________________
खवगसेढीए भवसिद्धिकपाओग्गा अण्णा परूवणा
२१५
पाओग्गविसये चैव परूवणंतरमाढवेमाणो सुत्तपबंधमुत्तरं भणइ
* अदीदे काले जे समयपबद्धा एक्केण पदेसग्गेण पिल्लेविदा ते थोवा ।
$ ५४६. अदीदकाले पुग्वृत्तणिल्लेवणट्ठाणेसु जत्थ वा तत्थ वा णिल्लेदिज्जमाणा समयपबद्धा एक्क्केण परमाणुणा सेसभूदेण णिल्लेविदा अनंता अत्थि ते सव्वे चेत्र एक्कदो मेलाविदा थोवा होंति; उवरिमवियपपडिबद्धाणमेत्तो बहुत्तदंसणादो ।
* बेहिं पदेसेहि विसेसाहिया ।
५४७. अदीदे काले दोहि दोहिं कम्मपरमाणूह सेसभूदेह जे णिल्लेविदा समयपबद्धा ते पुव्विल्लेहितो विसेसाहिया त्ति वृत्तं होइ । केत्तियमेत्तो विसेसो ? हेट्ठिमत्रियप्पस लागाण मणंतिमभागमेत्तो । तस्स को पंडिभागो ? अभवसिद्धिएहितो अनंतगुणो, सिद्धाणमणंतभागो; एत्थतणगुणवडअद्धाणस्स तप्यमाणत्तोव एसादो ।
* एवमणंतरोवणिधाए अनंताणि द्वाणाणि विसेसाहियाणि ।
$ ५४८. एवं तीहि पदेसेहि णिल्लेविदा दिसेसाहिया चदुहि पदेसेहि जिल्लेविदा विसेसाहिया इच्चादिकमेणाणताणि द्वाणाणि विसेसाहियकमेण गंतूण तदो जहण्णद्वाणं पेविखयूण दुगुण कालकी मुख्यता करनेपर उनके इतने होने में कोई विरोध नहीं आता । अब अभवसिद्धिक जीवोंके योग्य विषय में ही दूसरी प्ररूपणाका आरम्भ करते हुए आगे सूत्रको कहते हैं
एक-एक परमाणुको लेकर निर्लेपित
* अतीत कालमें जो समयप्रबद्ध अन्तमें शेष रहे हुए हैं वे सबसे थोड़े हैं ।
६५४६. अतीत कालमें पूर्वोक्त निर्लेपनस्थानों में जहाँ वहीं निर्लेप्यमान समयबद्ध अन्त में शेष रहे एक-एक परमाणु को लेकर निर्लेपित हुए हैं एक साथ मिलाये हुए वे सब सबसे थोड़े होते हैं, क्योंकि उपरिम भेदोंको प्राप्त समयप्रबद्ध इनसे अधिक देखे जाते हैं ।
* अतीत कालमें जो समयप्रबद्ध अन्तमें शेष रहे दो-दो परमाणुओं को लेकर निर्लेपित हुए हैं वे विशेष अधिक होते हैं ।
६५४७. अतीत काल में अन्त में शेष रहे दो-दो परमाणुओंको लेकर जो समयप्रबद्ध निर्लेपित हुए हैं वे पूर्व समयबद्धोंकी अपेक्षा विशेष अधिक होते हैं यह उक्त कथनका तात्पर्य है । शंका- विशेषका प्रमाण कितना है ?
समाधान - अधस्तन भेदकी शलाकाओंके अनन्तवें भागप्रमाण है ।
शंका-उसका प्रतिभाग क्या है ?
समाधान - अभव्यों से अनन्तगुणा और सिद्धोंके अनन्तवें भागप्रमाण उसका प्रतिभाग है, क्योंकि यहाँ गुणहानिअध्वानके तत्प्रमाण होनेका उपदेश पाया जाता है ।
* इस प्रकार एक-एक परमाणुकी वृद्धिके क्रमसे अनन्तरोपनिधाकी अपेक्षा अनन्त स्थान उत्तरोत्तर विशेष अधिक विशेष अधिक हैं ।
६५४८. इस प्रकार अन्त में तीन-तीन परमाणुओंको लेकर निर्लेपित हुए समयप्रबद्ध विशेष अधिक हैं । अन्तमें चार-चार परमाणुओं को लेकर निर्लेपित हुए समयप्रबद्ध विशेष अधिक हैं इत्यादि क्रमसे अनन्त स्थान एकके बाद एक विशेष अधिक के क्रमसे जाते हुए तत्पश्चात् जघन्य स्थानको