Lokprakash

SR No.: 090439
Original Sutra Author: Vinayvijay
Publisher: Sanghvi Seth Shri Nagindas Karamchand Ahmedabad
Total Pages: 629
Language: Hindi, Gujarati
Classification: Book_Devnagari & Religion
File Size: 16 MB

Page 444

-
--
२६) ॥ श्रीलोकपकाशे तृतीयः सर्गः ॥ {सा० १८८) (४०९) न्द्रिय ने मन ग्रहण करी शके तेवा स्थाने ) रहेला शब्दादि विषयोने जाणे छे अने देखे थे, अगवा श्रुतवडे संस्कार पामेली बुद्धिथी ( मतिज्ञानी जोव) सर्व द्रव्योने ( अर्थात् सर्वस्थाने रहेला विषयादिने) जाणे छ. ॥ ८७७ ॥ तथा क्षेत्रधी लोक अने अलोक, तेमज काळधी भृत-वर्तमान-ने भविष्य कालने, अथवा सर्व काळने, अने भावथी औइयिकादि भावोने जाणे ॥ ८७८ ॥ भाष्यकारे कह धुं छे के-"आदेश एटले प्रकार. त्यां सामान्य प्रकारथी धर्मास्तिकायादि सर्व द्रव्योने जाणे. परन्तु सर्व भाववडे न जाणे [अर्थात सर्व पर्यायो न नाणे ], तथा क्षेत्रधी लोकालोक आणे, अने काळधी त्रणे प्रकारना काळने अथवा सर्व काम्ने जाणे, अने भावथी औदयिकादिवा पांच भावोने जाणे, का. रणके मतिज्ञानने पटलं जज्ञेय ( जाणवा योग्य ) छ. ॥ ८७२ ।। अथवा आदेश एटले सूत्र ते मूत्र [ शास्त्र ] बडे उपलब्ध (माप्त करेला-जाणेला) पदार्थोमां ने सूत्रनी भावना विना पण ( ते शाखना चितवनविना पण ) ते मनिज्ञानीन मतिज्ञान सूत्रने अनुसारे प्रसरे छे" तथा तत्वार्थ वृत्तिमा पण कहथु छ के-"प्रथम श्रुतज्ञानवडे जाणेला पदार्थोमां ज्यारे अक्षरनी परिपाटी विना सारी रीते भणेली विद्यावालो मतिज्ञानी द्रव्योने चितवे छे त्यारे मतिज्ञाननी विषय सर्वे द्रव्य होय छे. परन्तु सर्व पर्यायोने जाणतो नथी, कारणके मतिनो विषय अल्पकाळवाळो छ, अने मननी शक्ति [ तेटला अल्प काळमां सर्व पर्यायो जाणे नेवी) नथी." ए रीते मतिज्ञाननो विषय कह्यो. ।। ८८० ।।
भावश्रुतोपयुक्तः सन् जानाति श्रुतकेवली । दशपूर्वादिभृद् द्रव्याण्यभिलाप्यानि केवलम् ॥ ८८१ ॥ यद्यप्यभिलाप्यार्थानन्तांशोऽस्ति श्रुते तथाप्येते। सर्वे स्युः श्रुत्तविषयः, प्रसङ्गतोऽनुप्रसङ्गाच्च ॥ ८८२ ॥ यथाहुः ॥ पन्नवणिजा भावा, अर्णतभागो उ अणभिलप्पाणं । पन्नवणिज्जाणं पुण, अणंतभामो सुअनिबद्धो ॥१॥ (प्रज्ञापनीया भावाः अनन्तभागस्त्व नमिलाप्यानाम् । प्रज्ञापनीयानां पुनः, अनन्तभागः श्रुतनिबद्धः ॥१॥ ( सा० १८९) तथा ॥ श्रुतानुवर्तिमनसा, ह्यचक्षुर्दर्शनात्मना । दशपूर्वादिभद् द्रव्याण्यभिलाप्यानि पश्य