________________
उत्तर-(देदे दंता य ओढाय दंतोटुंथणाय सदर य थणोदरं वत्थं य पत्तं य वत्थपत्त, आसा य महिसाय आसमहिसं अही य नउठा य अहिनहुलं, सेत्तं 'दंदे समासे) द्वन्द्व समास मा प्रभारी छ. "दन्ताश्च औष्ठौ च इति दन्तोष्ठम्, स्तनौ च उदरं च इति स्तनोदरम्." सही भन्ने समासोमा प्राणायान म
पाथा 'प्राण्यङ्गत्वात् ' मा सूत्रथा पदमा यये छ. "वस्त्रं च पात्रं च इति वनपात्रम्' मही' 'जातिरप्राणिनाम् ' या सूत्रथा विमा थये। छ. "अश्वाश्च महिषाश्च इति अश्वमहिषम्, अहिश्च नकुलं च इति अहिनकुलम्' गही येषां च विरोधः शाश्वतिकः' 1 नियम भुस ४१मा यये छे. આ પ્રમાણે બીજા ઉદાહરણે માટે પણ જાણી લેવું જોઈએ આ પ્રમાણે આ समास छ. (से किं तं बहुव्वीही समासे) 3 मत ! महुप्रीहि समास शुछे?
Gत्तर-(बहुम्वीही समासे) म समास मा प्रभार. (फुल्ला इमंमि गिरिंमि कुडय कयंबा सो इमो गिरी फुल्लकुउयकयंबो) मा त ५२ કુટજ અને કદંબ પુષ્પિત છે, એથી આ ગિરિ કુલ કુટજ કદંબ છે. “કુલ કરજકદંબ આ પદ્ધ બહુવીહિ સમાસ છે. બહુવીહિ સમસમાં જે પદ આવે છે, તેનો અર્થ અભિપ્રેત ગણાતું નથી પણ તે દેવાળો જે હોય છે એવું અન્ય પદ ગ્રહણ કરવામાં આવે છે. કેમકે આ સમાસ અન્ય પt प्रधान राय छे. (से व बहुव्वीही समासे) मा प्रभारी सामील सभास छ. (से किं त कम्मधारए) 3 मताभधारय समास छ ।
. उत्तर-कम्मधारए धवलो क्सहो धवलवबहो, किण्हो मियो किण्हमियो, खेतो पडो खेतपडो, रत्तो पडो रत्तपडो, से तं फम्मधारए) भा२य, सभा मा प्रभारी छे. 'धवलो घृषभः धवल वृषभः, कृष्णो मृगः कृष्णमृगः: श्वेतः पट: श्वेतपटः, रक्तः पटः रक्तपट:' समानाधिणी . dey३५ समास धारय उपाय छे. (से कि त दिगु समासे) 3 ! ६Y सभासम्मेवे ।।
उत्तर-(दिगुसमासे) विशुसमास मा प्रमाणे डाय छे. (तिमिण कडुणाणि तिकडुग, तिमि महुराणि, विनहरं, तिमि मुमाणि, वि , तिणि 'पुराणि तिपुरं, तिणि सराणि, तिसरं, तिण्णि पुखराणि तिपुक्खरं, तिण्णि बिंदु:
आणि तिबिंदुअं, तिष्णि पहाणि तिपह, पंच नईओ, पंचणयं सत्त गया सत्त गय, नवतुरगा, नवतुरगं, दसगामा, दसगामं, दसपुराणि, दसपुर, से सदिगु समासे) त्रीणि, कटुकानि-त्रिकटुम् त्रीणि मधुराणि त्रिकमधुरं, त्रयोगुणा, त्रिगुणम् , श्रोणि पुराणिं त्रिपुरम् त्रयः सराः त्रिस्वरम्, त्रीणि पुष्कराणि त्रिपुष्करम्, त्रीणिबिन्दुकानि-त्रिबिन्दुकम्, त्रयः पन्थान:-त्रिपथम्, पञ्च नद्यः-पंचनदम, सप्तगजाःखप्तगज़म्, नवतुरङ्गाः-नवतुरंगम्, दशनामा:-दशग्रामम्. दशपुराणि-दशपुरम् श्री प्रभावमा द्विगु समासना । छ. (से कि त तप्पुरिसे). !
Y३५. समास शु' छ? (तपुरिसे) तY३ मा प्रमाण छ. . (तित्थे कागोविथकागो, वणे हत्थी वणहत्थी, वणे वराहो वणवराहो, वणे महिलो वर्णमहिसो, षणे मऊरो, वणमऊरो, से त तप्पुरिसं) तीथे काकः, तीर्थ काकः, वने महिषः पनमहिषः बने मयूरः वनमयूरः) मा ५३५ सभासन Gen&२ये। . अडी' नि-अर्थमा वासूक्षेण क्षेपे' मा सूत्रथा सभी तY३५ समास थथव
અનુયોગ દ્વાર સુત્રમ ભાગ ૨
૧૮