________________ આગમસૂત્ર 6 અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર યશ કરનાર-કુળના આધારરૂપ-વૃક્ષરૂપ, કુલની વૃદ્ધિ કરનાર, તેમજ સુકુમાલ હાથ-પગવાળા યાવત્ સ્વરૂપવાના પુત્રને જન્મ આપીશ. તે બાળક બાલભાવથી મુક્ત થઈને, વિજ્ઞાન પરિણત થઈને, યૌવનને પ્રાપ્ત થતા શૂર-વીર-વિક્રાંતવિસ્તીર્ણ વિપુલ બલ-વાહનયુક્ત રાજ્યવાળો રાજા થશે. હે દેવી ! તે ઉદાર યાવતુ આરોગ્યકારી -તુષ્ટીકારીદીર્ધાયુકર-કલ્યાણકારક સ્વપ્નને જોયેલ છે. એ રીતે વારંવાર અનુમોદના કરે છે. 14. ત્યારપછી તે ધારિણી દેવી, શ્રેણિક રાજાને આમ કહેતા સાંભળી હર્ષિત અને સંતુષ્ટ થયા યાવત્ બે હાથ જોડી આવર્ત કરી, મસ્તકે અંજલિ કરીને આમ કહે છે. હે દેવાનુપ્રિય ! તે એમ જ છે, અવિતથ છે, અસંદિગ્ધ છે, ઈચ્છિત છે, પ્રતિચ્છિત છે, ઇચ્છિત-પ્રતિચ્છિત છે, જે તમે કહો છો, તે અર્થ સત્ય છે, તેમ કરી, તે સ્વપ્નને સારી રીતે સ્વીકારી, શ્રેણિક રાજાની અનુજ્ઞા પામી, વિવિધ મણિ-કનક-રત્નથી ચિત્રિત ભદ્રાસનથી ઊઠે છે, ઊઠીને જ્યાં પોતાની શય્યા છે, ત્યાં આવે છે, આવીને પોતાની શય્યામાં બેસે છે, બેસીને આમ કહે છે - તે મારા ઉત્તમ, પ્રધાન, મંગલમય, સ્વપ્નો, અન્ય પાપ સ્વપ્નોથી પ્રતિહત ન થાઓ, એમ વિચારી દેવ અને ગુરુજન સંબદ્ધ, પ્રશસ્ત ધાર્મિક કથા વડે સ્વપ્ન જાગરિકાથી જાગૃત થઈને રહીશ. સૂત્ર-૧૫ થી 17 15. ત્યારે તે શ્રેણિક રાજા પ્રભાતકાળ સમયે કૌટુંબિક પુરુષોને બોલાવે છે, બોલાવીને આમ કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિયો ! જલદીથી આજે બાહ્ય ઉપસ્થાનશાળા(સભામંડપ)ને સવિશેષ પરમ રમ્ય, ગંધોદક સિંચિત, સાફસૂથરી કરી, લીંપી, પંચવર્ણી સરસ સુરભિ વિખરાયેલ પુષ્પના પુજના ઉપચાર યુક્ત, કાલાગ) પ્રવર કુંદુરુક્ક તુરુષ્કા ધૂપના બળવાથી મઘમઘાય ગંધ વડે અભિરામ, ઉત્તમ સુગંધ ગંધિત, ગંધવર્તીભૂત કરો અને કરાવો. એ રીતે મારી આજ્ઞાને પાછી આપો. ત્યારે તે કૌટુંબિક પુરુષોને શ્રેણિક રાજાએ આમ કહેતા હાર્ષિત, સંતુષ્ટ થઈ યાવતુ આજ્ઞાને પાછી સોંપી. ત્યારે તે શ્રેણિક રાજા કાલે, રાત્રિ પ્રભાતરૂપ થતા, પ્રફુલ્લિત કમળોના પત્ર વિકસિત થતા, પ્રભાત શ્વેતવર્ણી થતા, લાલ અશોકની કાંતિ, પલાશપુષ્પ, પોપટની ચાંચ, ચણોઠીનો અર્ધભાગ, બપોરીયાના પુષ્પ, કબૂતરના પગ અને આંખ, કોકીલાના નેત્ર, જાસૂદના ફૂલ, જાજ્વલ્યમાન અગ્નિ, સ્વર્ણકળશ, હિંગલોકના સમૂહની રક્તતાથી અધિક લાલીથી જેની શ્રી સુશોભિત થઈ રહી હતી, એવો સૂર્ય ક્રમશઃ ઉદય થયા. સૂર્યના કિરણો વડે અંધકારનો વિનાશ થવા લાગ્યો, બાળસૂર્ય રૂપ કુંકુમથી જીવલોક વ્યાપ્ત થયો. નેત્રોના વિષયના પ્રસારથી લોક સ્પષ્ટ રૂપે દેખાવા લાગ્યો. સરોવર સ્થિત કમલોના વનને વિકસિત કરનાર, સહસકિરણ દિનકર તેજથી જાજવલ્યમાન થયો. ત્યારે શ્રેણિક શય્યાથી ઉઠ્યો. શય્યાથી ઊઠીને જ્યાં વ્યાયામશાળા હતી, ત્યાં આવ્યો. વ્યાયામશાળામાં પ્રવેશ્યો, પ્રવેશીને અનેક વ્યાયામ યોગ- આસન, કૂદવું, મર્દન, મલ્લયુદ્ધ વગેરે કરવાથી શ્રાંત, પરિશ્રાંત થયો. શતપાક-સહસંપાક ઉત્તમ સુગંધી તેલ આદિ વડે, જે પ્રીતિકારક, શરીરબળ વધારનારું, દર્પનીય(જઠરાગ્નિને દિપ્ત કરનારું), મદનીય(કામવર્ધક), બૃહણીય(બળ વધારનાર), સર્વ ઇન્દ્રિય-ગાત્રને આલ્હાદક અત્યંગન વડે અત્યંગન કરાવ્યું. ત્યાર પછી તેલયુક્ત શરીરનું પ્રતિપૂર્ણ હાથ-પગ અને સુકુમાર કોમળ તળવાળા પુરુષો વડે કે જે કુશળદક્ષ-બળવાન-નિષ્ણાંત-મેઘાવી-નિપુણ-નિપુણશિલ્પો-પગત-પરિશ્રમ જિતનાર હતા, અત્યંગન-પરિમર્દનઉદ્વર્તન કરણ ગુણ વડે અસ્થિ, માંસ, ત્વચા અને રોમની સુખાકારી રૂપ ચાર પ્રકારની સંબોધના વડે શ્રેણિકના શરીરનું મર્દન કર્યું. તેનાથી રાજાનો પરિશ્રમ દૂર થયો. પછી તે વ્યાયામ શાળાથી નીકળ્યો, નીકળીને સ્નાનગૃહે આવ્યો, આવીને સ્નાનગૃહમાં પ્રવેશ્યો. પ્રવેશીને ચોતરફ જાળીઓથી મનોહર, ચિત્ર-વિચિત્ર મણી અને રત્નોના તળિયાવાળા તથા રમણીય સ્નાનમંડપની અંદર મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા) આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 9