________________ આગમસૂત્ર 7, અંગસૂત્ર 7 ઉપાસકદશાંગ સૂત્ર 6. ત્યારે શ્રમણ ભગવંત મહાવીરે તે મહા-મોટી પર્ષદાને યાવત્ ધર્મ કહ્યો, પર્ષદા પાછી ગઈ, રાજા પણ નીકળ્યો. 7. ત્યારે આનંદ ગાથાપતિએ ભગવંત પાસે ધર્મ સાંભળી, સમજી હર્ષિત-સંતુષ્ટ થઈને કહ્યું - ભગવન્! હું નિર્ચન્જ પ્રવચનની શ્રદ્ધા, નિર્ચન્જ પ્રવચનની રૂચિ કરું છું. ભંતે ! નિર્ચન્જ પ્રવચન એમ જ છે, તથ્ય છે, અવિતથ છે, ઇચ્છિત છે, પ્રતિચ્છિત છે, ઇચ્છિત-પ્રતિષ્ઠિત છે, જેમ તમે કહો છો. એમ કહીને - આપ દેવાનુપ્રિય પાસે જેમ ઘણા. રાજા, ઇશ્વર, તલવર, માડંબિક, કૌટુંબિક, શ્રેષ્ઠી, સેનાપતિ, સાર્થવાહ આદિ મુંડ થઈ ઘરથી નીકળી દીક્ષા લે છે, તેમ હું તે રીતે મુંડ યાવત્ દીક્ષિત થવા સમર્થ નથી. પણ હું આપની પાસે પાંચ અણુવ્રત, સાત શિક્ષાવ્રત વાળો બાર પ્રકારનો ગૃહીધર્મ સ્વીકારીશ. ભગવંતે કહ્યું - જેમ સુખ ઉપજે તેમ કરો, વિલંબ ન કરો. સૂત્ર-૮ ત્યારે આનંદ ગાથાપતિ શ્રમણ ભગવંત મહાવીર પાસે - 1. પહેલા સ્થૂલ પ્રાણાતિપાતનું પ્રત્યાખ્યાન કરે છે. યાવજ્જીવન માટે, (દ્વિવિધ-ત્રિવિધે) મન, વચન, કાયા વડે સ્થૂળ હિંસા કરીશ નહીં, કરાવીશ નહીં. 2. ત્યારપછી સ્થૂલ મૃષાવાદનું પ્રત્યાખ્યાન કરે છે. યાવજ્જીવન માટે (દ્વિવિધ, ત્રિવિધે)-મન, વચન, કાયાથી જાવક્રીવને માટે સ્થૂળ મૃષાવાદ કરીશ નહીં, કરાવીશ નહીં. 3. ત્યારપછી સ્થૂલ અદત્તાદાન નું પ્રત્યાખ્યાન કરે છે, યાવજ્જીવન (દ્વિવિધ, ત્રિવિધે)-મન, વચન, કાયાથી. સ્થૂળ અદત્તાદાન(ચોરી) કરીશ નહીં, કરાવીશ નહીં. 4. ત્યારપછી, સ્વદારાસંતોષ વ્રતમાં મૈથુનનું પરિમાણ(મર્યાદા) કરે છે,– એક શિવાનંદા નામક મારી પત્નીને છોડીને મૈથુનવિધિનો હું ત્યાગ કરું છું. 5. ત્યારપછી ઈચ્છાવિધિ-પરિમાણ કરતો હિરણ્ય-સુવર્ણ વિધિ પરિમાણ કરે છે, ચાર કોડી નિધાનમાં, ચાર કોડી વ્યાપારમાં, ચાર કોડી પ્રવિસ્તર હિરણ્ય-સુવર્ણ વિધિ સિવાયના સુવર્ણ હિરણ્યનો હું ત્યાગ કરું છું.. પછી ચતુષ્પદ વિધિ-પશુરૂપ સંપત્તિ પરિમાણ કરે છે. ચાર વજને છોડીને સર્વે ચતુષ્પદનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી ક્ષેત્ર-વાસ્તવિધિ પરિમાણ કરે છે - 500 હળથી ખેડી શકાય તેટલી ભૂમિ સિવાયના ક્ષેત્ર - વાસ્તુનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી શકટ વિધિ પરિમાણ કરે છે - દેશાંતર ગમન માટે 500 ગાડા અને સંવાહનીય 500 ગાડા કરતા વધારે ગાડાનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી વહાણ વિધિ પરિમાણ કરે છે, દેશાંતર ગમન યોગ્ય ચાર વહાણો અને સાંવાહનિક ચાર વહાણો સિવાયના બાકીના વહાણોનો હું ત્યાગ કરું છું. * ત્યારપછી ઉપભોગ-પરિભોગ વિધિનું પ્રત્યાખ્યાન કરતા અંગભૂંછણાવિધિ પરિમાણ કરે છે– એક સુગંધિત અને કષાયવર્ણ સિવાય બાકીના અંગભૂંછણા(શરીર લુંછવા માટેનું વસ્ત્ર-ટુવાલ) હું ત્યાગ કરું છું. પછી દંતધાવન વિધિનું પરિમાણ કરું છું- એક લીલા જેઠીમધુ સિવાયના દાંતણનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી ફલ વિધિ પરિમાણ કરું છું- એક મધુર આમળા સિવાયના ફળનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી અત્યંગન વિધિ પરિમાણ કરું છું- શતપાક, સહસ્રપાક તેલ સિવાયના અભંગનનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી ઉદ્વર્તના વિધિનું પરિમાણ કરું છું - એક સુગંધી ગંધ ચૂર્ણ સિવાયના ઉદ્વર્તકનો હું ત્યાગ કરું છું. પછી સ્નાનવિધિનું પરિમાણ કરું છું- આઠ ઔષ્ટ્રિક(ઊંટ આકારના ઘડા જેટલા પાણીથી વિશેષ પાણીથી મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ઉપાસકદશા” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 7