________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર ઘૂંટણેથી પગે પડીને, અંજલિ જોડીને આમ કહે છે - જો હું પુત્ર કે પુત્રીને જન્મ આપીશ તો હું તમારી પૂજા કરીશ યાવત્ અક્ષયનિધિની વૃદ્ધિ કરીશ. એમ કરીને માનતા માને છે. માનતા માનીને પુષ્કરિણીએ આવે છે, આવીને વિપુલ અશનાદિનું આસ્વાદન કરતા યાવત્ વિચરે છે. ભોજના કરીને યાવતું શુચિભૂત થઈ પોતાના ઘેર આવી ત્યારપછી ભદ્રા સાર્થવાહી ચૌદશ-આઠમ-અમાસ-પૂનમમાં વિપુલ અશનાદિને તૈયાર કરાવે છે, કરાવીને ઘણાં નાગ યાવત્ વૈશ્રમણની માનતા માનતી યાવત્ એ પ્રમાણે વિચરે છે. 47. ત્યારપછી તે ભદ્રા સાર્થવાહી અન્ય કોઈ દિવસે કેટલોક સમય વીતતા કોઈ સમયે ગર્ભવતી થઈ. ત્યારે તે ભદ્રા સાર્થવાહી બે માસ વીત્યા પછી, ત્રીજો માસ વર્તતો હતો ત્યારે આવા સ્વરૂપનો દોહદ ઉત્પન્ન થયો. તે માતાઓ ધન્ય છે યાવત્ કૃતલક્ષણા છે, જે વિપુલ અશનાદિ, ઘણા જ પુષ્પ, વસ્ત્ર, ગંધ, માળા, અલંકાર ગ્રહણ કરીને મિત્ર, જ્ઞાતિ, નિજક, સ્વજન, સંબંધી, પરિજન, મહિલા સાથે પરીવરીને રાજગૃહની વચ્ચોવચ્ચથી નીકળે છે, નીકળીને પુષ્કરિણીએ આવે છે. આવીને પુષ્કરિણીમાં સ્નાન કરે છે. સ્નાન કરીને, બલિકર્મ કરીને, સર્વાલંકારથી વિભૂષિત. થઈને વિપુલ અશનાદિ આસ્વાદન કરતી યાવત્ પરિભોગ કરતી પોતાના દોહદને પૂર્ણ કરે છે. આ પ્રમાણે વિચારે છે એ પ્રમાણે વિચારીને કાલે યાવત્ સૂર્ય ઊગ્યા પછી ધન્ય સાર્થવાહ પાસે આવે છે. આવીને ધન્ય સાર્થવાહને આમ કહે છે - હે દેવાનુપ્રિય ! મને તે ગર્ભના પ્રભાવથી આવો દોહદ થયો છે, યાવત્ આપની અનુજ્ઞાથી હું દોહદ પૂર્ણ કરું. તેથી હે દેવાનુપ્રિય ! તમારી અનુજ્ઞા પામીને યાવત્ વિહરવા ઇચ્છું છું. હે દેવાનુપ્રિય ! સુખ ઉપજે તેમ કર, પ્રતિબંધ ન કર. ત્યારપછી તે ભદ્રા સાર્થવાહી, ધન્ય સાર્થવાહની અનુજ્ઞા પામીને હર્ષિત-સંતુષ્ટ થઈ યાવત્ વિપુલ અશનાદિ તૈયાર કરી યાવત્ સ્નાન કરી, યાવત્ ભીના વસ્ત્ર-સાડી પહેરીને નાગગૃહે જઈને યાવત્ ધૂપ સળગાવે છે. પછી પ્રણામ કરે છે, કરીને પુષ્કરિણીએ આવે છે, ત્યાં તેના મિત્ર, જ્ઞાતિજન યાવત્ નગરમહિલા ભદ્રા સાર્થવાહીને સર્વાલંકાર વડે વિભૂષિત કરે છે. ત્યારપછી તે ભદ્રા સાર્થવાહી તે મિત્ર, જ્ઞાતિજન, નિજક, સ્વજન, સંબંધી, પરિજન અને નગરમહિલાઓ સાથે વિપુલ અશન આદિનો પરિભોગ કરતી દોહદ પૂર્ણ કરે છે. કરીને જે દિશામાંથી આવ્યા હતા, તે દિશામાં પાછા ગયા. ત્યારપછી તે ભદ્રા સાર્થવાહી દોહદ સંપૂર્ણ થતા યાવત્ તે ગર્ભને સુખ-સુખે પરિવહે છે. ત્યારપછી તે ભદ્રા સાર્થવાહી નવ માસ બહુ પ્રતિપૂર્ણ થતા, સાડા સાત રાત્રિદિવસ વીત્યા બાદ સુકુમાલ હાથ-પગવાળા બાળકને યાવત્ જન્મ આપ્યો. ત્યારપછી તે બાળકના માતાપિતા પહેલા દિવસે જાતકર્મ કરે છે, ઇત્યાદિ પૂર્વવતુ. યાવત્ વિપુલ અશનાદિ તૈયાર કરાવે છે. એ રીતે જ મિત્ર, જ્ઞાતિજન આદિને જમાડીને આ આવા સ્વરૂપનું ગૌણ અને ગુણનિષ્પન્ન નામ કરે છે - કેમ કે અમારો આ પુત્ર, ઘણી જ નાગ પ્રતિમા યાવત્ વૈશ્રમણ પ્રતિમાની માનતા માનવાથી ઉત્પન્ન થયેલ છે, તેથી અમારા આ પુત્રનું દેવદત્ત' નામ થાઓ. ત્યારે તે બાળકના માતાપિતાએ દેવદત્ત’ નામ રાખ્યું. ત્યારપછી તે બાળકના માતાપિતાએ પૂજા, દાન, ભાગ કર્યા અને અક્ષયનિધિની વૃદ્ધિ કરી(માનતા પૂરી કરી) સૂત્ર૪૮, 9 48. ત્યારે તે પંથક દાસચેટક દેવદત્ત બાળકનો બાલગ્રાહી થયો. દેવદત્ત બાળકને કેડે લઈને ઘણા બચ્ચાબચ્ચી, બાલક-બાલિકા, કુમાર-કુમારી સાથે પરીવરીને રમણ કરે છે. ત્યારે તે ભદ્રા સાર્થવાહી અન્ય કોઈ દિવસે સ્નાન કરેલ, બલિકર્મ કરેલ, કૌતુક-મંગલ-પ્રાયશ્ચિત્ત કરેલ, દેવદત્ત બાળકને સર્વાલંકારથી વિભૂષિત કરી, પંથક દાસચેટકના હાથમાં સોંપ્યો. ત્યારે તે પંથક, ભદ્રા પાસેથી દેવદત્તને લઈને કેડથી ઊઠાવી, પોતાના ઘેરથી નીકળ્યો. નીકળીને ઘણા બચ્ચા. યાવત્ કુમારિકાઓ સાથે પરીવરીને રાજમાર્ગે જાય છે. જઈને દેવદત્તને એકાંતમાં બેસાડી ઘણા બચ્ચા યાવત્ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 36