________________
५१८
मध्यमप्रमाणं भवति, 'इतो' मध्यमप्रमाणात् पात्रकात् हीनं द्विवितस्त्येकवितस्त्यादिमानं यत्पात्रं प्रवचन
६१द्वारे तज्जघन्यम् 'अतिरिक्ततर तु' मध्यमग्रमाणात्तवृहत्तरमुत्कृष्टं भवति ।।५००॥ सारोद्धारे।
पात्रवन्धप्रमाणमाह-'पत्ते त्यादि, पात्रंबन्धप्रमाणं भाजनप्रमाणेन भवति करणीयम, सटीके
कल्पिको यदि मध्यमं पात्रं भवति तदा पात्रवन्धकोऽपि (ग्रन्थाग्रं ५०००) तत्प्रमाणः कार्यः, अथ जघन्यं तदा
पकरणानि ॥३३४॥
सोऽपि तदनुसारेण करणीयः, अथोत्कृष्टप्रमाणं पात्रं तदा सोऽपि गुरुतरः कार्यः, किं बहुना १० यथा ग्रन्थो 'कृते' दत्ते सति 'कोणाः' ग्रन्थेरश्चलाश्चतुरङ्गुला भवन्ति तथा पात्रवन्धका कार्य इति ॥५०॥
अथ पात्रस्थापनक-गोच्छक-पात्रप्रत्युपेक्षणिकानां प्रमाणमाह- 'पत्तगे'त्यादि, अथ पात्रकम्थापन तथा गोच्छकस्तथा पात्रप्रतिलेखनी च एतेषां त्रयाणामपि प्रमाणमेका वितस्तिश्चत । भिरगुलैरधिका पोडशाङ्गुलानीन्यर्थः, प्रयोजन तु पात्रयन्ध-पात्रस्थापनयो रजःप्रभृतिरक्षणम् , गोच्छकस्य भाजनवस्त्राणां पटलादीनां प्रमार्जनम् • केशरिकायास्तु पात्रप्रमार्जनमिति, उक्तं च---.. " "स्यमाइरक्वणट्टा पत्ताधो य पायठवणं च । होइ पमज्जणहेउं तु गुच्छओ भाणवत्थाणं ॥२॥
१ तुलना "जं च समच उरंसं तस्स जा बाहिरती परिही नेण भायणप्पमाोण पत्तगबंधो कायवो, जं पुण विसमा तम्स जा परिही महततरी तेणष्पमाणेपण पत्तगबंधो कायच्छो, अहवा गंठीए कयाए जहा पत्तगबंधकण्णा चउरंगुला भवंति-गंठीए अतिरित्ता मवंतीत्यर्थः । इति निशीथचूर्णि मा.४ । पृ.१३८॥ गाथा ५७६०॥
२'अत्र द्वे ऊर्णामये, पात्रमुखवस्त्रिका च औमिकीति घ.सं.टी. (मा.२-६५ ।।
अस्य हरिभद्रसूरिभिरेव कृता व्याख्या-"रजःप्रभृतिरक्षार्थ पात्रबन्धश्चोक्तलक्षण पात्रस्थापनं च भवति प्रमाजनहेतोः, एतन्निमित्तमेव गोकछकः माजनवस्त्राणां-पटलादीनामिति गाथार्थः ।।८००|| पात्रप्रमार्जनहेतोः किमित्याहकेसरिका अत्र मवति सातव्या" इति पञ्चवस्तुटीका पृ. १२४ ॥ ॥४ पमज्जणसं गु०॥
