Panchashak Prakaran Gujarati Bhavanuvad

SR No.: 035330
Original Sutra Author: N/A
Author: Dharmratnavijay
Publisher: Manav Kalyan Samsthan
Publication Year: 2019
Total Pages: 441
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 37 MB

Page 140

111 श्री पञ्चाशक प्रकरण - 5 गुजराती भावानुवाद છે પણ રૂઢિથી તો શાસ્ત્રમાં અથવા લોકમાં પ્રસિદ્ધ ‘રોયસત્તામુ/ન-IIRટ્ટ'= ‘મોયUT' ચોખા (ઉપલક્ષણથી બધા જ પ્રકારના અનાજ) “સત્તા'= સાથવો, શેકેલા જવ વગેરેનો લોટ, ‘મુસા'= મગ (ઉપલક્ષણથી સર્વ પ્રકારના કઠોળ), ‘ન+IRફ' = રાબ વગેરે ' નાવિદિ '= ખાજા, સુખડી, મોદક વગેરે પકવાન્ન, ‘ડ્ર'= દૂધ વગેરે, આદિ શબ્દથી દહીં, ઘી વગેરેનું ગ્રહણ કરવું, ‘સૂરVII'= સૂરણ વગેરે બધી જાતના કંદ ‘મંડપfમ = રોટલા, રોટલી, પૂરી વગેરે ‘વિUોય'= (અશન) જાણવું. || 226 મે 1/27 હવે ‘પાનનું વર્ણન કરે છે : पाणं सोवीरजवोदगाइ चित्तं सुराइगं चेव / आउक्काओ सव्वो, कक्कडगजलाइयं च तहा // 222 // 5/28 છાયા - પ સૌવીર થવો વિત્ર મુવિ ચૈવ ! મય: સર્વ: ટનનાદ્ધિ ઘ તથા 28 | ગાથાર્થ :- કાંજી, જવ વગેરેના ધોવણનું પાણી, વિવિધ પ્રકારની મદિરા, બધી જાતનું (નદી, તળાવ વગેરેનું) પાણી, ચીભડા વગેરેનું પાણી એ પાન છે. ટીકાર્થ :- ‘પાન'= જેને પીવામાં આવે છે તેને ‘પાન” કહેવામાં આવે છે. ‘સવીરગવો '= ‘સવીર'= કાંજી, ‘નવો ફુ'= જવના ધોવણનું પાણી, “આદિ' શબ્દથી તલના ધોવણનું પાણી, (તુષોદક=) ચોખાના ધોવણનું પાણી ગ્રહણ કરાય છે. ‘ચિત્ત'= વિવિધ પ્રકારની “સુરફિયં વેવ'= મદિરા આદિ, “આદિ' શબ્દથી “થ'= ગોળમાંથી બનાવેલી મદિરા ‘પ્રસન્ના'= એક જાતની મદિરા વગેરેનું ગ્રહણ કરાય છે. ‘માડો સવ્યો'= આશ્રયના ભેદથી નદી, સરોવર આદિમાં રહેલું સર્વ પ્રકારનું પાણી ‘Aિડાગનાä'= ચીભડા વગેરેના રસથી મિશ્ર પાણી, “આદિ' શબ્દથી ખજૂર, દ્રાક્ષ, આમલી, દાડમ વગેરેના પાણીનું ગ્રહણ કરવું. ‘ત્ર તહીં'= આ બધા જ “પાન” કહેવાય છે. જે 222 / /28 હવે ખાદિમનું વર્ણન કરે છે : भत्तोसं दंताई,खज्जूरं नालिकेरदक्खादी। कक्कडिगंबगफणसाइ बहुविहं खाइमं णेयं // 223 // 5/29 છાયા :- મવસ્તિષ જ્ઞાઃિ ઘર નાત્નિર દ્રાક્ષાદ્રિ | कर्कटिकाम्रकपनसादि बहुविधं खादिमं ज्ञेयम् // 29 // ગાથાર્થ :- શેકેલા ચણા, ઘઉં વગેરે અનાજ, ગોળથી સંસ્કારેલ દંતપવન વગેરે, ખજુર, નાળિયેર, દ્રાક્ષ વગેરે કાકડી, કેરી, ફણસ વગેરે અનેક પ્રકારનું ખાદિમ જાણવું. ટીકાર્થ :- ‘મત્તો'= “મ' અને “મોષ' શબ્દનો કર્મધારય સમાસ થયો છે. રૂઢિથી શેકેલા ચણા, ધાણા વગેરે ભક્તોષ કહેવાય છે, ‘ત્તારું'= ગોળથી સંસ્કારેલ દંતપવન આદિ-આ દંતપવન અમુક દેશવિશેષમાં પ્રસિદ્ધ છે, " નૂર'= ખજૂર, ‘નાનિરવશ્વાદ્રિ'= નાળિયેર, દ્રાક્ષ આદિ, “આદિ’ શબ્દથી દાડમ આદિનું ગ્રહણ થાય છે. ‘દડિયાંવાળારૂ'= કાકડી, કેરી, પનસ આદિ ‘વહુવિહં'= ઘણાં પ્રકારનાં ફળો ‘ઘી'= ખાદિમ ‘યં'= જાણવું. . 223 | 9/21