________________ આગમસૂત્ર 3, અંગસૂત્ર 3, “સ્થાનાંગ’ કૃષ્ણલેશ્યાવાળા ભવસિદ્ધિકોની એક વર્ગણા છે, એ પ્રમાણે છ એ લેગ્યામાં બે-બે પદો કહેવા. કૃષ્ણલેશ્યાવાળા ભવસિદ્ધિક નૈરયિકો અને કૃષ્ણલેશ્યાવાળા અભવસિદ્ધિક નૈરયિકોની એક-એક વર્ગણા છે. એ રીતે જેની જેટલી વેશ્યાઓ હોય તેની તેટલી લેશ્યા કહેવી યાવત્ વૈમાનિકોની. કૃષ્ણલેશ્યિક સમ્યગદષ્ટિ, કૃષ્ણલેશ્યિક મિથ્યાદષ્ટિ, કૃષ્ણલેશ્યિક મિશ્રદષ્ટિ તે પ્રત્યેકની એક-એક વર્ગણા છે, એવી રીતે છ એ વેશ્યાને વિશે યાવત્ વૈમાનિકોની જેની જેટલી દષ્ટિ છે તેટલી કહેવી. કૃષ્ણલેશ્યિક કૃષ્ણપાક્ષિકો, કૃષ્ણલેશ્યિક શુક્લપાક્ષિકો ની એક-એક વર્ગણા છે. યાવત્ વૈમાનિક, જેની જેટલી વેશ્યાઓ. આ પ્રમાણે આઠ પદ વડે ચોવીસે દંડક જાણવા. | તીર્થ સિદ્ધોની વર્ગણા એક છે, એ રીતે યાવત્ એક સિદ્ધોની વર્ગણા એક છે. પ્રથમ સમય સિદ્ધોની યાવત્ અનંત સમય સિદ્ધોની વર્ગણા એક-એક છે. પરમાણુ પુદ્ગલોની યાવત્ અનંતપ્રદેશિક સ્કંધોની વર્ગણા એક-એક છે. એક પ્રદેશાવગાઢ પુદ્ગલો યાવત્ અસંખ્યાત પ્રદેશાવગાઢ પુદ્ગલોની પ્રત્યેકની વર્ગણા એક-એક છે. એક સમય સ્થિતિક યાવત્ અસંખ્યાત સમય સ્થિતિક પ્રત્યેક પુદ્ગલોની વર્ગણા એક-એક છે. એકગુણ કાળા યાવત્ અસંખ્યાત ગુણ કાળા વર્ણવાળા પ્રત્યેક પુદ્ગલોની વર્ગણાં એક-એક છે. આ પ્રમાણે વર્ણ, ગંધ, રસ અને સ્પર્શની વર્ગણા કહેવી, તે યાવતુ અનંતગુણ રૂક્ષ સ્પર્શવાળા પુદ્ગલોની. વર્ગણા એક છે. જઘન્ય-ઉત્કૃષ્ટ-અજઘન્યોત્કૃષ્ટ પ્રત્યેક સ્કંધોની વર્ગણા એક-એક છે. એ રીતે જઘન્ય-ઉત્કૃષ્ટ-મધ્યમ અવગાહના વાળા સ્કંધોની પ્રત્યેકની વર્ગણા એક-એક છે. જઘન્ય-ઉત્કૃષ્ટ-મધ્યમ સ્થિતિવાળા પ્રત્યેક ધોની વર્ગણા એક-એક છે. જઘન્ય-ઉત્કૃષ્ટ-મધ્યમ ગુણ કાળા વર્ણવાળા પ્રત્યેક સ્કંધોની વર્ગણા એક-એક છે. એ રીતે યાવતુ વર્ણ, ગંધ, રસ, સ્પર્શોની એક-એક કહેવી યાવત્ મધ્યમ ગુણ રૂક્ષ સ્પર્શવાળા પુદ્ગલોની વર્ગણા એક છે. સૂત્ર-પ૨ થી પs (52) બધાં દ્વીપ-સમુદ્રો મધ્યે જંબૂદ્વીપ દ્વીપ એક છે, યાવત્ પરિક્ષેપથી 3,16,227 યોજન, ૩-ગાઉ, ૨૨૮-ધનુષ અને 13|| અંગુલથી કંઈક અધિક છે. (53) શ્રમણ ભગવંત મહાવીર આ અવસર્પિણીમાં 24 તીર્થંકરોમાં છેલ્લા તીર્થંકર એકલા સિદ્ધ, બુદ્ધ, મુક્ત યાવત્ સર્વ દુઃખથી રહિત થયા. (54) અનુત્તર વિમાનના દેવોની કાયા એક હાથ ઉર્ધ્વ-ઉચ્ચત્વ થી કહી છે. (55) આદ્ર-ચિત્રા-સ્વાતિ ત્રણે નક્ષત્રનો એક-એક તારો કહેલ છે. (56) એક પ્રદેશાવગાઢ પુદ્ગલો અનંત છે, એક સમય સ્થિતિક એક ગુણ કાળા પુદ્ગલ અનંત કહ્યા છે - યાવત્ - એક ગુણ રૂક્ષ સ્પર્શવાળા પુદ્ગલો અનંત છે. ‘સ્થાન સૂત્ર(અધ્યયન)ના સ્થાન-૧–નો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ ભાવાનુવાદ પૂર્ણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “સ્થાન)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 9