Shaktayanacharya Vyakaranam

SR No.: 090412
Original Sutra Author: Shaktayanacharya
Author: Shambhunath Tripathi
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 1971
Total Pages: 487
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Grammar
File Size: 14 MB

Page 53

५२
शाकायन व्याकरणम् [. पा. २ सू. १३४-१४३ पस्य' (ग्राम ) इति लोहानी, पलोहान: इत्पय नियमो न भवति । वाग्मिनी, वाश्मिनः इत्यय अनिनस्था ब्रहणान्यवताऽनकन च इति भवति ।।
साचतोश्चरा२११३७|| अस्थित्युदनुबन्धस्य हुन-हन-वार्यम्गः पसौ गरयोगवा रस्तस्गिन पूर्व दोपी भवतिन चहामन्त्री । भवान् । सोमान् । एतावान् । कृतवान् । दी। वाग्मी । ब्रह्महा । पूपा । अर्यमा। प्रियगोमान । प्रियदायी। कानन्त्रण इति किम? है गोमन् । है दण्डिन् । 'अस्यित्युकारानबन्धमापस्मोपादानादिह न भवति । वृहत्-यहन् । शत-पचन्., पटन् । जाजरन् । इन्नादोनां शो नियमावप्राप्त न ।
पसोऽनेधादेः : २२:२३॥ अनेश्रादेरसन्तस्य सो परे यस्तवाहनो र दो भवति न चंकामन्न। "अप्सरा: 1 गुपया: गौः। सुस्तोताः नदः । अमेधावरिति किम् ? । चर्मधः । एपावः प्रतिवादिष्ट भवति । दूलशिरस्यटेचात्यय:--स्थूलशिराः । न चैकामयण रति किम् ? हे बंधः 1 है मुश्यः । मोगविभागां नित्यरमाभावार्थः ।गाहावेति निगमो विज्ञायते ।
इचे॥१३६।। एवं यसलका पाका रामचकार आदेशस्तहिन पोन्दी भयसि । नाचः। प्राचा । दीरः । दधीचा | मधूधः । गधूचा ! कर चः । नाचा । प्राची। प्रतीची । प्राध्मः । प्रायः । शवारानुबन्धा दिन न गति । 'अग्निनिद' शन्ना रस्तदभिव्मत्यर्थः । अन्यथा हि मधुर चुत नाचष्टे मधुन् । मधुश्ची इत्या रयाम् । आंग: Fire ? शुभवा । गुलिम्चा ।
नाम्यतिन तुप: ॥१॥२॥१४०|| नामि आमादेशे तिसूचनुपरकाराजितस्य पूर्वोऽन् दीपों गति । श्रमणानाम् । संपतानान् । मुनीनाम् । साधूनाम् । पितृगाम् । मातृगाम् । अतिम चतुपण इति किम् ? पिरणाम् । चतुम्।ि तसरगान् । अगित्सलथयविपर्ने प्रतिषेधः । देशमपचारिति स्थानिवद्भाबाद अनतमपि प्रतियः । आप इति प्रतिवन नामि व्यवधानेऽपि दीर्थो शायने 1 सासनम् । पञ्च.नाम् । बारोगाभ् । अपूगार । नाभीति वचनाहि न भवति । यूपयाम् । अमंगाम् । धर्मणाम् । दनिनाम् । दमाम् इत्या' । अनकत्वालाक्षणिकत्वाचन भवति ।
तुएं ||१२।१४।। न इत्येतस्य नाभि पर पूर्वे: दोधी भवति या 1लणान्, नृणाम् । वाग्न हणमस्म विधाल्पार्थम् ।
संख्याया विसायादहस्याहन्छौ ॥१।२११४२॥ संख्यामा वि गाय इत्याभ्यां च याभ्यां मरस्य अह इत्येतस्य की परं वा अहन इत्ययभादेशी भावति । इचोरोभवो द्वयनरत स्मिन् "पह्र । "ताबह. सापनि, तावद । विगतमी हास्यास्मिन् नि, महान, महे । सारमह्नः सामा हस्तात्मन् नायाङ्गि, सायान, ताथाले । रुरुवादिर मादति किम् ? माहे । अत्यति किम् : द्वयोरलोः समाहाले अहस्तस्मिन् “बल्ले : 'द विन किम् ? दुमः । व्यलः ।
__पन्नोगात् हन्निशमन्यूपं दोपन्य कान्शकन्नुदन्नासँचासुदि ।।।३.४३ः। अटि भाप्ता प्रवृतिः परादीनाम राना | पाय यस मासिका नाम हृदय निशा अगक युग दोर यत् शत् नया असन इत्येतेषामटि टोमिन विर या पद् बन्नस्"सद् नि असन् यूरन् दोन् यकान् पाकन अब असार मेले जाता । गा, यम. मी। नसा, नासिकाया . मालिमा हरिहरी।
१. अश्विकप न०। २. मातृ---रन, क., म. । ३. धाः, अप्सराः
। ४. विज्ञायर फ.५, मक। .. - न्योग यानादि-क०, न०। ६. -श्री। मधुध ४.०, म । ७. - लुप्यः कर भा० । ८. - सुगाम् । पपणा---०. म । २. - तु अनुरिति चनु सुरपि-कर, म. 1 १०. सरत्या विकर, म । १६. इतिहानि, स्थझे। का०, म | उमयविकार, त्रैरप्दमू-कoit | १३. शायहरदशरले काटि | १३. हा कम । १४.बहे, म । १५, -ए-०म० । १६. पलला , म १७. -मास का, म ।1८. सूज क म । ५९. नरन मास् हद क० मा ।