________________ આગમસૂત્ર 7, અંગસૂત્ર 7 ઉપાસકદશાંગ સૂત્ર સ્નાનનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી વસ્ત્રવિધિ પરિમાણ કરું છું- એક ક્ષૌમયુગલ(બે સુતારૌવસ્ત્ર) સિવાયના વસ્ત્રનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી વિલેપન વિધિ પરિમાણ કરું છું- અગરુ-કુંકુમ-ચંદનાદિ સિવાયના વિલેપનનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી પુષ્પવિધિ પરિમાણ કરું છું- એક શુદ્ધ પદ્મ અને માલતીપુષ્પ માળા સિવાયના સર્વ પુષ્પોનો ત્યાગ. પછી આભરણ વિધિ પરિમાણ કરું છું- કાનના કુંડળ અને નામની વીંટી સિવાયના આભરણોનો ત્યાગ. પછી ધૂપવિધિ પરિમાણ કરું છું - અગરુ, તુરુષ્ક ધૂપાદિ સિવાયના ધૂપનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી ભોજનવિધિ પરિમાણ કરતો પેયવિધિ પરિમાણ કરે છે - એક કાષ્ઠપેય(પીવા યોગ્ય કવાથ-ઉકાળો) સિવાયના બધા પીવા યોગ્ય પેયનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી ભસ્યવિધિ પરિમાણ કરું છે - ઘી થી પરિપૂર્ણ ઘેવર સિવાયની બધા પકવાનોનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી ઓદનવિધિ પરિમાણ કરું છું- એક કલમ જાતિના ચોખા સિવાયના ઓદનનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી સૂપવિધિ પચ્ચકખાણ કરું છું- વટાણા, મગ અને અડદના સૂપ સિવાયના સૂપનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી ધૃતવિધિ પરિમાણ કરું છું - શરદઋતુ સંબંધી ગાયના ઘી સિવાયના ઘીનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી શાકવિધિ પરિમાણ કરે છે - વસ્તુ, સુવા, દુધી અને ભિંડા સિવાયના શાકનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી માધુકર વિધિ પરિમાણ કરે છે- મધુર એવા પાલંક(વલ્લી નામે ફળોના રસ સિવાયના માધુરકનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી જમણવિધિનું પરિમાણ કરે છે- જમણ અર્થાત વડા, તેમાં કાંજીના વડા અને દાળના વડા સિવાયના જમણ વિધિનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી પાણીવિધિનું પરિમાણ કરે છે- માત્ર આકાશમાંથી પડતા પાણી સિવાયના પાણીનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી મુખવાસવિધિ પરિમાણ કરે છે- પંચ સુગંધી વસ્તુ સહિતના તાંબુલ સિવાયના સર્વ મુખવાસનો ત્યાગ. *પછી ચાર પ્રકારના અનર્થદંડનો ત્યાગ કરું છું–અપધ્યાન(દુર્ગાન)થી આસેવિત, પ્રમાદ(વિકથા)થી આસેવિત, હિંસંપ્રદાન(હિંસાકારી વસ્તુ બીજાને આપવી), પાપકર્મનો ઉપદેશ. સૂત્ર-૯ અહીં, હે આનંદ ! એમ સંબોધીને શ્રમણ ભગવદ્ મહાવીરે આનંદ શ્રાવકને આમ કહ્યું - હે આનંદ ! જેણે જીવા-જીવને જાયા છે યાવત્ અનતિક્રમણીય(દેવ આદિથી ચલિત થઇ શકતા નથી) એવા શ્રાવકે સભ્યત્વના પ્રધાન પાંચ અતિચાર જાણવા, પણ તે દોષોનું આચરણ કરવું નહીં, તે આ - શંકા, કાંક્ષા, વિચિકિત્સા, પરપાખંડ પ્રશંસા, પરપાખંડ સંસ્તવ. પછી શ્રાવકે સ્થૂલ પ્રાણાતિપાત વિરમણના પાંચ મુખ્ય અતિચારો જાણવા, પણ તે દોષોનું આચરણ કરવું નહીં, તે આ- બંધ, વધ, છવિચ્છેદ, અતિભાર, ભક્તપાન વ્યવચ્છેદ. પછી સ્થૂલ મૃષાવાદ વિરમણના પાંચ મુખ્ય અતિચારો જાણવા, પણ તે દોષોનું આચરણ કરવું નહીં, તે આ- સહસા-અભ્યાખ્યાન, રહસ્ય-ભ્યાખ્યાન, સ્વદારા મંત્રભેદ, મૃષોપદેશ, કૂટલેખ કરણ. પછી સ્થૂલ અદત્તાદાન વિરમણના પાંચ મુખ્ય અતિચારો જાણવા, પણ તે દોષોનું આચરણ કરવું નહીં, તે આ- તેનાહત, તસ્કરપ્રયોગ, વિરુદ્ધ રાજ્યાતિક્રમ, કૂડતુલકૂડમાન, તપ્રતિરૂપક વ્યવહાર. પછી સ્વદારા સંતોષવ્રતના પાંચ મુખ્ય અતિચારો જાણવા, પણ તે દોષોનું આચરણ કરવું નહીં, તે આઇત્વરિતપરિગૃહિતાગમન, અપરિગૃહિતાગમન, અનંગક્રીડા, પરવિવાહકરણ, કામભોગતીવ્રાભિલાષ. પછી ઇચ્છાપરિમાણ વ્રતના પાંચ મુખ્ય અતિચારો જાણવા, પણ તે દોષોનું આચરણ કરવું નહીં, તે આ ક્ષેત્ર વાસ્તુપ્રમાણાંતિક્રમ, હિરણ્યસુવર્ણપ્રમાણાતિક્રમ, દ્વિપદ-ચતુષ્પદ પ્રમાણાંતિક્રમ, ધન-ધાન્ય પ્રમાણાતિક્રમ, મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ઉપાસકદશા)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 8