________________
(૪)
दशम अध्याय. પ્રતાપનું સિંહાસનારોહણ. અકબર સાથે રજપુત રાજાઓનું મળી જવુંપ્રતાપની હીનાવસ્થા, પ્રતાપને યુદ્ધોધોગ, અકબર પાસે માલદેવને વશ્યતા સ્વીકારી, રજપુત રાજાઓ સાથે પ્રતાપને સંબંધ વિચ્છેદ, અંબરને મજા માનસિંહ, રાજકુમાર સલીમનો મેવાડ ઉપર હુમલો, હળદઘાટનું યુદ્ધ, સલીમની સમુખીન થઈ પ્રતાપનું યુદ્ધ, પ્રતાપની આઘાત પ્રાપ્તિ અને શુક્તસિંહનું અનુકૃપદાન, પ્રતાપી ઝાલા સરદારથી પણ રક્ષા, પ્રતાપસિંહ સાથે તેના ભાઇ શુક્તસિંહનો મેળાપ. અકબરને કમલમીરને ય મોગલ સેનાને ઉદય. પુરનો કરેલો કબજો, પ્રજ્ઞાપના હાથથી મોગલ સેનાપતિ ફરીદનું ભરણુ, ભીલ લોકોએ કરેલ પ્રતાપના પરિવારની પ્રાણરક્ષા, ખાંખાના પ્રતાપની સંકષ્ટ વૃદ્ધિ, અકબર સાથે પ્રતાપની સંધિ સુચના, બીકાનેરનો રાજકુમાર, પૃસિંહ, ખુશરોજનું વિવરણુ, મેવાડને પરિત્યાગ કરી પ્રતાપનું સિંધુ તરફ જવું, પ્રતાપના મંત્રીની પ્રભુપરાયણતા, પ્રતાપનું પ્રત્યા ગમન, અતર્કિતભાવે મોગલ ઉપર હુમલો, પ્રતાપ થકી ઉદયપુર અને કમલમીરનો પુનરૂદ્ધાર પ્રતાપને વિજય, ગૌરવ, તેની પીડા અને મૃત્યુ દત્તાંત.
..૨૩૮-૨૬૮
एकादश अध्याय. અમરસિંહનું સિંહાસાનારોહણ, વિષ પ્રયોગ કરી રાજ માનસિંહની હત્યા કરવા જતાં સમ્રાટ અકબરનું મૃત્યુ, અમરસિંહે પિતાની પાસે જે પ્રતિજ્ઞા કરી હતી તે પાળવામાં તેને ઉપેક્ષા પ્રક શ, સાલંબ્રા સરદારનું આચરણ, અમરસિ હે કરેલ રાજકીય સેનાને પરાજય, ચિડમાં સાગરસિંહને રાણરૂપે અભિષેક, સાગરજીએ જે કરેલ અમરસિંહને ચિતોડનું સમર્પણ, નવા નવા જય લાભ, ચંદાવત અને શકતાવત રજ પુતોમાં પરસ્પરને ભયંકર સર્વાર્ધ શતાવતની ઉત્પતિનું વિવરણ, રાણાની વિરૂદ્ધ સમ્રાટ પુત્રને યુદ્ધમ, રાણએ કરેલ તેનો પરાજય, મેહબતખાને પરાજય, સુલતાન ખુશરૂએ કરેલ મેવાડ ઉપર હુમલો, અમરસિંહનું નિરાશ્ય, ઈંગ્લેંડથી દત્ય પિતાના પુત્રને અમરસિંહે કરેલું રાજ્યપણ, અમરસિંહનું વનવાસ વૃત્તાવલંબન, અમરસિંહનું પરલોક ગમન.
...૨૭૦-૨૮૬
द्वादश अध्याय, કણે કરેલ ઉદયપુરનું દ્રઢીકરણ અને શોભા વર્તન, સમ્રાટની સભામાં હાજર રહેવાની જવાદારીમાંથી મેવાડના રાની નિકૃતિ, રામ્રાટની મદદમાં આપેલ સેનાદળ ઉપર ભીમનું અધિનાયકપણું, પાવેજની પ્રતિજો સુલતાન (રમ સાથે ભીમનું પડયંત્ર, રાજદ્રોહી ઊપર સમ્રાટ જહાંગીરનું આકમણ, ભીમનું મરણ, ઉદયપુરમાં સુરમનું પાચન આદરથી સુરમનું રાણાએ કરેલ હણું રાણું કરણને પરલેકવાસ. રાણુ જગતસિહનું સિંહાસના રોહણ, મેવાડમાં ગંભીર શની, પિશાળાની છાતી ઉપર રહેલ દીપમાં
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com