________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર વિનયથી તે સ્વપ્ન પાઠકને આમ કહ્યું- હે દેવાનુપ્રિયો! આજે ધારિણીદેવી તે તેવા પ્રકારની શય્યામાં યાવત્ મહા સ્વપ્ન જોઈને જાગી. હે દેવાનુપ્રિયો! આ ઉદાર યાવત્ શ્રીક મહાસ્વપ્નનું શું કલ્યાણકારી, ફળ વૃત્તિ વિશેષ થશે ? ત્યારે તે સ્વપ્નપાઠકો શ્રેણિકરાજા પાસે આ અર્થને સાંભળી, અવધારીને હર્ષિત યાવત્ પ્રસન્ન હૃદયી થઈ તે સ્વપ્નને સમ્યક્ અવગ્રહીને ઇહામાં પ્રવેશે છે, પ્રવેશીને અન્યોન્ય સાથે વિચાર-વિમર્શ કર્યો. તે સ્વપ્નને લબ્ધાર્થ, ગૃહીતાર્થ, પ્રચ્છિતાર્થ, વિનિશ્ચિતાર્થ, અભિગતાર્થ કરી અર્થાત પોતાની રીતે અર્થને સમજ્યા, બીજાનો અભિપ્રાય જાણી અર્થને વિશેષ સમજ્યા, પરસ્પર અર્થની લેવડ-દેવડ કરી અર્થનો નિશ્ચય કર્યો, પછી તે અર્થ સુનિશ્ચિત કર્યો. ત્યાર પછી શ્રેણિક રાજા પાસે સ્વપ્ન શાસ્ત્રને ઉચ્ચારતા આ પ્રમાણે કહ્યું - હે સ્વામી! અમારા સ્વપ્ન શાસ્ત્રમાં ૪૨-સ્વપ્નો, ૩૦-મહા સ્વપ્નો, એમ 72 સર્વ સ્વપ્નો કહ્યા છે. તેમાં હે સ્વામી ! અરિહંત કે ચક્રવર્તીની માતા, અરિહંત કે ચક્રવર્તી ગર્ભમાં આવે ત્યારે આ ૩૦-મહાસ્વપ્નોમાંથી આ 14 જોઈને જાગે છે - 16. ગજ, વૃષભ, સિંહ, અભિષેક(કરાતી લક્ષ્મી), માળા, ચંદ્ર, સૂર્ય, ધ્વજ, કુંભ, પદ્મસરોવર, સાગર, વિમાનભવન, રત્નરાશિ અને શિખા(નિધૂમ અગ્નિ). 17. વાસુદેવની માતા, વાસુદેવ ગર્ભમાં આવે ત્યારે આ ચૌદ મહાસ્વપ્નોમાંના કોઈ સાત. મહાસ્વપ્નો જોઈને જાગે છે. બલદેવની માતા બળદેવ ગર્ભમાં આવે ત્યારે આ. ૧૪-મહાસ્વપ્નોમાંથી કોઈ ચાર મહાસ્વપ્ન જોઈને જાગે, માંડલિકની માતા માંડલિક ગર્ભમાં આવે ત્યારે આમાના કોઈ એક મહાસ્વપ્નને જોઈને જાગે. હે સ્વામી ! ધારિણી દેવીએ આમાનું એક મહાસ્વપ્ન જોયું છે. હે સ્વામી ! ધારિણી દેવીએ ઉદાર યાવત્ માંગલ્યકારી સ્વપ્નને જોયેલ છે. તેનાથી હે સ્વામી ! અર્થનો લાભ થશે, સુખનો લાભ થશે, ભોગનો લાભ થશે, પુત્રનો લાભ થશે, રાજ્યનો લાભ થશે. હે સ્વામી ! ધારિણી દેવી, નવ માસ બહુપ્રતિપૂર્ણ થતા યાવત્ તેણી એક બાળકને જન્મ આપશે. તે બાળક, બાલભાવથી મુક્ત થઈ વિજ્ઞાન પરિણત થઈ, યૌવનને પ્રાપ્ત થઈ શૂર-વીર-વિક્રાંત-વિસ્તીર્ણ વિપુલ બલ વાહનથી યુક્ત રાજ્યવાળો રાજા થશે. અથવા ભાવિતાત્મા અણગાર થશે. હે સ્વામી! ધારિણી દેવીએ ઉદાર સ્વપ્નને જોયેલ છે યાવત્ આરોગ્ય, તુષ્ટિ યાવત્ દષ્ટ છે, એમ કરીને વારંવાર અનુમોદના કરે છે. પછી તે શ્રેણિક રાજાએ તે સ્વપ્ન પાઠકોની પાસે આ અર્થ સાંભળી, અવધારીને, હર્ષિત યાવત્ પ્રસન્નહૃદયી થઈ બે હાથ જોડી યાવત્ આમ કહ્યું- હે દેવાનુપ્રિયો ! એમ જ છે યાવત્ જેમ તમે કહો છો, એમ કરી, તે સ્વપ્નના અર્થનો સમ્યક્ સ્વીકાર કરે છે, સ્વીકારીને તેઓને વિપુલ અશન-પાન-ખાદિમ-સ્વાદિમ વડે અને વસ્ત્ર, ગંધ, ત્યારપછી તે શ્રેણિક રાજા સિંહાસનેથી ઊભો થયો, થઈને ધારિણીદેવી પાસે આવ્યો. આવીને તેણીને આમાં કહ્યું - હે દેવાનુપ્રિય ! સ્વપ્ન શાસ્ત્રમાં ૪૨-સ્વપ્નો કહ્યા છે, યાવતું તેમાંથી એક મહાસ્વપ્ન તમે જોયું છે, યાવતું વારંવાર અનુમોદના કરે છે. ત્યારે તે ધારિણીદેવી શ્રેણિકરાજા પાસે આ અર્થ સાંભળી, અવધારી હર્ષિત યાવત્ પ્રસન્નહૃદયી થઈને તે સ્વપ્નના અર્થોને સારી રીતે સ્વીકારે છે, સ્વીકારીને પોતાના વાસગૃહમાં આવે છે. આવીને સ્નાન કરી, બલિકર્મ કરી, યાવત્ વિપુલ યાવત્ વિચરે છે. સૂત્ર-૧૮ ત્યારપછી તે ધારિણી દેવીને બે માસ વીત્યા પછી, ત્રીજો માસ વર્તતો હતો ત્યારે તે ગર્ભના દોહદ કાળ સમયમાં આ આવા પ્રકારે અકાલ મેઘનો દોહદ ઉત્પન્ન થયો - તે માતાઓ ધન્ય છે, પુન્યવંતી છે, કૃતાર્થ છે, કૃતપુન્ય છે, કૃતલક્ષણ છે, કૃતવૈભવ છે. તેમનો જન્મ અને જીવિત ફળ સુલબ્ધ છે, જેણે મેઘ અભયદ્ગત,અભ્યઘુત, મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 11