Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
निगमन
[ ३३२ ]
निडर
-
-
२. मार्गः ३. आपणः, विपणी-णिः ( स्त्री.) | निचलार, वि. (सं. निश्चल ) अचल, स्तब्ध. ४. मेला, मेलकः ५. वाणिज्यम् ।
२. शांत, गम्भीर । निगमन, सं. पुं. (सं. न.) प्रत्याम्नायः (न्या.)। निचाई, सं. स्त्री. (हिं. नीचा) अपकर्षः, निगरण, सं. पुं. (सं. न.) भक्षणं, खादनं । हीनता, निम्नता २. अधमता, नीचता, गीता २. कंठः, गल:।
३. निम्न,-देश: भूमिः ( स्त्री.)। निगरानी, सं. स्त्री. (फा.)निरीक्षणं,पर्यवेक्षणम्। | निचान. सं. स्त्री. (हिं. नीचा ) अवसर्पि-प्रवण, निगलना, क्रि. स. (सं. निगलनं) निगल भूमिः ( स्त्री.), २. प्रावण्यं, क्रमशः निम्नता। (भ्वा. प. से.) निगृ (तु. प. से.), ग्रस् निचिंत, वि., दे. 'निश्चिंत' । ( भ्वा. आ. से.) २. दे. 'खाना'। निचुड़ना, क्रि. अ. (सं. निच्यवनं ) च्यु निगह, सं. स्त्री., दे. 'निगाह'।
( भ्वा. आ. अ.), च्युत् (भ्वा. प. से.),क्षर-बात, सं. पुं. (फा.) रक्षकः, परित्राता। निर्गल ( भ्वा. प.से.), स्र (भ्वा. प. अ.), -बानी, सं. स्त्री., रक्षा, त्राणम् ।
२. निष-सं-पीट् (कर्म.), निष्कृष्-उद्ह निगाली, सं. स्त्री. (देश. निगाल = बांस का | ( कर्म.) ३. दुर्बलीभू।।
प्रकार ) धूमपानयंत्रनाली। निगाह, सं, स्त्री. (फा.) दृष्टिः ( स्त्री.) दृक्
निचोड़, सं. पुं. (हिं. निचोड़ना) मूलं, मूलवस्तु शक्तिः ( स्त्री.) २. दर्शनं, वीक्षणं, विलोकनं
(न.), निर्यासः, सारः १.२. तात्पर्य, निष्कर्षः, ३. कृपा-दया-,दृष्टिः ४. विचारः, मतिः (स्त्री.) |
भावः, निर्गलित-निकृष्ट-पिंडित,-अर्थः । ५. विवेकः।
| निचोड़ना, क्रि. स. ( हिं. निचुड़ना ) निध-सं-लड़ाना, मु., कटाक्षेण अवलोक् (चु.)-वीक्ष
पीड (चु.), उद्-निर्-ह ( भ्वा. प. अ.), (भ्वा. आ. से.)।
निष्कृष् (भ्वा. प. अ.), निर्गल (प्रे.) निगूढ, वि. (सं.) निलीन, प्रच्छन्न, निभत ।
२. सर्वस्वं हृ, निर्वनी कृ। सं. पुं., निष-संनिगोड़ा, वि. (हि. निगुरा ) दुध, खल,
पीडनं, निष्कर्षणं, निर्गालनं, सर्वस्वहरणन् । २. अधम, नीच ३. मंद-हत,-भाग्य. दव। निछावर, सं. पु. (सं. न्यासावत: मि. अ.
नाठा,सं,पुं., बंधुहीन, निर्वाधव, अविवाहित निसार>) (पीडकदेवसांत्वनाथ) अर्पण, निग्रह
' स. पु. (सं.) अव-नि,-रोधः, नियंत्रणं- उपनयनं, उपहरणं, उत्सर्जनं २.उत्सर्गः, दानं, णा, बाधा, प्रति,-बंध:-रोधः २. दमः, दमनं |
बलि: (पुं.), उपायनम् । ३. दंड: ४.पीडन, संतापनं ५. निग्रहणं, बंधनं -करना, मु., उत्सृज् (तु. प. अ.), त्यज ६. भर्त्सनं-ना।
(भ्वा. प. अ.)। -स्थान, सं. पुं. (सं. न.) वादे पराजयस्थानं
-होना, मु., कस्मैचित् प्राणान् त्यज । (न्या.)।
निज, वि. (सं.) आत्मीय, स्वीय, स्वकीय, निग्राह, सं. पुं. (सं.) शापः २. दंडः।
| स्वकः, आत्म-, स्व २. व्यक्तिगत, वैयक्तिक निघंटु, सं. पुं. (सं.) वैदिककोषविशेषः । ३. मुख्य, प्रधान । २. शब्दसंग्रहः।
-का या निजी, वि., दे. 'निज' २. । निघर्ष, सं. पुं. (सं.) दे. 'घिसाव' २. पेषणं, निठल्ला-ल्लू , वि. (हिं. नि+टहल = काम) चूर्णनं, मर्दनम् ।
क्षीण-निर् ,-वृत्ति, वृत्तिहीन, निर्व्यापार निघात, सं. पुं. (सं.) प्रहारः, आघातः । २. अलस, कार्यविमुख । सं. पुं., वातरायणः । २. अनुदात्तस्वरः (व्या०)।
निठाला, सं. पु. (हिं. नि+टहल ) अवकाशः, निघाती, वि. ( सं.-तिन् ) प्रहर्तृ, आहन्त, निर्व्यापारता।
प्रहारक, आघातक २. घातक, मारक, प्राणहर। निठुर, वि., दे. 'निष्ठुर' । निचय, सं. पुं. (सं.) समूहः, राशिः, गणः, निठुराई, सं. स्त्री. (हिं. निठुर) दे. 'निष्ठुरता' ।
निकरः २. निश्चयः ३. संचयः, संग्रहः। निडर, वि. (सं. निर्दर ) अभय, अभीत, निचला', वि. (हिं. नीचे ) अवांच , अधःस्थ, निर्भीक, विदर २. साहसिक,साहसिन् ३. धृष्ट ।
अधरः,अधस्तन, नीचस्थ,अधः-(उ.अधोदेशः)। '-पन-पना, सं. पुं., निर्भयता, निर्भीकता इ.।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |