Page Text
________________
३०२ .
न्यायविनिश्चयधिवरणे
[ ६ सद्युक्तम् ; असतः प्रतिभासेऽतिप्रसन्नात् , व्योमकुसुमादेरपि पक्षापत्तेः । 'असो अस्तुसभेव तत्केशादि [३] खप्नविषयश्चेति ; तन्त्र ; शक्तिवैफल्यात् । यदि वस्तुसनेव स्वनादिविषयः, कधं तस्य शक्तिवैकल्यम् १ वस्तुसति तदयोगात् । न चाय शकिमानेष सत्कार्यादर्शनात् । न
हि स्वप्नोपलब्धाहनादेदाहादिकार्यम् । तदपि कदाचिदुपलभ्य एवेति चेत् ; म ; तस्या५ प्यसक्ष एवं प्रान्तिसामयेनोपलम्भात् , कथमन्वया तदादग्धतया स्वैव पश्चादन्यथोरलम्भ
मम् ? न वेदमन्यदेव, दृढप्रत्यभिज्ञानविषयस्वाम् । असत्यपि कार्ये शक्तिमानेवायम् , अलौकिक त्वात् । लौकिकस्यैवार्य धर्मो यच्छक्तिमत्वेऽवश्यम्भाविकार्यदर्शन मिति घेत् ; अन्न; अति कार्ये शक्तिमत्वस्यैव दुलपणदत्वात् , तदुपपादनस्य कार्योपाध्यायत्वात् । तज्ज्ञानमेव तस्ये कार्यम्,
अकारणस्याविषयत्वात् सतस्तत एवं तदुपयनमिति चेत् ;नस्वर्गवैत्यवन्दनाधिष्ठानस्य साय. १० साधनभावस्थापि तस एव पदुपपादनापत्तेः । भवतु को दोष इति चेत् चैत्लवन्दनानेरपि धर्मस्वमेवेति
भ्रूमः । तथाच न युक्तमेतत्-"धर्मे चोदनैव प्रमाणम्' [ ] इति' प्रत्यागमस्यापि तत्र प्रामाण्यात् । अथ ताने" "तदागमादेव केवलान्न "तद्विषयात कथमिदानीं तस्य भक्तिमत्त्वम् । "कार्यलेशमध्यनुपञ्चनयत्तस्तदनुपपतेः । तदपि मा भूदिति चेत् ; सिद्धं तर्हि 'स्यावस्तुसत पव
प्रतिभासनम् , सकलशयिसविरहस्यम सदूपत्वात , तथा स्वप्नादिविषयस्यापि स्यादविशेषात् । १५ यदि वार्य विष्ववियो भायो "भाविक एव कधं तस्येच्छानुवर्तनम् अन्यत्र सारौं
तददर्शनात् । अस्ति बेच्छानुवर्तनं विप्लवविषयस्य कामिन्यादेरिसच्या पुरतः पार्वतश्वोपल म्भान् । अनियतदेशगतत्वात तथा "तस्योपलम्भो नेच्छात इति चेन् ; न;"अन्यस्यापि तदुपलम्भप्रसङ्गात् । सामग्रीवैकल्यान्नैवमिति चेत् ; सति चक्षुरादौ कथं तदैकस्यम् १ विप्लवापेक्षमे ।
तदपि साभपी न फेवलमिति चेत् ; न ; वस्तुससि विषये विप्लवस्यानुपयोगा, अन्यथा २० अन्यत्रापि तदपेक्षणप्रसङ्गात् । वस्तुसत्यपि अलौकिक एव "तपेक्षण नान्यत्रेति चेत; कयमेव । तस्य विप्लवस्वं वस्तुसविषयोपलब्धिनिबन्धनस्य "वायोare अतिप्रसङ्गात् । अनिष्टस्वात
तद्विषयस्येति चेत् ; न; विषाविविश्यस्य चक्षुरादेरपि तत्त्वापत्तेः । न यानिष्ट एक "तस्य विषयः कामिन्यादेरिष्टस्यापि तद्विषयत्वात् । अर्थक्रियाविरहादनिष्ट एवायमपीति चेत्, न । तदर्शनस्यैवानिस्तदर्धकियात्वात, "गेयस्य श्रवणवत् । न हि गेयस्य श्रवणादन्यदेव फलम् ,
१ ततो भा०,40, प० । २ मिरिककेशादिः । ३ -दी तयार-आ०, २०, ५० स्वप्रे । कार्यम् ।। उपाध्यायः वषकी यरूप। ५ फिरसरम। ॥ शजिमश्वक्षामादेव । -मस्य साधन-10, १०, प016 चैत्यदायनज्ञानादेव चैत्ववन्दननियस्वर्गप्रापणशक्तिमरवस्थ उपपादनापतेः । ९ "तस्मात् चोदनेव प्रमाणं धर्मस्य इति स्थिता प्रतिज्ञार्थः।"-६०
चैत्वदन्दमनिष्ठरवर्गणशसिनम् । बौद्धागम देव । १३ चैत्य बन्दनायविषयात १३ चैत्यवन्दनस्य । १४ का लेश-मा०,०,५०11५ पबन्दनस्य । १६ भवि कप भा०, मा. परमार्थसम्मेव।.परमार्थसदस्तुनि । १० विप्लवषिश्वय १९ "प्रतिपतु 'कालिन २.-कल्यात्मवमिति ०,२०.५० । २० सामग्रीकल्यम् । २२ पक्षुराद्यपि। २३ विषयविद्ध-पा०,.. ५०।२४ साहनपत्राषि-०, ०,१० । २५ विसवापेक्षणम् । १६ विरुवायोमात् । २. विविषयस्य ।। २८ विटवल्यापत २९ विश्वस्य । ३० कामिम्मादिरपि । मेयश्रवण-भR०,०, प्रयक्ष श्रषण • I
E0
| SR No. | 090296 |
| Book Title | Nyayavinishchay Vivaranam Part 1 |
| Original Sutra Author | Vadirajsuri |
| Author | Mahendramuni |
| Publisher | Bharatiya Gyanpith |
| Publication Year | |
| Total Pages | 609 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 19 MB |