________________ આગમસૂત્ર 7, અંગસૂત્ર 7 ઉપાસકદશાંગ સૂત્ર ત્યારે આનંદે, ગૌતમસ્વામીને કહ્યું - ભંતે ! જિનવચનમાં સત્, તથ્ય, તથાભૂત, સદ્ભૂત ભાવોની આલોચના યાવત્ પ્રાયશ્ચિત્ત કરાય છે ? ના, તેમ નથી. ભંતે ! જો જિનવચનમાં સત્ યાવત્ ભાવોની આલોચના યાવત્ તપોકર્મ સ્વીકાર ન હોય તો ભંતે ! આપ જ આ સ્થાનને આલોચો યાવત્ સ્વીકારો. ત્યારે ગૌતમસ્વામી, આનંદે આમ કહેતા, શંકિત-કાંક્ષિત-વિચિકિત્સા સમાપન્ન થઈ આનંદ પાસેથી નીકળ્યા, નીકળીને દૂતિપલાશ ચૈત્ય ભગવંત પાસે આવી, ભગવંતથી થોડે દૂર ગમનાગમન પ્રતિક્રમી, એષણાઅનેષણા આલોચીને ભોજન-પાન દેખાડ્યા. દેખાડીને ભગવંતને વાંદી-નમીને કહ્યું - ભગવન્! હું આપની અનુજ્ઞા પામીને આદિ પૂર્વવતુ. યાવતુ ત્યારે હું અંકિતાદિ થઈને આનંદ પાસેથી નીકળી, જલદી અહીં આવ્યો. ભંતે ! શું તે સ્થાનની આલોચનાદિ આનંદ કરે કે હું કરું ? ગૌતમને આમંત્રીને ભગવંતે કહ્યું - હે ગૌતમ ! તું જ તે સ્થાનની આલોચના યાવત્ પ્રાયશ્ચિત્ત કર. આનંદને એ સંબંધે ખમાવ. ત્યારે ગૌતમસ્વામીએ ભગવંત મહાવીરને ‘તહત્તિ’ કહી આ વાત વિનયથી સ્વીકારીને, તે સ્થાનના આલોચના યાવતુ પ્રતિક્રમણ કર્યા. આનંદને આ સંબંધે ખમાવ્યો. પછી ભગવંત કોઈ દિને બાહ્ય જનપદમાં વિચર્યા. સૂત્ર૧૯ ત્યારે તે આનંદ શ્રમણોપાસક, ઘણા શીલવ્રતોથી યાવત્ આત્માને ભાવિત કરતા વીશ વર્ષ શ્રમણોપાસક પર્યાય પાળીને, અગિયાર ઉપાસક પ્રતિમાને સારી રીતે કાયા વડે સ્પર્શીને, માસિકી સંલેખના વડે આત્માને આરાધીને, 60 ભક્તોને, અનશન વડે છેદીને, આલોચના-પ્રતિક્રમણ કરીને, સમાધિ પામી, કાળ માસે કાળ કરીને, સૌધર્મ કલ્પમાં સૌધર્માવલંસક મહાવિમાનના ઉત્તર-પૂર્વમાં અરુણ વિમાને દેવ થયા. ત્યાં કેટલાક દેવોની ચાર પલ્યોપમની સ્થિતિ કહી છે, ત્યાં આનંદ દેવની પણ ચાર પલ્યોપમની સ્થિતિ છે. ભગવન્! આનંદદેવ તે દેવલોકથી આયુ ક્ષયાદિથી અનંતર ચ્યવીને ક્યાં જશે ? ક્યાં ઉપજશે ? હે ગૌતમ ! એ મહાવિદેહ ક્ષેત્રે સિદ્ધ થશે. નિક્ષેપ. અધ્યયન -૧નો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ ગુજરાતી અનુવાદ પૂર્ણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(ઉપાસકદશા” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 12
