Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
चखाना
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
चटपट, " चटसे
39
[ १९४ ]
चखाना, क्रि. प्रे., ब. 'चखना' के प्रे रूप | चलना, क्रि. स. (अनु. चग > अथवा चणं + गिलनं > ) क्षुधां विना भक्षू ( चु. ) । चचा, सं. पुं. दे. 'चाचा' । चची, सं. स्त्री. दे. 'चाची' ।
चचेरा, वि. (हिं. चचा ) पितृव्यसंबंधिन् । - भाई, सं. पुं., पितृव्य पुत्रः, पितृव्यजः । चचेरी बहिन, सं. स्त्री. पितृव्यपुत्री, पितृव्यजा । चचोड़ना, क्रि. स. (अनु.) दंतैः निपीड्य आ - चूष (भ्वा.प.से.), बलवत् स्तन्यं धे ( स्वा. प. अ. ) । चट, क्रि.वि.
(सं. झटिति ) क्षणेन, क्षणनिमेष -मात्रेण, सपदि, द्राकू, अंजसा, क्षणात् सद्यः, -एव, तत्क्षणं-न ।
चढ़ना
चटरजी, सं. पुं. (बं.) चट्टोपाध्यायः, वंगप्रांतीयब्राह्मणभेदः ।
चटवाना, क्रि. प्रे., ब. 'चाटना' के प्रे. रूप । चटशाल, चटसार-ल, सं. स्त्री. (हिं. चट्टा = चेता + सं . शाला ) पाठशाला, विद्यालयः । चटाई, सं. स्त्री. (सं. कटः १ ) किलिंजकः, किलंज, तृणपूली, पादपाशी, आस्तरः । चटाक, चटाका खा, सं. पुं. (अनु.) विरावः, सशब्द, भंग:-स्फोटनं, परुषस्वनः, चटाक,शब्दः ध्वनिः (पुं.)।
चटाचट, सं. स्त्री. (अनु.) चटपटा, -शब्दःनादः, चटचटायितं, चटचटात्, कारः - कृतिः (स्त्री.) - कृतम् ।
चटाना, क्रि. प्रे., ब. 'चाटना' के प्रे. रूप | चटुल, वि. (सं.) चंचल, चपल, लोल २. सुंदर ।
-करना, मु., अशेषं निगल (भ्वा. प. से. ) २. परद्रव्यमात्मसात् कृ । -पट करना, क्रि. अ., त्वर् (भ्वा. प. से.), आशु कृ ।
चटोर-रा, वि. (हिं. चाटना ) अझर, घस्मर, अत्याहारिन्, बहुभोजिन् २. स्वादरस, प्रियलोलुप, जिह्वालोल |
चटक, सं. स्त्री. (सं. चटुल > ) शोभा, श्रीः- चटोरपन, सं. पुं. (हिं. चटोर) घस्मरता, कांतिः-द्युतिः- दीप्तिः (स्त्री. ) । औदरिकता २. स्वादलोलुपता, जिह्वालौल्यम् । -मटक, सं. स्त्री, प्रसाधनं, अलंकरणं, मंडनं चट्टा, सं. पुं. ( सं. चेटः > ) छात्रः, शिष्यः । २. हावभावाः, विलसितं विलासः । - बहा, सं. पुं. (हिं. चटटू + बट्टा ) क्रीडनकसमूहः ।
.
चटक ( ख ) ना, क्रि. अ. (अनु. चट) स्फुट् ( तु. प. से. ), दु-भंजू - भिद् ( कर्म. ), वि-, दल (भ्वा. प. से.) । सं. पुं., चपेट:-टिका । चटकनी, सं. स्त्री. अर्गलं, तीलकम् । चटकाना, क्रि.
(अनु. चट) कील:-लं,
एक ही थैली के चट्टे बट्टे, मु. समस्वभावाःतुल्यशीलाः मानवाः । चट्टान, सं. स्त्री. (हिं. चट्टा = चकत्ता ) शिलोच्चयः, स्थूलशिलाः, शैलः, महाप्रस्तरः । चट्टी, सं. स्त्री. (अनु. चटचट ) पादत्रं,
स. (हिं चटकना) ब. 'चटकना' के प्रे. रूप २. अंगुली : स्फुट् (प्रे.) । जूतियां - ' मु., न्यर्थे दारिद्रयेण वा भ्रम् (भ्वा. दि. प. से. ) 1
चटकारा वि. दे. 'चटकीला' २. चपल, चंचल । चटकीला, वि. (हिं चटक ) भासुर, उज्ज्वल, प्रभावत् २. चित्र, नानावर्ण ३. दे. 'चटपटा' | चटनी, सं. स्त्री. (हिं. चाटना ) अबलेहः, उप- अव, दंशः, व्यंजनं, उपस्करः । चटपटा, वि. (हिं. चाट) स्वादु, सुरस, सरस, रुच्य, रुचिकर २. तीक्ष्ण, तिक्त । घट (टा) पटी, सं. स्त्री. (हिं. चटपट ) त्वरा, तूणिः (स्त्री.), शीघ्रता, क्षिप्रता । २. उत्सुकता आकुकता ।
पादुका, पादू : (स्त्री.) ।
चट्टी, सं. स्त्री. (हिं. चाँटा ) हानिः क्षतिः (स्त्री.) २. दंड, अपकारशुद्धिः क्षतिनिष्कृतिः (aft.) 1
चट्टू, सं. पुं. (हिं. अनु. चट) पाषाणमयं बृद्ददुदू(लू)खलम् ।
चड्डा, सं. पुं. (देश. ) जंघामूलं, ऊरुसंधिः (पुं.); विदूषकः । वि. मंदबुद्धि, मूर्ख । चढ़ना, कि, म. (सं. उच्चलनं ) उदि उद्या (अ. प. अ.), उपरि-उद् गम्, अधि आ रुह (भ्वा. प. अ. ), अधिकम् (भ्वा. प. से., भ्वा. आ. अ. ) २. उत्था ( स्वा. प. अ. ), समुस्था (भ्वा. आ. अ.) १. सं-, ऋ (दि.
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |