Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
निवेदन
[ ३३८ ]
निष्काम
निवेदन, सं. पुं. (सं. न.) आवेदनं, प्रार्थनं-ना, २. स्नेहाभिज्ञानं स्मृति-रमारक,-दानं २. अभि
अभ्यर्थना, याचा, याचना, विज्ञापना, विज्ञप्तिः । ज्ञानं, स्मारकम् ।। (स्त्री.)।
निशावसान, सं. पुं. (सं. न.) निशा, अति-करना, क्रि. स., आ-नि-विद् (प्रे.)- विज्ञा | क्रमः-अत्ययः, प्रातः (अल्य.)। (प्रे., विज्ञापयति) अभि-प्र-अर्थ (चु. आ. से.), निशीथ, सं. ई. (सं.) अर्द्ध-मध्य, रात्रः, याच् ( भ्वा. उ. से.)।
रात्रि-निशा, मध्यं २. रात्रिः ( स्त्री.)। -पत्र, सं. पुं. (सं. न.) आवेदन-प्रार्थना,- | निश्चय, सं. पुं. (सं.) नियतता, निश्चितत्वं, पत्रम् ।
ध्रुवत्वं २. विश्वासः, विश्रंभः ३. निर्णयः ४. निशंक, वि., दे. 'निःशंक' ।
दृढ-संकल्पः, अध्यवसाय:। निशांध, वि. (सं.) रात्र्यंध, दोषांध । निश्चल, वि. (सं.) अचल, अविचल, धीर, निशा, सं. स्त्री. (सं.) रात्रिः ( स्त्री.), शर्वरी।। दृढ़, धृतिमत् २. स्थिर, नि:स्तब्ध, निश्चेष्ट । ~-कर, नाथ,-पति, सं. पुं. (सं.) चन्द्रः, | निश्चिंत, वि. (सं.) बीत-मुक्त, चित्त, शांत, सोमः।
| चिंता-रणरणक,-रहित । निशाचर, सं. पुं. (सं.) राक्षसः, रक्षस (न.), | निश्चित, वि. (सं.) संदेह-संशय,-शून्य, अ. पिशाचः २. चौरः, लुंठकः ३. नक्तंचरः। निस् , संशय, नियत, दृढ २. निर्णीत, निर्धा( उल्लू आदि)।
रित । निशात, वि. (सं.) निशितः-ता-तं, तेजित, | निश्वास, सं. पुं. (सं.) दे. 'निःश्यास' ।
शित, क्ष्णुत २. परिष्कृतः-ता-तं, उज्ज्वलित। | निषध, सं. पुं. (सं. निषधा: बहु.) विंध्याचनिशाद, सं. पुं. (सं.) निशादनः, नक्तभोजिन् लस्थः देशविशेष: २. 'कमाऊँ'प्रदेशः ३. निघ२. राक्षसः, विशाचः ३. घूकः।।
धवासिन् । निशादि, सं. पुं. (सं.) सायम्, ( अव्य.) | -पति, सं. पुं. (सं.) नलः । सन्ध्या ।
| निषाद, सं. पुं. (सं. पुं.) अनार्यजातिविशेषः निशान, सं. पुं. (ना.) अभिज्ञानं, चिह्न, २. चांडाल:, हीन: ३. सप्तमस्वरः (संगीत)।
अंकः, लक्षणं, लांछनं, लिंग, व्यंजकं-नं | निषिद्ध, वि. ( सं.) प्रतिषिद्ध, प्रत्यादिष्ट, २. प्रमाणं, साधनं ३. किणः, क्षत,-अंकः-चिह्न | निवारित २. दृषित, गह, निन्छ । ४. लक्ष्य, शूरव्यं ५. अधिकार-प्रतिष्ठा,-चिह्न | निषूदन, वि. (सं.) मारक, मारयित, हंतु, ६. ध्वजः, वैजयंतः-ती।
प्राणहर, अन्तकर, घातक । —करना या लगाना, क्रि. स., अंक (चु.),
निषेक, सं. पुं. (सं.) अव-आ-,सेकः-सेचनं, चिह्नयति, मुद्रयति ( ना. धा.)।
अभि, वर्षणं-उक्षणम् २. गर्भाधानं ३. गर्भाधान-दार, वि. (फा.) चिह्नित, अंकित २. ध्वज- संस्कारः ४. धावन जलं ५. मलिनजलं ६. वाहकः ।
वीर्याशुद्धिः (स्त्री.)। -बर्दार, सं. पुं. ( फ़ा.) वैजयन्तिकः, पताकिन् | निषेचन, सं..(सं. न.) दे. 'निषेक' । २.अग्रेसरः, पुरोगः ।।
निषेध, सं. पुं. (सं.) प्रतिषेधः, निरोधः, नाम-, चिह्न, लक्षणं २. अस्तित्वलेशः। निवारणम्, निषिद्धिः ( स्त्री.)। निशानचा, सं. पुं. (फा. निशान) दे. | निषेधक, वि. (सं.) प्रतिषेधक, निवारक, 'निशानबर्दार' २. लक्ष्यवेधकः।
प्रतिषेधु, बाधक, निरोधक।। निशाना, सं. पुं. (फा.) लक्ष्य-क्ष, शरव्यम् । | निष्कंटक, वि. (सं.) नि बन्न-निधि, निरंतराय -बाँधना, मु., लक्षी-क्ष्यी कृ., संधा (जु. २. निःशल्य, अकंटकित। उ. अ.)।
निष्कपट, विं. (सं.) ऋजु, सरल, अमाय, -मारना या लगाना, मु., लक्ष्यं प्रति क्षिप | निश्छल, विशुद्ध।। (तु. प. अ.)-अस् ( दि. प. से.)। निकाम, वि. (सं.) निरिच्छ, निरीह, निशानी, सं. स्त्री. (फा.) दे. 'निशान' | निःस्पृह ।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |