Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
還
[ ६२४ ]
ह
'ह, देवनागरी वर्णमालायास्त्रयस्त्रिंशो व्यंजनवर्णः | हँसमुख, वि. (हिं. हँसना + सं . मुखं > ) हास्य मुख( खा, खी स्त्री. ), स्मेरानन(-ना, नी स्त्री.), प्रसन्न - प्रफुल्ल - हास्य वदन ( - ना, नी स्त्री. ) । २. नर्मगर्भ, विनोदप्रिय, हास्यशील, विनोदिन् ।
हकारः ।
हँकवाना, क्रि. प्रे., ब. 'हाँकना' के प्रे. रूप | हँकाना, क्रि. स. तथा प्रे. दे. 'हाँकना' तथा 'हॅकवाना' ।
हँकारना, क्रि. स., दे. 'पुकारना' २. दे.
'ललकारना' ।
हंगामा, सं. पुं. (फ्रा.-मह् ) कोलाहल:, तुमुल:लं, कलकलः २. संमईः, विप्लवः । हंजीरों, सं. स्त्री. (पं.) गण्डमाला, गलांकुर: । इंटर, सं. पुं. (अं.) कशः-शा, दे. 'कोड़ा' । हंडा, सं. पुं. (सं.) धातुमयं बृहज्जलभांडम् । हँडिया, सं. स्त्री. (सं. इंडिका ) हंडी । हंडी, सं. स्त्री. (सं.) इंडिका । हंता, सं. पुं. (सं.-तृ ) घातकः, मारकः, वधकारिन - हन् ( समासान्त में ) ।
हंस, सं. पुं. ( सं . ) मराल:, मानसौकस, च (व) कांगः, क्षीराशः, नीलाक्षः, चक्रपक्षः, राजहंसः, श्वेतगरुत्, कलकंठः, सित, -च्छदः • पक्षः, धवलपक्षः, मानसालय: २. सूर्यः ३. परमात्मन् ४. शुद्धात्मन् ५. परिव्राजकभेदः । — गति, सं. स्त्री. (सं.) कलमंदगतिः । - गामिनी, वि. स्त्री. ( सं .) कलकंठगामिनी । - नादिनी, बि. स्त्री. (सं.) मधुर. चारु- प्रिय,भाषिणी, हंसगद्गदा ।
- वाहन, सं. पुं. (सं.) ब्रह्मन् (पुं.), हंसरथ: । - वाहनी, सं. स्त्री. (सं.) सरस्वती । : हँसना, क्रि. अ. ( सं . हसनं ) प्र. वि., हसू (भ्वा. प. से. ), हास्यं कृ २. ( मंद-मंद हँसना ), स्मि ( भ्वा. आ. अ. ) ३. ( ऊंचा हँसना ), अट्टहासं कृ ४. नर्मालापं कु, परिहस ५. मुद् (भ्वा. आ. से.), हृष् ( दि. प. से. ) । क्रि. स., अव उप, हस् । सं. पुं., हास:, हास्य, इसनं, हसितम् ।
- खेलना, सं. पुं., विनोदः, प्रमोदः, आनंदः, परिहासः ।
- बोलना, सं. पुं., हास्यालाप:, सुखसंभाषणं । हँसने योग्य, वि., हासा (स्या ) ६, हसितव्य, हास्य, हासकर (री स्त्री. ), हास्यास्पदम् । हँसने वाला, सं. पुं., हासकः, हासिन् ।
हँसली, सं. स्त्री. (सं. अंसल > ) जत्रु (न.), जत्रुकं, ग्रीवास्थि (न.) २.ग्रैवेयं, कंठाभरणभेदः । हँसाई, सं. स्त्री. (हिं. हँसना ) हसनं, हास: २. अवहासः, उपहासः, लोक, निन्दा - अपवादः । हँसाना, क्रि. स. ब. 'हँसना' के प्रे. रूप । हंसिनी, सं. स्त्री. दे. 'हंसी' । हँसिया, सं. पुं. ( सं . हंस: > ) लवाकः, लवाणकः, लविः ।
हंसी, सं. स्त्री. (सं.) वरटा-टी, च (व) क्रांगी, हंसिका, व (वा) रला, वराली, मंजुगमना, मृदुगामिनी ।
हँसी, सं. स्त्री. (हिं. हँसना ) हास:, हास्य, इसितं, हसनं, हसितिः (स्त्री.) २. परिहासः, नर्मन (न.), कौतुक, लीला, विनोदः ३. उपअव, -हास: ४, लोक, अपवाद:- निंदा, अपकीर्तिः (स्त्री.) ।
--खुशी, सं. स्त्री. आनंदः, मोदः । -खेल, सं. पुं., विनोदः, कौतुकं २. सुकरसुसाध्य, कार्ये, साधारणवार्ता । -ठट्ठा, सं. पुं., दे. 'हँसी' (२) ।
उड़ाना, मु., उप-अव, हसू ( भ्वा. प. से. ), सव्यंग्यं निन्दु (भ्वा. प. से. ) । - खेल समझना, मु., सुकरं सुसाध्यं मन् (दि. आ. अ.) ।
में उड़ाना, मु. साधारणं मत्वा उपेक्ष (भ्वा. आ. से. ) ।
- में खाँसी, मु., विनोदे कलह:, परिहासः, उपद्रवे परिणतः |
हँसोड़, वि. (हिं. हँसना ) हास्य-परिहास- विनोद,प्रिय- शील, नर्मगर्भ, विनोदिन, कौतुकिन् । पन, सं. पुं., हास्यशीलता, विनोदप्रियता, नर्मगर्भता ।
हँसीहाँ, वि. (हिं. हँसना ) हासोन्मुख २. परि
हासयुक्त |
हक़, वि. (अ.) सत्य, ऋत, अवितथ, तथ्य,
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |