________________
म. २ पा० . ० १५-६३ ] महावृत्तिसहितम्
न रुषः ।। २।११५५ ॥ त्रिनिति प्रासे प्रतिषेधोऽयम् | भावे कर्मण्यात्मनि जिनं भवति । अन्वबारुड गौः स्वयमेव ।
तपोऽनुतापे च ॥ २॥१॥५६ ॥ तपतेरनुतापे च कर्मण्यात्मनि च विनं भवति । अनुतापः पश्चातापः तत्र तावत् भावकर्मणोरनुपि प्रतिषेधः । अन्ववातप्त पापेन कर्मणा । फर्मर यात्मनि । श्रतप्त तपः स्वयमेव । साधुस्तावदुपवासादिलक्षणं तपस्तभ्यते । तद्यदा तीयत्वात् कर्तृत्वेन विवक्षितं तदाऽयं प्रयोगः ।
यग दुहः ॥ २११५७ ॥ नेति वर्तते । दुहेः कर्मण्यात्मनि यङ् न भवति । दुग्धे गौः स्वयमेव । लदि-अदुग्ध गौः स्वयमेव ।
नमः शतु ॥ २॥११५८ ॥ नमः कर्मश्यात्मनि यङ् न भवति शप् तु भवति । नमते दण्डः स्वयमेव । अनमत दण्डः स्वयमेव । कर्नाश्रयः शम्न स्यात् ।
_स्मोरच भिश्च ॥२॥५९॥ स्नोश्च नमश्च कर्मण्यात्मनि निर्यग, च न भवतः । प्रास्नोष्ट गौः खयमेव । प्रस्तुते गौः स्वयमेव । लाङ प्रास्लुत गौः स्वयमेव । विप्रतिषेधार्थ नमोऽनुकर्षणम् । यक् तु पूर्वणव प्रतिषिद्धः । अनंत दगडः स्वयमेव । “जियकोः प्रतिषेधे णिन्धिप्रन्धिमा दधिधौ धीनां चोपसंख्यानं कर्तम्यम्' [घा०] पिरिति हेतुमरिणचोऽन्यस्य चाविशेषेण महणम् । श्रचीकरत कटः स्वयमेव ! कारयते कटः स्वयमेव । अश्रन्धिष्ट मेखला स्वयमेव । श्रनीते माला स्वयमेव । अग्रन्थिए मेखला स्वयमेव । मध्नीते मेखला स्वयमेव । श्रवोचत बाक् स्वयमेव । बूते वाक् स्वयमेव । दविधी धीनाम् व्यकृषत सैन्धवाः स्वयमेव । व्यकुर्वत सैन्धवाः स्वयमेव । विकुर्वते सैन्धवाः स्वयमेव । त्रियकोः प्रतिपंधे कथं काश्रयाः कजादयः । "नमः शप्त' [] इत्यतस्तु शब्दोऽनुवर्तते तेन काश्रयविकरणसिद्धिः । अत इदमपि सिद्धम् । श्रारोहन्ति इस्तिनं इस्तिएकाः । श्रारोहयते इस्ती स्वयमेव 1 सिञ्चन्ति हस्तिनं इस्तिपकाः । सेन्चयते हस्ती स्वयमेव । "हो" [11] इति दविधिः । यदान्यत्कर्म प्रति स्वातन्त्र्येण विवक्षा तदा कर्जाश्रया विधयो भवन्ति । प्रारोहयमाणो इस्ती स्थलमारोहयति मनुष्यान् । यथा भिद्यमानः क्रुशूजः पात्राणिमिनत्ति । इह कस्माद्दो न भवति । स्मरति चनगुल्मस्य कोकिलः । स्मरयत्येनं वनगुल्मः खयमेव । कर्मस्थभाषकानां कर्मस्थक्रियाणां चात्मकर्म विवक्षा । कर्तृ. स्वभावकं चाऽध्यानमिति दो न भवति ।
फुषिरजेः श्यो मे वा ।।२९।६०|| कुषिरीत्येताभ्यां कर्मण्यात्मनि वा श्यो भवति मे परतः । कथं मविधिः वूद्धकुमारीघरवाश्यन्यायेन वथा बहुचीरपृतमोदनं मम पुत्रा भुतीरनित्यत्र परादिलन्धिः । कुष्यति पादः स्वयमेव । रज्यति वस्त्रं स्वयमेव । यदा श्यो न भवति तदा यग दविधी भवतः । कुष्यते पादः स्वयमेव | रज्यते वस्त्रं स्वयमेव । यगनुवर्तते तदपवादोऽयं तेन लिब्लिमः स्यादिविषये च मायं विधिः ।
तपस्तपःकर्मकस्य कर्मषत् ॥ १६॥ सपतेस्तपःकर्मकस्य कर्ता कर्मवश्वति । कर्मातिदेशस्य यग्दविधी प्रयोजनम् । तप्यते तपः साधुः । अर्जयतीत्यर्थः । श्रतप्यत तपः साधुः। श्रतप्त तपः साधुः । वपःकर्मकस्येति किम् ? उत्तपति सुवर्ण सुवर्णकारः ।
बिङ । २०६२ ॥ मगलूकतुल्याते इति वर्तते जुरीति च । मिरित्ययं त्यो भवति हावर्षे लडि ते परतः । भावे-आसि भवता । अशायि भवता । कर्मणि-अकारि कटो भवता । अलाव केदारो भवता । पुनर्भिग्रहणं किम् ? भिरेव यया स्यात् । यदन्यत्प्राप्नोति तन्मा भूत् । उपाश्लेषि कन्या । "रिपः" RI111] इति क्सो न भवति ।
गे यक् ॥२२१४६३॥ अाविति वर्तते । डियाचिनि गे यक् भवति ! श्राख्यातवाच्यस्य भास्कलात्