Shaktayanacharya Vyakaranam

SR No.: 090412
Original Sutra Author: Shaktayanacharya
Author: Shambhunath Tripathi
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 1971
Total Pages: 487
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Grammar
File Size: 14 MB

Page 41

शाकटायन व्याकरणम् [भ, १ पा. २, सू. ५२- ५८ वहेंण कारयेण । गर्भेग : शुष्ण । मूर्खेग । वोंग । अग । एपेण । दर्षेण । दर्नेग । कममा । हणम् । घर केप । उरके । उर:रोण, उरण पत्र प्रतिपंचयमन च ज्ञापकरम्यस्मिसन्तरे गवतोति ।
घि नः ॥१२॥५२॥ गन्धकारे स्थागि मसरन्तरे सति णो न भवति । अन्ना। मध्ने । ब्रह्मना । अझने । घीति किम् ? वृत्रहणी । महगः । न इति किम् ? अपंग'।
पदनालयतद्धिते : ११२॥५३:: आवजिरा पदे स्थानिनिमित्तबोरन्तरे सनि णो न मयति न चेत् पद तद्धिते परे भवति । मावाद्धम् । पर्ययनद्धम् । गायकुम्भवापेन । चतुरङ्गयोगेन ! अनाडिति किम् ? नागदम् । पर्यागद्धम् । अतरित इति किन् ? आगोमयेग । झुम्कगोमयेण ।
अन्तः क्षाभ्नादीनाम् ।।१।२।५४।। पदान्तत्य भगा दीनां प नयारम भोग गलति । पक्षान् । गरान् । alTiसः । समयन्ति । शुम्नन् । शुन्नानः । तृप्नोति । पृनुतः । वस्ति । तान्न इत्यत एक पाठात् स्नु:----आनानी। आचार्य भागोमः । शुभना तृप्नु, आचार्यानी, याचापंझोगोन, मुवन् अहन, पक्वन् यन मन लगान नटन घन वन नदी विटेप निदान अनि अनुप नन्दिन मन्दन नर्तन गहन नवन इति अनादिरागिणः । यत्र-आचार्यभानान्तर लि पारित: बालन अन इत्यत्र पुर्वपदस्थात् पत्य सलवे या चोरिति : सत्तो गह्नान्ले पोसेरि । नदने हि नमीनाइगिण इति च ।
R५५!| नतीगोविन्तस्य लोग यति । नरीनत्यते । न । नरसि । नन तीति । इति किम् ? हारेण ।
अभिने |१२१५६|| ग इति वर्तते । ८काराद् रेफाच्च परत्य नफारस्य स्थाने ग इत्ययमादेवो भवति न स्थानिनिमित्तादि यस्मिन् पदे वतेत । नूगः । तमाः । चतुर्णाम् । दीपम् । आस्लोगन् । तिगान् । चतगणान् । गतणम् । परति निन् ? नियति । साबुनयति । अन-अभिन्नवायये मा भून । मेघनासिकः । नमन राबः इलाममणि रामारा दागिनरचय भिमपदे । नभिनमित्य आतिभेदात उदभेद इत्याश्रीयते । वृर्वनालो । पास्ते पत्र 'समिदं पहिर' त्याप्रयेण या प्रतिषेधः । तथा च मुद् इत्यपि सिद्धग् । शुभ्नायी वा अत्यम् । गभगोया अस्तीश गर्ग गंगी । म भोगीगः । सपायाः इत्या नकारः प्रत्ययस्थो न मिरवः ।
पूर्वपदस्थाद्वान्तनम्सुपः ।।१।२।५७॥ गुपवर मात्र पकारा रेफाच परो र उत्तरपदस्यान्तो सचनमः गदन गुपयो गकारमतस्य नकारादेशी वा नवतिः । मापवापिगी। मापवापिनी । श्रीहियापिगी। दहिनापिनी । गम्-पापयागि : पान । गोहिकापि, हिवापानि कुलानि । प्रहिवन, प्रहिन्यन् । प्रेष्यन्, प्रेन्यन्', रावण, मपयापन । लोहिकार, बोहिन । मापवापापम्, ( मापयापानाम् ) । (मीहिनापणार ) श्रीनिनाम् ! कुर्वगरस्थाविधि गिन् ? बूनवारिणा ! गुरुपकारेग इत्यय-अन्तरङ्गशानित्यभेय पलम् । स्वस्थनमा दन्त विनियमान ! म शेवाल—अन्तनम्। साइति किन ? दाक्षीणो मगनी याधिमानिनी गगगगी। पारण::नगीपः। गवानिमी, मापयापिनी इत्यप गिनन्तस्य गर्ष रामायः पश्चात् (इ) से। नमानीला . त्या तीर | समातनोगाम: इतिवत्' 'अगिन्ने' | १।२२५६ पति पत्थत् । मागः । आश्वियुदः, प्रपक्वानि, परियशनि, दोपही शरद इति युवालाहरदा शुन्टादि।
सकेकाचोः ॥२॥१८|| पिपरमानिमितालमा ययाचि बोरामा याहया: सुपबचत्रस्व" नकारन निल कार आदेशो भवति । मोसमामिणः । स्वर्गमा मणः ! मोक्षकामागि, स्वर्गद्रामाणि
म
5. व्याश्यार्वगिदाधारदाधणनीति साधुः स० टि० ! २. ताप कम | ६, गन्तक्षु-क०,
न गर नृत्त क०, भव । ५. निवेश क-20 । ६. -धात इति-2010। ७. पक्ये सत्येकाचरि-क०म०) ८. परिमति क०म० । ६. पूक्ष्मः क०म०1 10. भमित्रमय-क०म०। ११. न्वन् । सुप् । मार-फान । १२. अन्तनम् क०म०। १३. गीणनत क०म० । १२. -वस्य चमका-पा०म०।