Shaktayanacharya Vyakaranam

SR No.: 090412
Original Sutra Author: Shaktayanacharya
Author: Shambhunath Tripathi
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 1971
Total Pages: 487
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Grammar
File Size: 14 MB

Page 54

ला. ५ . २ सु. १४४-१५० समोथवृत्तिसहित निशि, निमायाम् । बस्ना, अराजः । गूपा', यूपेण । दोप्या, दीपा । मा, मटा । सपना, दा कृता । उन्ना, जदान । भास्न, आसन | मारा । चकारादा इत्युत्तरत्र नानुवर्तते । अदीति किम् ? 'पद: । पा।।
पादोऽपदस्य ग्यसुदछिण्यादी पद् ॥ १२११४४ ॥ अपयशफारस या दाद इत्ययः, तस्य गीतस्मिन् सुच्छिप्यादिवजिते चान्यस्मिन् प्रत्यये परे पद् इत्यममादशः भवति । द्विपदी दुले । परः पश्य । हिपदी इयम् । द्विपदिकां दधाति । माघ्रपद्यः। पदि पतो पि विपि पदः। पल्या व्यापारविवरसपान्। अमवस्येति किम् ? द्विपायाम द्विपार । निपामाम्यति । गमुनिमायाविति जन : हिनादौ । द्विपदः । ब्यान्नमन्दि दुलानि पश्य । पादयति । व्यावसाति । व्यापारले पाकः ।
क्यस उस् ।। १।२।१०५ !! अपदरांशकस्म अवयवो यः वास्तव मागण्यादी गरे उसल्यवपदेशो गति। विदुपौले । विदुपः। विदुपा। विदुष्मान् । पनुपी ले। पः। सुधा । गुमान् । पद पुस । मयुमः । पमुपयुम्नान ! यसुच्छिमादावित किम् ? विद्वांसी बांसीपिसि कुलानि । विद्धयति। दिदस्थति । विद्रस्यते । अपदस्मेति किम् ? विद्न्माम् ! विदुर । कपः किम् चर्सदमा । मरने ।
श्योऽचः ॥शरा१४६॥ अपराशरूपानमयो मोर ति जनमानस परममियादीम इत्ययमादेशों भवति । दधीची, मधूची कु । मधुचः । मधूबा । ग्यसुच्छिण्याविति कि । दक बो। वक्ष्यामि कुलानि । दध्याति । वाच्यति : दध्याति । अपदस्थति किम् ? दध्यभ्यान् । दध्यक्ष । लुसनपारसहपादिएन भवदि-साध्वम्ना शाबश्यरचतेरीयां सुग नास्ति । पाचारः सदिया ।
उदई॥२।२।१४७॥ उद् इत्येतस्मात् परस्य अपदसंजकस्य अश्यास्य गुप्लन कारस्याचदः पसुद्धभिप्यादी प्रत्यये पर इलाम देशो भवति । उदीची कुले । उदीत्रः । उदीचा । धनागरः । ग्यसुद च्छिमाराविति किम् ? उदची। सदञ्चः । उच्च कुलानि । उदयति । श्यनिन । उदध्यते । भारती विर? उदग्भ्याम् । उदः । टुप्तन कारग्रहणात् (7) सकारल्य न भवति-पञ्चौ । उपन्य ।
श्वयुचन्मयोनां वस्येसुप्यश ।।१२।१४।। श्वन ३६न मनन श्वेतभ्यः धारयांकावर रथसुदभिप्यादी प्रत्यये तुपिच पर सवयवस्य वयस्य उपदिशो भव। गनीया । विनाल | गुजः । शुना । अतिनोयम् । अतिमूनी कुले । दूनः । यूना । दिनपोनीयम्। अतिनवानी कुले । मधोनः । मघोना । ईगुपीति किम् : शीनं मांग़म् । योजनम् । मभवनम् । शनिाशावित किम् ? श्यामा । चुकानौ । मकवानों । प्रियश्वानि 1 दिययवादि। प्रियमश्वानि कुलानि । अपस्मेति किम : वभ्याम् । वरिः । गुवचिदिकारोच्चारणं नवारान्तसम्प्रत्ययार्थम् । इह न भवति-पवती: एका युवाया। युबा । प्राविधिम: लिशिशिर ) पनि प्राशि । तत्पश्यना, मातरिश्यना मानवागांव गयति । दाकारः समविदार्थः ।
चोऽजोऽहल्यमात् || १२|१४ । अपराशावावर अम्पाय:12 RELIER:मुनिनवादशा भवति, न चेत् सनपारदो हलोमन्सराहकार नाकारारच पर: स्यात् । रोगम् । माः । रस्ता । तमाः । तपा। बसवनादित लिन ? गणा। मंगा: भाररिकम कमा । हा प्रायो। साना : ग्बगुदाधिवत ? राजामी । गुराकानि । अप 1: - भाम् । गाभिः । ईगति नि ? राजानः | मरः रावदिशा।
उिपयोर्वा ॥ श१५० || अपदसतकावयस्य अभिस्यतेमासाना , नचेत सोन्शन्दो हल्नगावरी भवति । राज्ञि, राजनि। तश्गि, तक्षणि' । नाम्नि, सानि । अहल्कामाथिति
5. पुणः क०, म । २.णिज का स01 ३. शिबहुल भादिषु 20, म.टि४, पानपानिपछत्या:मनः पन्चामाध्ययात् , २०, न. दि०। ५, ज्या का, म. टि०। ६. लपपत्यद इशुकण--२०, मटि । ७. पपुषी बुर । पपुष: 1 पपुपा । पपुरमान , म । ८. - होनोऽन्द
निति का, न टि०। ९. - ले। दधीचः, दोचा। मयू-क.मः । १०. -- , म । 52. - शणि दाग्नि शमनि । सामिन । १०,मः।