Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
उछाल
[ ६७ ]
उठान
( भ्वा. प. अ.) ३.त (भ्वा. प. से.)। सं. | उजास, सं. पुं. ( हिं. उजाला ) आलोकः, पुं., उच्छल नं, उत्पतने, उत्-, प्लवनं, बल्गितं, प्रकाशः। प्लवः, झपः-पा।
। उजियारी, सं. स्त्री. (हिं. उजारा) चन्द्रिका उछाल, सं. स्त्री. ( सं. पुं. ) दे. 'उछलना' २. प्रकाशः ३. सती नारी । सं. पुं. । २. प्लवनावधिः, प्लुतिसीमा उजयिनी, सं. स्त्री. (सं.) अवन्ती, विशाला, ३. वमनम् ।
मालवराजधानी। लास
च्यालन उच्छल उज्ज्वल, वि. (सं.) देदीप्यमान, प्रदीप्त, (प्रे.), उत्क्षिप् (तु. प. अ.) २. प्रकट (प्रे.)।
रुचिर, भासुर २. विशद, निर्मल ३. श्वेत, उछाह, सं. पुं. ( सं. उत्साहः ) उत्सुकता,
सित ४. निष्कलंक, अकलुष ।
उज्ज्वलता, सं. स्त्री. (सं.) दीप्तिः-कान्तिः (स्त्री.) व्यग्रता २. हर्पः, आनन्दः ३. उत्सवः
२. स्वच्छता ३. धवलता ४. निष्कलंकता। ४. रथयात्रा। उजड़ना, क्रि. अ. (सं. अवजटनन् :-) विजन- ।
उटंग, वि. (सं. उत्तुंग >) क्षुद्रपरिमाण ( वस्त्र)। निर्जन (वि.) भू २. नि-अव,-पत् ( भ्वा. प. उटज, सं. पु. ( सें. पुं. न.) पणे, शाला-कुटी, से.), संस-भ्रंश (भ्वा. आ. से.) ३. क्षयं या
कुटीरः। ( अ. प. अ.)।
| उठना, क्रि. अ. (सं. उत्थानम् ) उत्था-समुत्था उजड्डु, वि. ( सं. उत् + जड > ) जड, मूढ़,
( भ्वा. प. अ.) २. उदय् ( भ्वा. आ.से.), अश २. असभ्य, अशिष्ट ३. उदंड, निरंकुश ।।
उद्-इ (अ. प. अ.), ३. उच्छल ( भ्वा. उ. उजबक, सं. पुं. (तु.) जातिविशेषः २. मूर्खः ।
से.) ४. जागृ ( अ. प. से.) ५. उत्पद्
(दि. आ. अ.) ६. सहसा आरम् (भ्वा. आ. उजरत, सं. स्त्री. ( अ. ) भृतिः (स्त्री.),
अ.) ७. सज्जीभू , उद्यत् ( भ्वा. आ. से.) वेतनम् २. कर्मण्या, निष्क्रयः।
८. परिस्फुट (वि.) भू ९. फेनायते (ना. उजलत, सं. स्त्री. (अ.) शीघ्रता, त्वरा।।
धा.) १०.निष्पद्-समाप (कर्म.) ११. (रीति उजला, वि. (सं. उज्ज्व ल) श्वेत, शुक्ल, शुभ्र,
आदि) विलुप (दि. प. से.) १२. व्यय्धवल, सित, धौत, गौर २. स्वच्छ, निर्मल ३.
विनियुज् ( कर्म. ) १३. विक्री (कर्म.) दीप्त, दिव्य, प्रकाशमान ।
१४. भित्त्यादयः क्रमशः निर्मा ( कर्म.) उजागर, वि. (सं. उत् + जागरित >) प्रकाश
१५. गोमहिण्यादीनां गर्भधारणेच्छा । सं. पुं. मान २. प्रसिद्ध ।
उत्थानः, उदयः, उत्पातः, उद्गमः, ऊर्ध्वगमनं, उजाड़, सं. पुं. (हिं. उजड़ना ) जीर्ण-शीर्ण,
अधिरोहणं, उच्छलनं, जागरणं, सहसा आरंभः, स्थानम् २. निर्जन-विजन, स्थानम् ३. वनम् , |
सिद्धता, सज्जता, स्फुटनं, उत्सेकः, समाप्तिः अरण्यम् । वि., जजेर, जीणे २. शून्य, विजन | (स्त्री.), पिधान, विलोपः, व्ययः, विक्रयः, ३. एकान्त, निभृत।
! भाटकेन नियोगः । उजाड़ना, क्रि. स. (हिं. उजड़ना) निर्जनी- उठती जवानी, सं. स्त्री., यौवनारंभः ।
शून्यी, कृ, अवसद् (प्रे.) २. नि-अव, पत् । उठते-बैठते, क्रि. विः, प्रतिक्षणं, सर्वदा। (प्रे.) वि-प्र, नश ( प्रे.), प्र-वि,-ध्वंस् ( पे.), उठना-बैठना, मु., आचारः, व्यवहारः, उन्मूल-उत्पट् ( चु.)।
शीलम् । उजाड़, वि. (हिं. उजाड़ना ) अतिव्ययिन् उठवाना, क्रि. प्रे. (हिं. उठना) अन्येन २. मुक्तहस्त ।
उत्था-उद्गम्-उन्नम् (प्रे.)। उजाला, सं. पुं. ( सं. उज्ज्वाल: ) प्रकाशः, उठाईगीरा, सं. पुं. (हिं. उठाना+फा. आलोकः, धुतिः-दीप्तिः (स्त्री.) । वि., उज्ज्वल, । गौर ) चौरः, मोषकः २. धूर्तः, कितवः। प्रकाशमान।
| उठान, सं. स्त्री. ( सं. उत्थानम् ) समुत्थानं, उजाली, सं. स्त्री. (हिं. उजाला ) चन्द्रिका, | उद्गमनम् २. वृद्धिः (स्त्री.) ३. आरम्भः ज्योत्स्ना। वि. उज्ज्वला, दीप्ता ।
। ४. व्ययः।
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 091001 |
| Book Title | Adarsha Hindi Sanskrit kosha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramsarup |
| Publisher | Chaukhamba Vidyabhavan |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 831 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 15 MB |