________________
ર
भनुयोगद्वारसूत्रे नगरादिपस्थितोऽनवरतपत्तिमान् कश्चित् पुरुपः प्रयत्न विशेषात् प्रतिक्षणं बहून् नमःप्रदेशान् विलळ्याविरेणैवेष्ट देशं प्राप्नोति, तथैव स्फाटनप्रवृतपुरुषोऽचिन्त्यशक्तिसम्पन्नमयत्नेन असंख्येयैरेव समयैः पक्ष्म छिनत्तीति । यदि पुनर्गन्ता पुरुषः क्रमेणकै व्योममदेशं विलवयेत् , तदाऽसंख्योत्सपिण्यवसर्पिणीभिरेथेष्टदेश गच्छेत् , 'अंगुलसेढीमित्ते उस्सप्पिणीउ असंखेज्जा' छाया-अंगुलमात्रश्रेणौ उत्सपिण्यः असंख्येयाः-इत्यादिवचनात् , अतोऽतीन्द्रियेष्वर्येषु युक्तिवादिभिने भवितव्यम् , अन्यथा सर्वज्ञवचनापामाण्यं प्रसज्येत । उक्तं चप्रकार से बैठानी चाहिये कि-जैसे कोई पुरुष किसी दूसरे स्थान में जाने के लिये अपने स्थान से प्रस्थित हो और वह यदि निरन्तर गमन रूप प्रयत्न में प्रवृत्ति करता रहता है तो जिस प्रकार वह बहुत जल्दी अपने गन्तव्यस्थान पर पहुँच जाता है उसी प्रकार स्फाटन क्रियामें प्रवृत्त पुरुष भी अचिन्त्यशक्ति संपन्न अपने प्रयत्न से असंख्यात समय में ही एक पक्ष का छेदन कर देना है । और यदि वही गन्ता (जाने. वाला) पुरुष क्रम २ से एक २ आकाशप्रदेश को उल्लंघन करता हुआ आगे बढता रहता है तो वह अपने गन्तव्य स्थान पर असंख्यात उत्सर्पिणी अवसर्पिणी काल में ही पहुँच सकता है। क्योंकि 'अंगुल सेढीमित्ते उस्लप्पिणीऊ असंखेज्जा' ऐसा आगम का वचन है । अती. न्द्रिय पदार्थों को जानने के लिये आगम और युक्ति दोनों का सहारा लेना चाहिये ऐसा सर्वज्ञ का आदेश है। केवल युक्ति के सहारे ही उनका निर्णय नहीं करना चाहिये । हां जहां तक युक्ति चले
આ પ્રમાણે બેસાડવી જોઈએ કે જેમ કોઈ પુરૂષ કેઈ બીજા સ્થાને જવા માટે પિતાના સ્થાનથી પ્રસ્થિત થયો હોય અને તે જે નિરંતર ગમન રૂપ પ્રયત્નમાં પ્રવૃત્તિ કરતા રહે છે તે જેમ તે શીધ્ર પોતાના ગન્તવ્ય સ્થાન પર પહોંચી જાય છે, તેમજ સફાટનક્રિયામાં પ્રવૃત્ત પુરૂષ પણ અચિન્ય શક્તિ સંપન્ન પિતાના પ્રયતનથી અસંખ્યાત સમયમાં જ એક પલમનું છેદન કરી નાખે છે અને જે તે જનાર પુરૂષ ક્રમશઃ એક એક આકાશપ્રદેશનું ઉલ્લંઘન કરીને આગળ વધતું રહે છે તે તે પોતાના ગન્તવ્ય સ્થળ પર અસંખ્યાત ઉત્સकि असणी in पडेय श छ. उभो " अंगुल सेढीमित्ते उत्सप्पिणीऊ असंखेजा" मे मारामनु वयन मतीन्द्रिय पदार्थाना નાન માટે આગમ અને યુક્તિ બને સહાયભૂત થાય છે. એવી સર્વશની આજ્ઞા છે. ફક્ત યુક્તિ વડે જ તે વિશે નિર્ણય ગ્ય કહેવાય નહિ પણ