिंहः ६. सूर्यः ७. चन्द्रः -बाग़, मु., आपातरमणीया वार्ता । ८. मंडूकः ९. सर्पः १०. अग्निः ११. मयूरः -भरा, मु., सरस, शोषरहित, हरिततरुल- १२. श्रीकृष्णः १३. श्रीरामः १४. शिवः तामिः आच्छादित (वि.)।
१५. यमः। वि. (सं.) (१.२) पिंगलहराना, क्रि. स. (हिं. हारना) अभि-परि- हरित, वर्ण। परा,-भ (भ्वा. प. से.), जि ( भ्वा. प. अ.) -कथा, सं. स्त्री. (सं.) भगवच्चरितवर्णनम् । वि-परा-जि (भ्वा. आ. अ.), दम् (प्रे.) -कीर्तन, सं. पुं. (सं. न.) भगवद्गुणगानम् । २. ( शत्रं ) विफली-मोघी ३. क्लम्-श्रम-|-गीतिका, सं. स्त्री. (सं.) हारगाता, छदाखिद्-आयस् ( सब प्रे.)।
भेदः। प्राण-, मु., मृ (प्रे.), हन् ( अ. प. अ.)। -चंदन, सं. पुं. (सं. पुं. न.) तैलपणिक, मन-, मु., मनः चेतः हृ (भ्वा. प. अ.), गोशीर्ष ( चंदनभेदः) २. स्वर्गस्थवृक्षविशेषः मुह (प्रे.)।
३. पमपरागः ४. कुंकुम ५. चन्द्रिका । हराम, वि. (अ.) अधर्म्य, अन्याय्य, अवैध, -चाप, सं. पुं. (सं.) इन्द्र-हरि, धनुस (न.)। न्याय-धर्म-नियम-विधि, विरुद्ध, निषिद्ध,दूषित।
-जन, सं. पुं. (सं.) भगवद्भक्तः, ईशसेवकः । सं. पुं., शूकरः २. अधर्मः पादोष -ताल, सं. पुं. (सं. न.) दे. 'हरताल'। ३. व्यभिचारः, जारकर्मन् (न.)।
-द्वार, सं. पुं. (सं. न.) प्रख्याततीर्थविशेषः, -कार, सं. पुं. (अ.+फा.) व्यभिचारिन् ,
गंगाद्वारम् । औपस्थिकः २. पापः, पापाचारिन्।
-धाम, सं. पु. [सं.-मन् (न.)] विष्णुलोकः,
वैकुंठं, हरि, पदं-पुरम् । -कारी, सं.स्त्री., पापं, अधर्मः २. व्यभिचारः, -भक्त. सं. पं. (दे.) 'हरिजन' । जारकर्मन् (न.)।
-भक्ति, सं. स्त्री. (सं.) हरि, भजन-प्रेमन -खोर, सं. पुं. (अ. +फा.) पापाजीविन , (पु.न.)-सेवनम् । पापभक्षिन् २. परपिंडादः, परान्नपुष्टः ३.| -वंश, सं. पुं.(सं.) श्रीकृष्णसंतानः २. पुराअलसः, उद्योगविमुखः।
णग्रंथविशेषः। . -खोरी, सं. स्त्री., पाप,-आजीवः-आजीवनं | -वाहन, सं. पुं. (सं.) गरुडः २. सूर्य: २. परान्नभोजनं ३. आलस्य, उद्योगविमुखता।। ३. इन्द्रः। -जादा, सं. पुं. (अ.+फा.) जार,-ज-जात- हरिण, सं. पुं. (सं.) मृगः, कुरंगः। उत्पन्न, विजात (जारजा स्त्री.) २. दुष्ट, खल, | -कलंक, सं. पुं. (सं.) मृगांकः, चन्द्रः। पापिन् ( गाली)।
-नयना, सं. स्त्रो., मृग-हरिण- नयनी-नेत्रा.. हरामी, वि., दे. 'हरामजादा' (१-२)। नेत्री-अक्षी। हरारत, सं. स्त्री. (अ.) तापः, दाहः, उष्मन् । हरिणी, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'हिरनी'। .
२. मंद-ईषज्,ज्वरः, ज्वरांशः। | हरित, वि. (सं.) हरित, प(पा)लाश, हरित(द)हरावल, सं. पुं. (तु.) सेना, मुखं-अग्रं, अग्रा- वर्ण २. कपिल, पिंग, पिंगल, पिशंग। नीक, नासीरचराः (बहु.)।
| हरिद्रा, सं. स्त्री. (सं.) दे. 'हल्दी'।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |