Nyayavinishchay Vivaranam Part 1

SR No.: 090296
Original Sutra Author: Vadirajsuri
Author: Mahendramuni
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Total Pages: 609
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Philosophy
File Size: 19 MB

Page 153

न्यायधिनिश्चयधिकरणे
[१३ ताणोदिदहनविशेषप्रतिस्तावपि प्रतिक्षणपरिणामादेस्तद्विशेषस्याग्रहणात्, अन्यथा वद्विषयप्रमाणान्चरत्र्यापारधेफल्यापत्तेः।
___संशयरहितं गणमेव साक्षात्करणम्' इत्यध्यनु स्पनम् ; अनुमानादिनाऽतिव्याप्तेरेव । संशयगेवानुमानादिकम् 'ताओं का पहनः पार्णो वा इति सत्र तदुपलम्भादिति चेत् । न ; तस्वं ५ वात्मकत्ताभावात् । प्रमाणस्न तदात्मकल्वे दस्वातिपसिविलमखिलं जातयेत् , अनुपायत्यात्, संशयोपार्यत्वे चाविप्रसङ्गात् । अन्यतने संशय इति चेत् ; न ; गायमिते एवंदे पावकादायभायात् । ताोदी दहिशेष इति चेत् ; न ; तस्यान्नुमेयत्वात् विशेषल्याप्रमहणात् । विषयविशेवैसंशये बानुमानस्य दोपे प्रसिद्धप्रत्यक्षात्यापि स्यात् 'मधुरं क्षार या जलम् प्रति
तद्विषयविशेषेऽपि संशयदर्शनात् । 'विशेषानाीश्यां न वदर्शनम्' इत्यप्यसङ्गतम् ; अनुमानादापि १. साम्यात् । तन्नेमपि साक्षात्करणम् ।
कस्तहिं साक्षात्करणार्थ इति चेत् १ 'अर्थज्ञानस्यैव प्रसिभासविशेषः क्षयोपशमादिनिबन्धनः' इति ब्रूमः । यद्वक्ष्यति
"प्रत्यक्षमासा स्पष्ट विप्रकृष्टे विरुध्यते । न स्वप्नेक्षणिकादीनां ज्ञानायुविविवेकतः ॥"
न्यायवि० ० ४.७] इति । ततो निलंधतिभासत्व स्पष्टत्वम् । स्थानुभास र सर्वस्यापि परीक्षकस्येति नालीच "निर्वाध्यते ।
ततो यवुक भासर्यशेन-"स्पष्टत्वं नाम सामान्यविशेष [ ] इति । तनु. मतमेष जैनस्य यदि सहशपरिणामः से' उच्यते । परस्तु ( परस्य तु) नित्यव्यापिगोत्याविरपि २० तद्विशेषो न सम्भवति कि स्पष्टत्यमिति करिष्यत एक प्रवन्धः ।
प्रत्यक्ष सविकल्पकमेव जैनस्या, बदाइ 'साकारम्' इति । सविकल्पकत्व नामजात्यादिविषयत्वम्, न तद्वस्तुतः सम्मति निशितविचारवयनिपातरक्षमत्वात् , फेवलमध्यहरोपसिद्धम् ! न बाध्यारोक्तिविषयस्य विज्ञानस्य परिस्फुटरवम् ; स्वप्नेन्द्रबालादिविकल्पेष्वदर्शनात् । स्थूलतीलादिविकरूपे रश्यत एवेति चेन्; न; तस्यापि भोपाधिकत्वाम् । २५ निरंशपरमाणुस्वलक्षणदर्शसंगत "पष्टवं कुतंचित्प्रत्यासत्तिविशेषात् सद्विकल्पपति
। अनुमानादः। ९ संशयात्मकत्वाभावात् । ३ संशयात्मकत्वे । ५ संशयस्य तत्वप्रतिपयुारूपत्वे । ५ अनुमानादी ६ पर्वत पा-मा०, १०, १०,०। -विशेष संस--00, 40, ० ०।-या तत्ताभा०,००,०-लभासिव-स01 उतमिदम् । “विसब स्मादविद्यापतिना -पायदी०पू०९। 1.निध्यो श्रा, . , was " स्यमान्यविशेषः । १२-यवान् न - 40, 40,80 "अर कल्पना २ री दाह-मजात्वादियोजना-पहच्छाशब्देषु नाम्दा पिवोडोऽर्थ उच्यते हित्य इति । आजिशन्देर आत्या गौरवमिति । गुणशब्वेषु गुणेन शुरु इति । क्रियाशब्दषु क्रियया पाचक इति । व्यथाम्देवु अपेण दण्डो विषादि "-प्रमाप्त डी.पृ.११। विकल्पो नामसंश्रमः।". वा. २०१३ निश्चित. कि-बा०, ५०, ५०,०। -पितद्विषयस्य था, १०, प० स० १५ स्फुटल ०,०,०,R.