Page Text
________________
१६
अ. २ पा, ४ सू. २०२] अमोघवृषि-रहितम्
२२३ रेन्सेल'चुज्येश्यणढणफफिच्छ कछछणककरणोऽश्मप्रेक्षातणकाशारोहणसुपन्धिसुतामवलाहस्सखिपन्थिकोत्करन डरशाश्वयंवराहकुमुदाश्वत्यादिभ्यः ॥२।४।२०२।। अश्माद्यादिभ्य एकानविंशतनाम्यो यथासंग्न्यं रादय एकानविंशतिश्चातथिकाप्रत्यया भवन्ति देशे नानि । अश्गादे :-अश्मरः। यूथरः। अश्मन्, यूथ, रूप, यूप, मीन, गुद, दर्भ, बूट, गुहा, वृन्द, नगर, काण्ड, शिखा दत्यक्षमादिः । पेक्षादेरिन्-प्रेक्षो। फल की। प्रेक्षक्षा, फलका, वन्द्यसा, घुबका, धुवका, क्षिपका, न्यग्रोध, इकट, नाटक, सङ्कट, गत, परिबाप, बुक, युवाप, वाप, हिरण्य इति प्रेक्षादिः । तृणादे: राः-तृणसा । नदसा । तृग, नद, पुस, पर्ण, वर्ण, दन, घराण, मणं, जिन, विल, पुल इति तृणादिः । फामादेरिल:- याशिलम् । वाशिलम् । काय, याश, अश्वत्य, पलाश, वयुल, सोपाल, पोयुक्षा, त्य, विरा, कर्दम, नद, बन, तृण, कण्टक, गुहा इति काशादिः । अरोहणादेर्बु-आरोहणकम् । खाण्टकवकम् । अरोहण, खण्टु, दुघण, स्वरदी, भूगल, भलन्दन, उलुन्द, खाखंरायण, खानुरायण, कोष्टायन, रोद्रायण, भास्त्रायण,
गायन, रायस्पोप, विषय, विपाश्य, उदण्ड, ऐदायत, ओम्बयति, शिशपा, किरण, धोरण, धौमतापग, यज्ञदत्त, सुयश, धिर इत्यरोहणादिः । सुपन्थ्यादेय:-सोपन्थ्यम् । सांपोश्यम् । काम्पिल्यम् । मुपपः प्रत्ययेथोनटी निपातगात् । मुन्थिन्, संकाश, - कम्पिल, मुर्पयंय, अश्मन्, नाय, पूर, दिता', गृष्टि, आगस्त्य, शूर, चिरन्न, विकर, मासिका, प्रगदिन्, मगदिन, कदीद, कदोप, चूडार, सदार, कोविदार-इति सुपथ्यादिः । सुत जमादरि-सौतामिः । मौनिचित्तिः । मुतङ्गम, मुनिचित्त, महावित्त, महागुर, शुक्रवत, विश्वन, अजन, अजिर, गदिक, विज, याप, कर्ण इति सुतङ्गमादि । बलादेयः-वल्यम् । दुल्यम् । बल, बुल, पुल", उल,"दुल, नल, नल, बन इशि बलादिः ! अहादिम्पो-आलम् । लोमम् । तेन निवृत्तेऽर्थ देखें नामिन करणयमा शानिमोपविहितत्वाद्वायकः । अहन्, लोमन, मन, गङ्गा-इत्यहरादिरातिगणः । सख्यादेप-साख्यः । सखि, सखिदत्त, वासवदत्त, गोफिल, भल्ल, वक्र, चक्रवाक, गल, अशोक, सीरक, सरक, चोर, बीर, सरस, समल प्रति सख्यादिः । पथ्यादे: फा-पान्यामतः । पाक्षायणः । "पायणः । पयः प्रत्यये धोनटो निपातनात् । पग्लिन्, पक्षा, तृप, अण्डक, पोलिक, पाचित्र, अतिश्वा, कुम्भी."सोकर, लोमन, लोमक, पंसक, सकर्ण, सरक, महक, सरस, समल इति पथ्यादिः। कर्णादेः फिन--कायिनि:, यासटायनिः । कला, वसिष्ट, अबोलाय, द्रुपद, आन्दुह्म, पाञ्चजन्य, स्फिग, अलिश, आकमो, जित्वन, चैत्र, आण्डोवत, जोक्न्--इति कर्णादिः । सरकरादेश्छ:---उत्करोयः, करीमः । उत्कर, सङ्कर, सम्पर, सम्पल, सम्फाल, पिप्पल, मूल, आ, आत्मन्, सुवर्ण, सुपर्ण, पर्ण, इता, 'चिर, अस्तितिक, किंतव, आतय, अनेक, पलाश, ना, निनक, अश्वत्य, काश, बदा, भस्था, विशाल, शाला, अरण्य, अजिन, आजान, व जिन, घमण, उत्कौश, शान्ध, पण्ड, खदिर, शूर्पणाय, यावनाय, नचाकब, मितान्त, न, आद्रं वृक्षा, पक्ष, अग्निश, मन्त्रागाहीं, अरिहणा, वातामर, विजिगोपा, संश्रक, रोमियत, निनापत्र इरगुत्वारि: । महादेछ:नदकीयः । प्लक्ष कोय:। नड, प्लक्ष, वल्ब, वेणु, यंत्र, चन", रात्रि, काछ, कपोत, नव, तक्षन्--इति गादिः । याशावादेश्छ'--काश्लिोपः, आरिष्टीयः । कृशाव, अनिष्ट, अरिष्य, पैद', विशाल, रोगक, लोन, कमाल, नट, रोग,यल, "रग, गुफर, "दूर, पूरक, माग,पुर, 97,114, Haiti, यिगु. 1, अया, परस् अरग मोगदाण--इति कृशावादिः । श्यादेः कः--श्यकः । स्पोरयः । परश्य, नीच,
१. गुणण्यो । २. काट कर ग०। ३. अगर क०मः । ४. खाबुरायण क०।५, पन खत | राय-क. म । ६. शाहास्यम् - म०। ७. नया क० म०। ८. सुपर्यय क. मः । ५. मादिता कए ग० । १०. मुल क. म.। ११. दुल क. म०। १२. साखिदत्तेयः क. म० । १३. वादन क. म.। १५. सौपायण क. म०१५. लीक. म०।१६, अलुश क०म०१ १७.इदा क०म०।१८. अजिर क० म०1१६. घेवण क० । २०. वेनस । त्ति । क० म०२१. वेश्य क. म। २२, पूगर क०म० । २३. दूकर का म० । २५. पूकर के।
.
| SR No. | 090412 |
| Book Title | Shaktayanacharya Vyakaranam |
| Original Sutra Author | Shaktayanacharya |
| Author | Shambhunath Tripathi |
| Publisher | Bharatiya Gyanpith |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 487 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Grammar |
| File Size | 14 MB |