________________ આગમસૂત્ર 6, અંગસૂત્ર 6 જ્ઞાતાધર્મકથાંગસૂત્ર અબ્યુન્નત-અભ્યસ્થિત થતા અર્થાત આકાશમાં વાદળા ઉત્પન્ન થયા હોય, ઉંચે ગયા હોય, ઉન્નત હોય, વરસવાની તૈયારીમાં હોય. સગર્જિત-સવિદ્યુત-સસ્પર્શિત, સસ્તનિત થતા અર્થાત ગર્જના, વીજળી, ઝરમર આદિ કરતા હોય... ત્યારે આકાશ 1. અગ્નિ સળગાવી શુદ્ધ કરેલ ચાંદીના પતરા સમાન, અંતરત્ન, શંખ, ચંદ્રમા, કુંદપુષ્પ અને ચોખાના લોટ સમાન શુક્લ વર્ણવાળા. 2. ચિકર, હરતાલના ટુકડા, ચંપો, સન, કોરંટ, સરસવ, પદ્મની રજ સમાન પીત વર્ણવાળા, 3. લાક્ષરસ, સરસ, રક્ત કિંશુક, જાસુમણ, રક્ત બંધુજીવક, હિંગલોક, સરસકંકુ બકરા અને સસલાનું રક્ત, ઇન્દ્રગોપ સમાન લાલ વર્ણવાળા, 4. મયૂર, નીલમ, નીલગુલિકા, પોપટની પાંખ, ચાસ પક્ષીના પંખ, ભ્રમર પંખ, સાસગ, પ્રિયંગુ લતા, નીલકમલ, તાજા શિરિષ પુષ્પ અને ઘાસ સમાન નીલ વર્ણવાળા. 5. ઉત્તમ અંજન, કાળો ભ્રમર, કોલસો, રિઝરત્ન, ભ્રમર સમૂહ, ભેંસના શીંગડા, કાલી ગોળી અને કાજળ સમાન કાળા વર્ણવાળા. આ પ્રમાણે પંચવર્ણી વાદલાથી યુક્ત મેઘ હોય. વીજળી-ગર્જના થતી હોય, વિસ્તીર્ણ આકાશમાં વાયુથી ચપળ બનેલ વાદળા ચાલતા હોય, નિર્મળ ઉત્તમ જળધારાથી ગલિત, પ્રચંડ વાયુથી આહત, પૃથ્વી તલને ભીંજવતી વર્ષા નિરંતર થતી હોય, તેથી ભૂતલ શીતલ હોય, પૃથ્વીરૂપી સ્ત્રીએ ઘાસ રૂપી કંચૂક ધારણ કરેલ હોય, વૃક્ષસમૂહ પલ્લવથી સુશોભિત હોય, વેલ વિસ્તરી હોય, ઉન્નતા ભૂપ્રદેશ સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત હોય, અથવા પર્વત, કુંડ સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત હોય. વૈભારગિરિનો પ્રપાતતટ-કટકથી ઝરણા નીકળતા હોય, તે જ વહેણને લીધે ઉત્પન્ન ફીણયુક્ત જળ હોય. ઉદ્યાન સર્જ, અર્જુન, નીપ, કુટજ નામક વૃક્ષોના અંકુરથી છત્રાકાર યુક્ત થઈ ગયું હોય. મેઘ ગર્જનાથી હર્ષિત-સંતુષ્ટ થઈ નૃત્ય કરનારા મયૂર હર્ષથી મુક્ત કંઠે કેકારવ કરતા હોય, વર્ષાઋતુથી. ઉત્પન્ન મદથી તરુણ મયૂરીઓ નૃત્ય કરી રહી હોય, ઉપવન શિલિંધ્ર-કુટજ-કંદલ-કદંબ વૃક્ષોના પુષ્પોની નવીના અને સૌરભયુક્ત ગંધની તૃપ્તિ ધારણ કરી રહી હોય. નગર બહાર ઉદ્યાન કોકીલાઓના સ્વરઘોલના શબ્દોથી વ્યાપ્ત હોય અને રક્તવર્ણ ઇન્દ્રગોપથી શોભિત હોય. તેમાં ચાતક કરુણ સ્વરે બોલતા હોય. તે નમેલ તૃણોથી સુશોભિત હોય. તેમાં દેડકા ઉચ્ચ સ્વરે અવાજ કરતા હોય, મદોન્મત્ત ભ્રમર-ભ્રમરીનો સમૂહ એકત્ર થઈ રહ્યો હોય. તે ઉપવનમાં પ્રદેશોમાં પુષ્પરસ લોલૂપ અને મધુર ગુંજારવ કરતા મદોન્મત્ત ભ્રમર લીન થઈ રહ્યા હોય, - આકાશતલમાં ચંદ્ર, સૂર્ય, ગ્રહસમૂહ મેઘાચ્છાદિત હોવાથી શ્યામવર્ણી જણાતુ હોય. ઇન્દ્રધનુષ રૂપી ધ્વજપટ ફરકતો હોય. તેમાં રહેલ મેઘસમૂહ બગલાઓની શ્રેણીથી શોભિત થઈ રહ્યો હોય. આ રીતે કારંડક, ચક્રવાક, રાજહંસને ઉત્સુક કરનારી વર્ષાઋતુનો કાળ હોય. આવી વર્ષાઋતુમાં જે માતાઓ સ્નાન કરી, બલિકર્મ કરી, કૌતુક મંગલ પ્રાયશ્ચિત્ત કરીને વૈભારગિરિમાં પતિ સાથે વિહરે છે.. તે માતા ધન્ય છે જે પગમાં ઉત્તમ ઝાંઝર પહેરે, કમરમાં કંદોરો પહેરે, વક્ષ:સ્થળે હાર પહેરે, કડા-વીંટી પહેરે, બાજુઓને વિચિત્ર અને શ્રેષ્ઠ બાજુબંધથી તંભિત છે, કુંડલ વડે મુખ ઉદ્યોતિત છે. અંગ, રત્નોથી ભૂષિત છે. નાસિકા નિઃશ્વાસના વાયુથી ઉડે તેવું વસ્ત્ર પહેર્યું હોય, ચક્ષુહર-વર્ણ સ્પર્શ સંયુક્ત હોય, ઘોડાની લાળથી પણ કોમળ હોય ધવલ-કનક ખચિત કિનારીવાળુ, આકાશ-સ્ફટિક સદશ પ્રભાયુક્ત, પ્રવર દુકુલ સુકુમાર વસ્ત્રને ધારણ કરેલ હોય. સર્વ ઋતુક સુગંધી પુષ્પ પ્રવર માળાથી શોભિત મસ્તક હોય, કાલાગરૂ ધૂપથી ધૂપિત, લક્ષ્મી સમાન વેષવાળી હોય. આ રીતે શ્રીસમાન વેષધારી, સેચનક ગંધહસ્તિ રત્ન ઉપર બેસેલી, કોરંટ પુષ્પની માળાથી યુક્ત છત્ર ધારણ કરેલ હોય, ચંદ્રપ્રભા-વજ-વૈડૂર્ય, વિમલદંડ, શંખ, કુંદ, જળરજ, અમૃત મથિત ફીણનો સમૂહ. સદશ ચાર ચામર ઢોળાઈ રહેલ હોય, શ્રેણિક રાજા સાથે ઉત્તમ હાથીના સ્કંધ ઉપર બેઠેલી હોય, પાછળ-પાછળ ચતુરંગિણી સેના. ચાલતી હોય, જે મોટી અશ્વ-ગજ-રથ-પદાતી સેના ચાલતી હોય. સર્વ ઋદ્ધિ, સર્વ ધૃતિ યાવતુ નિર્દોષ-નાદિતરવથી માંગલિક જયનાદ સાથે રાજગૃહ નગરના માર્ગ પર જઈ રહ્યા હોય. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(જ્ઞાતાધર્મકથા)” આગમસૂત્ર અનુવાદ Page 12