Shaktayanacharya Vyakaranam

SR No.: 090412
Original Sutra Author: Shaktayanacharya
Author: Shambhunath Tripathi
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 1971
Total Pages: 487
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Grammar
File Size: 14 MB

Page 42

K
a
tion.....
..........
. . पा, २ सू. ५६-६५]
अमोप्रवृतिसिंहसम् कुलानि । प्रापिमुखेण । गुरुनुखेण । पुष्पमेणाम् । क्षरमेषाणाम् । एकाधि-हाहणी । ग्रहणौ । मापपाभि । खीरणागि । मारपेण | धोरण । नित्यार्थ बचना ।
कोऽपि ||२२|५|| कायनपत्योः क्यामध्यस्य च तकारस्य त आदेशाः स पादेशादन्यस्मितस्मात् सूधार परसिन् बियो प्रमानेन् भवति । सामिमान् । पाकिवा 1 लम्युः । पुग्नुः । युया । पध्दा । यत इति किम् ? य: येन । ककारः किन ? हे मनः । असत्यग्र ककारे लुक्तीणोति लुचो सवारीस्वरुप प्लुतः गया । अति वि ? धगणः । धन | गर इति किम् ? लग्नः । मनः ।
वियत्रः सप्तिः ॥शाद०॥ परिभासानिभितनिमित्तार्या" । यः पश्यनिह पार किमि विधी दो,सर्व: मावादिन्नश्न परमननसाररुप पाने भवति। सच परसिगन पास्त्र प्रवर्ग मानेशा गतीति बेदितव्यम् । सस्थतिय सिमस्कासी तोग्यदात् । तत्र पिवतः रापिभमति । बाशु । त्वद् । प्राक्षु । कृपक्ष । रा-राषिषा ! धनुषण। पितम् । मातृपु । एप: । दोश । गोषु । नोदु । धूर्षु । विपन इति किम् ? बालासु । मालासु । स इति चिन् : मुनीनाम् । राम्धूनाम् । मातृपि:श्वसुविरितिवत् माद एत्यगः । श्रोयेणः । वारिणः । विवा इति विम् ? सनः । योरसेनः । स यति किम् ? श्रीदेवः ।
शनमः ॥शरद चापिपरगागा । विजः परों यः शर नम च तस्माच्च परस्य सकारस्प माने पिर्भवतीति वेदितव्यम् । सपिर। धनुषु । ननिःगु । धन:पुः । समापि । धनपि । नम्ग्रहणमनुस्वारनियमार्थम् । 'सु निरस्व निस्स्ये' इत्या किंवनः परारोमेति गगति योगविभागः पिरमा शर्ममा विदोएमाः । तेह नगरी-गारगु। म
सिच्चों नयजिशिशER||शिनि क्षरण यास्य यदिपिरादोन भवति। समतेरडीदि किम् : सिपंच । अभिपिपिवति । परिणायम, तेग उपरगनिरिप्ता पिप्राप्तिः प्रतिपिपते ।
सुजः स्यसनि ॥१।२।६३॥ गुजः अादि प्रत्येच सूत्र साधीमः । सुर: स्मै रानि च प्रत्यये दियदेशो मा भवति । अभिगोष्यति । पारसोयति । अशीयत् । नर्यष्यत् । हानि--सुषति । चित्रप्-नुसूः । स्परानौति किम् ? गपाप । अभिगोति । इयम परिमाया।
सेधतेर्गतौ ॥११२६६६|| संघतेर्गती वर्तमानस्य पिरादेशो न भवति । अभिधात गाः । अभिसेधयति गा: । गताविति किम् ? निदेव प्रतिपेत्य कार्यात् । इपमपि परिभाव ।।
शास्वसिस्ति तस्यासकसातोऽवडापदात शश६५॥ विना विवरच शर्णमः परो : दाशिवसिधभीगा यश्च सिस्किरानुवन्धः सिरसस्तेः सिः' [ ११३।६७ ] इत्यादिविक्षितो यश्च कृतो विहितः रामर: स स्थानिकगितो यश्च कृतस्य सत्प्रत्य वजितस्य-वयवः सकारस्तस्य स्थाने पिः इत्यवभादेशी भवति न चेतरा बतायात पदाच भात । शाति--अशिपत् । अशिपताम् । शशिपम् शिष्टः । शिवान् : शिट्या ।हरि: । अया। वरी-उदितः । उपितवान् । उपिस्था । दायते । पति-जदातुः । जा: । जक्षिवान् । गि-नुकष्टवाग् । हिवारोश : त्रिपचति । सपिण्डम् । अनुप्काइम । वृत्तः-पः । सिपेच । स्थ-दर । त्वर । निशियति । कासादिवर्ण किर ? असिनन । अगिसकर | ॥रा घयमानुपादायते । SARAL: sirit? पाय । मधुस्थति । निस्ते । निस्से । सुविस्पतअन चरद्वित्वयोन भवति । सेनिन संयोनलोऽपदान्तस्यात् । मुनिसात्करोति । सानुशात्करोति । अपदादित्य सिद्धे सात: प्रतिषेधों वालपदारप्रविनार्थः, तेन बाइ रवा मुनिपु साधुप इत्यत्र प्रतिबंधो ग
१.यक०, म० । २. हमनः क मा । ३. लुशोऽस-०, म०। ४, अन्न:- , म.। ५. नियमार्था क०, म०। ६. - पि-क०, म०। ७. मानेऽप्त- , म । ८. बस्ति क०, म । १. सकस्सातो कम। १०. निस्से के०म०।11, -ते । अभिसेसियले क०,गा । १२. इसि वाक्य क०, म० पुस्तकयोस्ति । १३. -ति । स्थे । अभि-०म० ! १४, सुस्पते २०, म । १५, सिंपेध क०, म०) १६. सिरिकारानु-क०, म । १०. शास् क०, म । १०. सुनुष्यते क., म.। १६. सीनि क०म० ।